Trong các phương pháp sinh nở thì sinh mổ là biện pháp mà mẹ bầu có thể chủ động về thời gian với sự tư vấn của bác sĩ, đây cũng là phương pháp sinh mà mẹ bầu gặp nhiều gian nan, vất vả để có thể đón con chào đời.
Một số mẹ bầu chọn phương pháp sinh mổ vì cảm thấy phù hợp với bản thân hoặc theo lời khuyên của bác sĩ, để thực hiện phương pháp này, các mẹ nên tham khảo kỹ về các vấn đề cần chuẩn bị để cảm thấy yên tâm trong quá trình sinh em bé.
Sinh mổ là gì
Sinh mổ là một thủ tục phẫu thuật bao gồm việc rạch một đường ở bụng và tử cung của người phụ nữ để lấy em bé ra ngoài.
Sinh mổ được sử dụng khi sinh thường khiến cả mẹ và bé đều gặp rủi ro. Quyết định sinh mổ thường được các bác sĩ và nữ hộ sinh đưa ra sau khi xem xét các yếu tố như kích thước của em bé, thời gian mang thai của người mẹ, chuyển dạ bắt đầu tự nhiên hay do gây ra và bất kỳ biến chứng nào có thể phát sinh trong quá trình chuyển dạ hoặc vận chuyển.
Sinh mổ nhằm mục đích sinh con an toàn đồng thời bảo vệ sức khỏe bà mẹ và tránh gây hại cho cả mẹ và bé.
Chỉ định sinh mổ
Khi mới sinh, có nhiều chỉ định phải sinh mổ. Cần xác định phương pháp sinh nở an toàn và hiệu quả nhất cho cả mẹ và bé. Sau đây là một số chỉ định cho sinh mổ:
Sức khỏe bà mẹ
• Mẹ đã sinh mổ trước đó
• Đang bị nhiễm herpes
• Bị viêm màng ối đang hoạt động (nhiễm trùng màng bao quanh thai nhi)
• Một trường hợp khác là đau bụng cấp tính, chẳng hạn như viêm ruột thừa hoặc vỡ thai ngoài tử cung
• Có một căn bệnh mãn tính có thể trầm trọng hơn khi sinh thường, chẳng hạn như bệnh tim hoặc bệnh phổi
Sức khỏe thai nhi
Lý do phổ biến nhất phải sinh mổ là do thai nhi bị suy. Điều này có thể bao gồm các dấu hiệu sau:
• Chiều dài của dây rốn (càng dài thì càng có nhiều khả năng em bé sẽ phải sinh mổ)
• Nhịp tim của thai nhi (nhịp tim phải trên 100 nhịp mỗi phút)
• Vị trí của thai nhi (một số trẻ được đặt ở tư thế không thể sinh qua đường âm đạo).
Sức khỏe nhau thai
Sức khỏe của nhau thai có thể cho biết em bé có được sinh mổ hay không. Nhau thai khỏe mạnh có bờ nhẵn và được gắn vào thành tử cung kể từ khi thụ thai.
Nhau thai có cạnh gồ ghề có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng, có thể gây suy thai và cần phải sinh mổ.
Nhau thai cung cấp chất dinh dưỡng và oxy cho thai nhi, do đó, bất kỳ sự bất thường nào trong quá trình phát triển hoặc chức năng của nó đều có thể dẫn đến các biến chứng khi sinh con.
Ví dụ, giả sử có quá nhiều nước ối trong tử cung (đa ối). Điều này có thể gây ra các biến chứng như sinh non, tăng huyết áp (huyết áp cao) và tiền sản giật (huyết áp cao do mang thai).
Mẹ bầu có thể chủ động chọn phương pháp sinh mổ - Ảnh: IStockphoto
Vị trí của thai nhi
Ngôi mông là lý do phổ biến để sinh mổ. Ngôi mông xảy ra khi mông hoặc bàn chân của em bé được đưa ra trước chứ không phải đầu.
Khi em bé ngôi mông, em bé có thể gặp khó khăn khi đi qua đường sinh. Nguy cơ biến chứng, chẳng hạn như khó thở và tổn thương các cơ quan và mạch máu trong ống sinh, tăng lên theo mỗi tuần tuổi thai.
Trong một số trường hợp, các bác sĩ khuyên bạn nên sinh mổ vì họ tin rằng con bạn có nguy cơ thai chết lưu cao hơn nếu bé được sinh thường.
