Không dễ để nhận biết các dấu hiệu thiếu kẽm ở người trưởng thành và trẻ nhỏ. Kẽm là một chất dinh dưỡng quan trọng giúp tăng cường hệ thống miễn dịch, thúc đẩy quá trình lành vết thương và hỗ trợ sự tăng trưởng và phát triển thích hợp.
Mặc dù tình trạng thiếu kẽm không phổ biến nhưng một số người vẫn có nguy cơ mắc bệnh, bao gồm phụ nữ mang thai, người ăn chay và người mắc các bệnh về đường tiêu hóa.
Thiếu kẽm có sao không?
Kẽm là gì?
Kẽm là một khoáng chất cần thiết cho nhiều chức năng và hệ thống bình thường của cơ thể, bao gồm:
- Hệ thống miễn dịch
- Làm lành vết thương
- Làm đông máu
- Chức năng tuyến giáp
- Giác quan vị giác và khứu giác
Kẽm cũng hỗ trợ sự tăng trưởng và phát triển bình thường trong thời kỳ mang thai, thời thơ ấu và thanh thiếu niên.
Thiếu kẽm là gì?
Thiếu kẽm là khi cơ thể không có đủ lượng kẽm khoáng chất cần thiết cho các chức năng thiết yếu của cơ thể.
Các triệu chứng thiếu kẽm là gì?
Thiếu kẽm không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe sinh lý mà còn dẫn đến nhiều bệnh lý có thể nguy hiểm cho sức khỏe
Dưới đây là những dấu hiệu thiếu kẽm và triệu chứng phổ biến nhất của tình trạng thiếu kẽm.
1. Cảm lạnh thường xuyên
Thiếu kẽm có liên quan đến hệ thống miễn dịch suy giảm. Nếu ai đó bắt đầu bị cảm lạnh hoặc nhiễm trùng dễ dàng hơn, đây có thể là dấu hiệu của tình trạng thiếu kẽm.
2. Thị lực giảm
Nhìn mờ có thể là kết quả của việc thiếu kẽm. Mắt chứa nồng độ kẽm cao và khi ai đó bị thiếu kẽm, họ có thể bị thay đổi thị lực. Trong trường hợp nghiêm trọng, thiếu kẽm có thể gây ra những thay đổi ở võng mạc.
3. Giảm cân
Vì thiếu kẽm có thể dẫn đến thay đổi khẩu vị nên sụt cân không rõ nguyên nhân có thể là triệu chứng của tình trạng thiếu kẽm. Điều này cũng có thể dẫn đến thay đổi tâm trạng, khó chịu hoặc trầm cảm.
4. Rụng tóc
Rụng tóc không rõ nguyên nhân là triệu chứng phổ biến của tình trạng thiếu kẽm. Tuy nhiên, việc bổ sung quá nhiều kẽm có thể gây hại cho tóc. Chúng ta nên tập trung vào việc bổ sung đủ kẽm từ nguồn thực phẩm trước khi thử dùng thực phẩm bổ sung.
5. Vết thương lâu lành
Kẽm cũng hỗ trợ làn da khỏe mạnh và đông máu thích hợp. Vết thương không lành có thể là một dấu hiệu khác của tình trạng thiếu kẽm. Trên thực tế, bổ sung kẽm thường là phương pháp điều trị được kê đơn cho những vết thương cứng đầu. Kẽm cũng đã được sử dụng để điều trị mụn trứng cá và là một trong những phương pháp điều trị mụn trứng cá được nghiên cứu rộng rãi nhất.
6. Đi vệ sinh thường xuyên hơn
Thiếu kẽm có thể khiến mọi người dễ bị tiêu chảy. Các nghiên cứu về trẻ em suy dinh dưỡng ở Ấn Độ, Châu Phi, Nam Mỹ và Đông Nam Á đã chỉ ra rằng bổ sung kẽm có thể rút ngắn quá trình nhiễm trùng gây tiêu chảy.
7. Ăn không ngon
Khứu giác và vị giác bị suy giảm không rõ nguyên nhân có thể là triệu chứng của tình trạng thiếu kẽm. Điều này là do một trong những enzyme cần thiết để tạo ra mùi vị thích hợp phụ thuộc vào kẽm.
8. Trẻ chậm phát triển
Phụ nữ mang thai thường được kê đơn bổ sung kẽm vì kẽm hỗ trợ sự tăng trưởng và phát triển thích hợp. Ngược lại, nếu trẻ thiếu kẽm sẽ không thể tăng trưởng và phát triển bình thường. Sự tăng trưởng chậm ở trẻ có thể là dấu hiệu của tình trạng thiếu kẽm.
9. Thường xuyên bị sương mù não
Một nghiên cứu tại Đại học Toronto cho thấy kẽm có vai trò chính trong việc điều chỉnh cách thức các tế bào thần kinh giao tiếp. Thiếu kẽm có thể dẫn đến suy nghĩ mơ hồ và các vấn đề về trí nhớ. Vì kẽm rất quan trọng đối với chức năng nhận thức nên việc bổ sung kẽm cũng đã thành công trong việc cải thiện các triệu chứng của ADHD.