Ví dụ: nếu bạn đã sinh mổ một hoặc nhiều lần trước đó hoặc trẻ sinh non, bác sĩ có thể đề nghị sinh mổ cho lần mang thai hiện tại của bạn.
Các loại mổ lấy thai
Mổ lấy thai là một phẫu thuật trong đó bác sĩ phẫu thuật rạch một đường ở bụng và tử cung để sinh em bé.
Có ba loại sinh mổ:
Mổ lấy thai tự chọn
Loại mổ này được lên kế hoạch để thuận tiện cho cha mẹ, ví dụ khi em bé được cho là quá lớn để có thể chui qua ống sinh hoặc nếu có các biến chứng khác như sinh non hoặc nhau tiền đạo (nhau thai nằm qua cổ tử cung).
Mổ lấy thai khẩn cấp
Loại sinh mổ này là cần thiết khi các biến chứng trong quá trình chuyển dạ cần được chăm sóc y tế ngay lập tức. Những lý do phổ biến khiến phải mổ cấp cứu bao gồm:
• Chuyển dạ kéo dài: Khi quá trình chuyển dạ diễn ra lâu hơn dự kiến do các yếu tố như cổ tử cung giãn nở chậm, thoát vị, thai to hoặc căng thẳng về cảm xúc.
• Tình trạng thai nhi không yên tâm: Nếu thai nhi có dấu hiệu suy nhược, có thể do nhịp tim không đều, nồng độ oxy thấp hoặc các tình trạng khác.
• Ngạt chu sinh: Cung cấp oxy cho trẻ không đủ trước, trong hoặc sau khi sinh, dẫn đến các biến chứng như thiếu oxy và nhiễm toan.
• Đẻ khó ở vai: Đầu đã ra nhưng vai vẫn bị kẹt, thường ảnh hưởng đến những người lần đầu làm mẹ.
• Xuất huyết sau sinh: Chảy máu quá nhiều sau khi sinh, thường là do tử cung co bóp yếu, rối loạn đông máu hoặc các vấn đề về nhau thai.
• Thai nhi nằm sai vị trí: Trẻ ở các tư thế bất thường, chẳng hạn như ngôi mông hoặc ngửa mặt lên trên, có thể cần được hỗ trợ để sinh nở an toàn.
• Các vấn đề về dây rốn: Dây rốn, dây rốn bị chèn ép hoặc xuất hiện sớm có thể cần được can thiệp ngay lập tức.
• Nhau thai tiền đạo: Nhau thai che phủ cổ tử cung, dẫn đến chảy máu trong tam cá nguyệt thứ ba, thường phải sinh mổ.
• Mất cân đối vùng đầu chậu (CPD): Đầu trẻ quá lớn không thể lọt qua xương chậu của mẹ, thường phải sinh mổ.
• Vỡ tử cung: Sẹo do mổ lấy thai trước đó có thể bị rách trong quá trình chuyển dạ, gây nguy hiểm cho cả mẹ và bé.
Mổ lấy thai lặp lại tự chọn
Loại sinh mổ này được lên kế hoạch trước khi bắt đầu chuyển dạ để có thể lên lịch vào thời điểm mẹ và bé đủ sức khỏe để tiến hành phẫu thuật một cách an toàn.
Loại vết mổ mổ lấy thai
Mổ lấy thai được thực hiện khi sinh em bé thông qua vết mổ ở bụng và tử cung của người mẹ. Vết mổ được thực hiện theo chiều ngang hoặc chiều ngang. Có hai loại sinh mổ chính, được xác định theo vị trí vết mổ trên tử cung:
Đường rạch dọc cao
Loại vết mổ này được thực hiện ở vùng bụng trên. Nó không xuyên qua da như phương pháp sinh mổ truyền thống, nhưng nó xuyên qua cơ bụng và cân mạc của bạn.
Loại vết mổ này có thể gây ra ít sẹo hơn các loại khác vì nó không xuyên qua nhiều mô.
Tuy nhiên, phương pháp này khiến vi khuẩn hoặc vi trùng từ ruột dễ dàng xâm nhập vào khoang bụng và gây nhiễm trùng hoặc viêm sau phẫu thuật.
Đường rạch dọc thấp
Đường rạch dọc thấp được thực hiện ở phần trên cùng ngay phía rốn của mẹ bầu. Đây là loại sinh mổ phổ biến nhất vì nó dễ thực hiện hơn và lành nhanh hơn vết mổ cổ điển. Nó cũng có ít biến chứng hơn, như nhiễm trùng và dính (khi các mô dính vào nhau).
Nhưng đôi khi không thể thực hiện được một đường rạch dọc thấp. Ví dụ: nếu bạn sinh con lớn hoặc đang sinh đôi, bác sĩ có thể phải thực hiện một vết mổ cổ điển thay thế - đây là khi bác sĩ rạch qua vùng bụng dưới của bạn để sinh em bé.
Vết mổ cổ điển mất nhiều thời gian để lành hơn vết mổ dọc thấp và có nhiều biến chứng tiềm ẩn như dính và sẹo.
Mổ lấy thai ngang thấp
Đường rạch ngang thấp là một trong những loại đường mổ phổ biến nhất và còn được gọi là “đường cắt bikini” vì nó nằm ở vùng bụng dưới.
Loại vết mổ này có thể được thực hiện theo chiều ngang hoặc chiều dọc. Bởi vì da không được mở hoàn toàn trong loại phẫu thuật này nên nó sẽ lành nhanh chóng.
Vết sẹo thường khó nhìn thấy hơn các loại sẹo khác và có thể dễ dàng ngụy trang bằng quần áo, nhưng bạn có thể không thể cho con bú sau khi thực hiện loại phẫu thuật này.
Tự chuẩn bị cho sinh mổ
Chuẩn bị sẵn sàng cho một ca sinh mổ (sinh mổ) bao gồm một số bước quan trọng để đảm bảo trải nghiệm suôn sẻ cho cả bạn và con bạn. Trước ngày thực hiện thủ tục, có một số điều bạn có thể làm để chuẩn bị. Đảm bảo làm theo hướng dẫn của bác sĩ, tham dự các lần khám thai và hỏi bất kỳ câu hỏi nào bạn có thể có về quy trình.
Bạn có thể cần phải nhịn ăn ít nhất sáu giờ trước khi phẫu thuật và uống thuốc để ngăn ngừa trào ngược axit dạ dày. Lông mu của bạn sẽ được cạo và một ống thông tiểu sẽ được đưa vào để dẫn nước tiểu trước khi phẫu thuật. Vào ngày sinh mổ, bạn có thể lựa chọn gây tê vùng (tủy sống hoặc ngoài màng cứng) để tỉnh táo trong quá trình phẫu thuật hoặc gây mê toàn thân nếu cần thiết.
Tại bệnh viện, bạn có thể phải thực hiện thêm một số bước trước và sau khi sinh mổ. Đường rạch da phổ biến nhất là đường rạch ngang gần đường lông mu và bụng được mở thành từng lớp để đến tử cung. Em bé được sinh ra, dây rốn được cắt và nhau thai được lấy ra.
Sinh mổ mất bao lâu?
Thời gian sinh mổ có thể khác nhau tùy thuộc vào một số yếu tố, bao gồm mức độ phức tạp của thủ thuật, hoàn cảnh cụ thể của mẹ và bé cũng như kinh nghiệm của nhóm phẫu thuật.
Trung bình, một ca sinh mổ thường mất khoảng 45 phút đến một giờ kể từ khi thực hiện vết mổ cho đến khi sinh em bé. Tuy nhiên, toàn bộ quá trình, bao gồm cả việc chuẩn bị và phục hồi, có thể mất vài giờ.
Tùy thuộc vào tình trạng của bạn, bạn có thể được phép uống nước vài giờ sau khi phẫu thuật và việc cho con bú thường có thể bắt đầu ngay khi bạn tỉnh dậy và quay lại phòng bệnh. Bạn sẽ được giảm đau và có thể bị chuột rút và chảy máu từ âm đạo. Nên cử động chân dần dần để ngăn ngừa cục máu đông.
Các bà mẹ thường ở lại bệnh viện khoảng 2 đến 3 ngày sau khi sinh mổ.
Tác dụng phụ khi sinh mổ
Nếu bạn sinh mổ, bạn có thể gặp một số tác dụng phụ sau:
• Đau ở vùng bụng hoặc vùng xương chậu. Bạn cũng có thể cảm thấy đau ở lưng hoặc chân. Điều này là do bạn có một vết thương cần thời gian để lành và sẽ bị đau một thời gian.
• Chảy máu, đặc biệt nếu lượng máu nhiều. Bác sĩ có thể cho bạn thuốc để giúp cầm máu và khuyến khích vết thương mau lành.