10. Lượng đường trong máu giảm
Các nhà nghiên cứu đã tìm thấy mối liên hệ giữa kẽm và phòng ngừa bệnh tiểu đường. Kẽm giúp kiểm soát lượng đường trong máu một cách tự nhiên và giúp duy trì sản xuất insulin. Thiếu kẽm có thể dẫn đến lượng insulin thấp, bất kể cân nặng hay các tình trạng sức khỏe khác. Các nghiên cứu đã cho thấy lợi ích lớn nhất của kẽm trong việc ngăn ngừa bệnh tiểu đường, mặc dù ngày càng có nhiều bằng chứng về lợi ích của nó đối với những người đã mắc bệnh tiểu đường.
Điều trị thiếu kẽm như thế nào?
Để điều trị tình trạng thiếu kẽm lâu dài, tốt nhất nên bổ sung kẽm đầy đủ từ chế độ ăn uống
Nguyên nhân gây thiếu kẽm?
Thiếu kẽm không phổ biến nhưng nó có thể xảy ra nếu mọi người có vấn đề về sức khoẻ cản trở sự hấp thụ kẽm từ thực phẩm hoặc nếu họ không có đủ kẽm trong chế độ ăn uống.
Thiếu kẽm có thể xảy ra ở những người gặp khó khăn trong việc hấp thụ chất dinh dưỡng từ thực phẩm, chẳng hạn như người già và những người mắc một số bệnh về đường tiêu hóa (đường ruột). Một số loại thuốc cũng có thể làm tăng sự mất kẽm qua nước tiểu.
Kẽm từ thực phẩm có nguồn gốc động vật được hấp thụ tốt hơn so với thực phẩm có nguồn gốc thực vật. Điều này có nghĩa là những người ăn chay và thuần chay cũng như những người áp dụng chế độ ăn kiêng hạn chế lâu dài khác có thể có nguy cơ thiếu kẽm cao hơn.
Kẽm chỉ được tìm thấy với lượng thấp trong sữa mẹ, vì vậy trẻ bú mẹ hoàn toàn trên 6 tháng cũng có thể bị thiếu kẽm.
Đôi khi, trẻ sơ sinh bị thiếu kẽm nếu trẻ sinh non hoặc ốm nặng hoặc nếu mẹ chúng bị thiếu kẽm nhẹ. Một số người sinh ra đã bị thiếu kẽm.
Làm thế nào để chẩn đoán thiếu kẽm?
Thiếu hụt kẽm có thể do vấn đề hấp thu của đường ruột hoặc do chế độ ăn nghèo nàn
Nếu bạn cho rằng mình hoặc con có thể bị thiếu kẽm, hãy đến gặp bác sĩ. Họ có thể giới thiệu bạn đi xét nghiệm máu, mặc dù điều này không đáng tin cậy lắm đối với những người bị thiếu hụt nhẹ.
Thông thường, cách tốt nhất để chẩn đoán tình trạng thiếu kẽm là xem liệu các triệu chứng có cải thiện khi bổ sung kẽm hay không. Nếu bạn hoặc con bạn có vấn đề về da liên quan đến thiếu kẽm, tình trạng này sẽ bắt đầu cải thiện trong vòng 72 giờ sau khi dùng thực phẩm bổ sung.
Thiếu kẽm được điều trị như thế nào?
Nếu bạn được chẩn đoán là thiếu kẽm, bác sĩ có thể khuyên bạn nên điều trị bằng cách bổ sung kẽm, thường ở dạng thuốc viên hoặc viên nang. Bác sĩ sẽ đề nghị liều lượng phù hợp cho bạn, tùy thuộc vào triệu chứng của bạn. Bạn cũng có thể bổ sung kẽm từ một số loại thuốc bổ sung vitamin tổng hợp hoặc thuốc trị cảm lạnh có chứa kẽm.
Điều quan trọng là phải làm theo khuyến nghị của bác sĩ hoặc dược sĩ , vì bổ sung quá nhiều kẽm có thể dẫn đến các tác dụng phụ bao gồm tiêu chảy hoặc nôn mửa. Nó cũng có thể cản trở việc hấp thụ các chất dinh dưỡng khác mà bạn cần, chẳng hạn như đồng và sắt . Bạn không nên dùng quá 40 mg kẽm mỗi ngày khi có các dấu hiệu thiếu kẽm, trừ khi bác sĩ yêu cầu.
Thiếu kẽm có thể ngăn ngừa được không?
Cách tốt nhất để tránh thiếu kẽm cho hầu hết mọi người là ăn thực phẩm chứa nhiều kẽm, đặc biệt là thực phẩm từ sữa , thịt gia cầm, thịt và hải sản. Kẽm cũng có thể được tìm thấy trong ngũ cốc, các loại đậu, quả hạch và hạt.
Xem thêm bài viết liên quan:
Trẻ thiếu kẽm: nguy cơ chậm phát triển toàn diện
Thuốc kháng axit an toàn với trẻ không? Mẹ có con bị trào ngược dạ dày cần biết