• Khó vệ sinh cá nhân. Hầu hết phụ nữ nhận thấy những vấn đề này được cải thiện sau khoảng sáu tuần sau khi sinh. Nếu tình trạng không cải thiện, hãy nói chuyện với bác sĩ về các lựa chọn điều trị có thể như lấy nước tiểu bằng tay (hoặc đặt ống thông) hoặc các biện pháp khắc phục táo bón như bổ sung chất xơ hoặc thuốc kích thích ruột gọi là senna).
• Sưng ở chân (phù nề) là kết quả của việc giữ nước do thiếu hoạt động sau khi sinh. Bác sĩ có thể kê đơn thuốc để giảm phù nề nếu tình trạng này tiếp tục kéo dài hơn hai tuần sau khi sinh.
Những biến chứng có thể xảy ra của phương pháp sinh mổ
Sinh mổ là một thủ thuật có thể thay đổi cuộc sống của cả mẹ và bé. Tuy nhiên, biết những rủi ro liên quan đến loại phẫu thuật này là rất quan trọng. Dưới đây là một số biến chứng có thể phát sinh sau khi sinh mổ:
• Chảy máu
Bạn có thể bị chảy máu sau khi sinh mổ vì bác sĩ đã cắt hoặc mở tử cung của bạn trong quá trình sinh mổ.
• Xảy ra nhiễm trùng
Vi khuẩn từ vết thương hở có thể xâm nhập vào khoang bụng của bạn và gây nhiễm trùng.
• Nhiễm trùng huyết
Nhiễm trùng huyết xảy ra khi vi khuẩn xâm nhập vào máu của bạn và gây bệnh nghiêm trọng. Đây là một biến chứng hiếm gặp khi sinh mổ, nhưng nó có thể xảy ra nếu bạn bị nhiễm trùng tại thời điểm sinh mổ.
Bác sĩ có thể chỉ định sinh mổ để đảm bảo an toàn cho mẹ và mẹ - Ảnh: Istockphoto
• Mũi khâu bị lỏng
Bác sĩ thường sẽ đóng vết mổ của bạn bằng các mũi khâu tự tiêu theo thời gian. Tuy nhiên, đôi khi những mũi khâu này bị lỏng trước khi cần thiết. Điều này có thể gây đau, khó chịu và làm tăng nguy cơ nhiễm trùng xung quanh vết mổ.
Mổ lấy thai có thể gây một số rủi ro cho bé
Những rủi ro đối với em bé khi sinh mổ thường ít hơn so với những rủi ro đối với người mẹ. Dưới đây là một số rủi ro tiềm ẩn mà em bé của bạn có thể gặp phải khi sinh mổ:
• Các vấn đề về hô hấp
Trẻ sinh mổ có thể có nguy cơ cao mắc các vấn đề về hô hấp, đặc biệt nếu thủ thuật này được thực hiện trước 39 tuần của thai kỳ. Điều này là do sinh thường giúp loại bỏ chất lỏng từ phổi của em bé, trong khi trẻ sinh mổ có thể giữ lại một số chất lỏng.
• Suy hô hấp
Trẻ sinh mổ trước khi bắt đầu chuyển dạ có thể bị ứ nước tạm thời trong phổi, có khả năng dẫn đến suy hô hấp. Tuy nhiên, điều này thường giải quyết trong vòng một hoặc hai ngày.
• Chấn thương
Mặc dù hiếm gặp nhưng vẫn có một số rủi ro nhỏ về nguy cơ vô tình gây ra vết xước cho em bé trong quá trình sinh mổ.
• Phản ứng gây mê
Mặc dù không phổ biến nhưng vẫn có một chút khả năng em bé có thể có phản ứng với thuốc gây mê được sử dụng trong sinh mổ.
Một người phụ nữ có thể tiến hành mấy lần sinh mổ?
Câu trả lời không đơn giản như bạn nghĩ. Một số yếu tố khác nhau phát huy tác dụng khi xem xét câu hỏi này. Nó phụ thuộc vào lịch sử sức khỏe của bạn, khuyến nghị của bác sĩ và các ca phẫu thuật trước đó của bạn — liệu chúng có thành công hay không.
Số lần sinh mổ mà một phụ nữ có thể thực hiện một cách an toàn tùy thuộc vào tiền sử bệnh, khuyến nghị của bác sĩ sản khoa và các yếu tố khác. Nếu bạn đang thắc mắc mình có thể sinh mổ bao nhiêu lần, hãy nói chuyện với bác sĩ về các lựa chọn của bạn trước khi sinh con tiếp theo.
Thời gian phục hồi sau sinh mổ
Sau khi xuất viện, quá trình phục hồi tiếp tục ở nhà. Điều quan trọng là bạn phải thư giãn và nghỉ ngơi nhiều nhất có thể trong vài tuần đầu tiên. Nên tránh các hoạt động liên quan đến việc nâng vật nặng hoặc gây căng thẳng quá mức cho cơ thể.
Để giảm đau và đau nhức vết mổ, các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe có thể khuyên dùng các loại thuốc an toàn như ibuprofen hoặc acetaminophen. Họ cũng có thể đề nghị sử dụng miếng đệm sưởi ấm để tạo sự thoải mái.
Một số hoạt động nên được hoãn lại trong thời gian phục hồi. Quan hệ tình dục thường được khuyên nên tránh trong ít nhất sáu tuần sau khi sinh mổ để ngăn ngừa nhiễm trùng. Tương tự, nên hoãn lại việc lái xe, đặc biệt nếu đang sử dụng thuốc giảm đau có chất gây mê, cho đến khi người ta cảm thấy thoải mái khi đạp phanh và kiểm tra các điểm mù.
Điều quan trọng là phải theo dõi vết mổ để phát hiện các dấu hiệu nhiễm trùng, chẳng hạn như mẩn đỏ, sưng tấy hoặc tiết dịch. Nếu quan sát thấy bất kỳ triệu chứng nào trong số này hoặc nếu bị sốt, chảy máu nhiều hoặc đau ngày càng trầm trọng, bạn nên liên hệ với nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe.
Sức khỏe tinh thần cũng rất quan trọng trong giai đoạn phục hồi. Trầm cảm sau sinh có thể xảy ra và nếu các triệu chứng như thay đổi tâm trạng nghiêm trọng, chán ăn, mệt mỏi quá mức và thiếu niềm vui trong cuộc sống xảy ra, điều quan trọng là phải tìm kiếm sự trợ giúp y tế.
Trường Cao đẳng Sản phụ khoa Hoa Kỳ khuyến nghị nên chăm sóc sau sinh liên tục, bao gồm cả cuộc hẹn tái khám trong vòng ba tuần sau khi sinh để đánh giá về cảm xúc và thể chất.
Khi xem xét liệu sinh mổ có phải là lựa chọn phù hợp cho bạn hay không, điều quan trọng là phải tham gia vào một cuộc thảo luận chu đáo và đầy đủ thông tin với nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn. Cả sinh thường qua đường âm đạo và sinh mổ tự chọn đều có những ưu điểm, nhược điểm và rủi ro tiềm ẩn riêng.
Cuối cùng, quyết định phải dựa trên sự hiểu biết thấu đáo về các lựa chọn, được hướng dẫn bởi chuyên môn của nhóm chăm sóc sức khỏe của bạn và phù hợp với các mục tiêu kế hoạch hóa gia đình và sức khỏe lâu dài của bạn.
Nhiều mẹ bầu chọn cách sinh thường vì cho rằng đây là biện pháp sinh nở tốt cho sức khỏe của mẹ và bé, trong khi đó một số mẹ bầu chọn sinh mổ để cảm thấy yên tâm cũng như có sự chủ động về thời gian sinh. Việc sinh mổ khiến bà mẹ chịu vết mổ lớn, khó khan trong sinh hoạt, chăm con sau sinh cũng như cảm thấy đau đớn trong vấn đề tập đi sau khi sinh mổ. phương pháp sinh con nào cũng có những ưu và nhược điểm riêng, tuy nhiên chúng ta đều thấy rằng hành trình sinh nở của mẹ bầu không bao giờ là dễ dàng, trải qua nhiều gian khó, rủi ro để có thể đón chào con ra đời. Mong rằng các mẹ nhà mình luôn vững vàng trong quá trình sinh con, tìm hiểu kỹ về các phương pháp sinh, có sự chuẩn bị trước nếu lựa chọn biện pháp sinh mổ để đảm bảo sức khỏe của mẹ và con.
Xem thêm bài viết liên quan:
Thai nhi 8 tuần đã chuyển động chưa, mẹ cảm nhận được không?
Lợi ích nhạc thai giáo đối với sự phát triển của bé, mẹ cũng được hưởng ké
Vợ mới sinh con 3 tuần, chồng đòi về nhà mẹ đẻ ở vì không đêm nào được ngon giấc