Thịnh hành
Cộng đồng
Thông báo
Đánh dấu đã đọc
Loading...
Đăng nhập
Đăng nhập
Tạo tài khoản
Đăng nhập qua Facebook
Đăng nhập qua Google
Bài viết
Cộng đồng
Bình luận
Nhịp điệu sinh học trong giấc ngủ trẻ thơ
Giấc ngủ và sức khỏe của trẻ nhỏ
Giấc ngủ của trẻ nhỏ rất khác với giấc ngủ ở người lớn và trẻ lớn; vì vậy để đánh giá đúng giấc ngủ của trẻ nhỏ có bị rối nhiễu hay không, cần dựa vào các đặc điểm sinh lý, tính chất và nhịp sinh học của trẻ nhỏ.
Trẻ nhỏ có nhu cầu ngủ cao hơn rất nhiều so với trẻ lớn và người lớn: Trẻ sơ sinh ngủ trung bình mỗi ngày tới 16-17 tiếng đồng hồ và chia thành những chu kỳ "thức-ngủ" cứ 3 tiếng một, không kể ngày đêm. Lên 3 tháng tuổi, trẻ còn ngủ tới 15 tiếng trong một ngày nhưng nhịp "thức-ngủ" có thay đổi: giấc ngủ về đêm kéo dài hơn (có thể liên tục tới 7 tiếng) và thời gian thức ban ngày nhiều hơn. Tới 4 tháng tuổi, trẻ ngủ ngày ít dần và số giờ ngủ cũng giảm dần. Trẻ 1 tuổi chỉ còn ngủ 13 tiếng/ngày và trẻ 3-5 tuổi chỉ ngủ 12 tiếng/ngày.
Tính chất giấc ngủ của trẻ nhỏ tuy không trải qua nhiều giai đoạn như trong giấc ngủ của người lớn nhưng cũng gồm có 2 giai đoạn rõ rệt:
Giai đoạn ngủ yên tĩnh: Nhịp thở trở nên đều đặn dần (tương ứng với các giai đoạn từ ngủ nông đến ngủ sâu ở người lớn).
Giai đoạn ngủ xáo động: Có các cử động của chân tay và nét mặt hoạt động, như: ngọ nguậy chân tay, mếu, cười trong khi ngủ (tương ứng với giai đoạn giấc ngủ ở người lớn với xuất hiện mộng mị).
Các nhà nghiên cứu cho rằng hai giai đoạn kể trên của một chu kỳ giấc ngủ ở trẻ nhỏ có những tác dụng khác nhau: Giai đoạn ngủ yên tĩnh giúp cho trẻ phục hồi năng lượng tiêu hao cho các hoạt động khi thức và giúp cho trẻ tăng trưởng về thể chất (các hoócmôn tăng trưởng được tiết ra nhiều trong giai đoạn này). Còn giai đoạn ngủ xáo động lại giúp trẻ tái tạo các hình ảnh nhìn thấy lúc thức (tương ứng với giấc mộng ở người lớn) để hình thành các hoạt động tâm trí ở trẻ.
Giấc ngủ quan trọng như thế đối với trẻ nhỏ vì vậy các bậc cha mẹ cần hết sức quan tâm đến giấc ngủ của con mình ngay từ khi lọt lòng. Trẻ nhỏ ngủ được tốt hay không, có liên quan tới 3 nhân tố sau đây:
- Nhịp sinh học "thức-ngủ" của trẻ có được tôn trọng hay không?
Nhiều bà mẹ nuôi con quá cứng nhắc về giờ giấc cho bú, cho ăn đã vô tình quấy rối giấc ngủ của trẻ và quên rằng trẻ mới đẻ đã có chu kỳ "thức -ngủ" phân bố đều đặn để bú khi thức giấc.
- Cách thức cho trẻ bú, trẻ ăn đã hợp lý chưa?
Cho trẻ nhỏ bú hoặc ăn quá no mỗi lần cũng làm ảnh hưởng đến giấc ngủ của trẻ.
- Ðiều kiện môi trường có tốt cho giấc ngủ không?
Ánh sáng mạnh, tiếng ồn nhiều cũng làm cho trẻ nhỏ khó ngủ hoặc dễ thức giấc. Nhiều gia đình có trẻ nhỏ mà bố mẹ thức quá khuya, xem tivi quá muộn, lôi cuốn trẻ nhỏ vào nhịp sinh học của người lớn, để rồi sáng sớm mai phải dậy sớm gửi vườn trẻ, mẫu giáo... gây cho trẻ một trạng thái thiếu ngủ trường diễn!
Ðối với trẻ nhỏ, thiếu tương tác tốt mẹ-con (mẹ hay vắng mặt hoặc ít quan tâm, thiếu ấp ủ, vỗ về, ru nựng con...) cũng dễ làm cho trẻ lo hãi, thiếu cảm giác an toàn trong đêm tối mà mất ngủ.
Tóm lại, các hiểu biết về sinh lý của giấc ngủ ở trẻ nhỏ và những nguyên nhân thông thường gây khó ngủ và mất ngủ cho trẻ có thể giúp ta chăm sóc trẻ nhỏ tốt hơn và tránh được việc lạm dụng các thuốc an thần, càng làm rối nhiễu thêm nhịp sinh học của trẻ mỗi khi chưa thật cần thiết.
GS. Phạm Kim
07:11 CH 18/12/2004
t
tuanminhtam2000
Bắt chuyện
862
Điểm
·
2
Bài viết
Gửi tin nhắn
Báo cáo
Lên đầu trang
Giấc ngủ của trẻ nhỏ rất khác với giấc ngủ ở người lớn và trẻ lớn; vì vậy để đánh giá đúng giấc ngủ của trẻ nhỏ có bị rối nhiễu hay không, cần dựa vào các đặc điểm sinh lý, tính chất và nhịp sinh học của trẻ nhỏ.
Trẻ nhỏ có nhu cầu ngủ cao hơn rất nhiều so với trẻ lớn và người lớn: Trẻ sơ sinh ngủ trung bình mỗi ngày tới 16-17 tiếng đồng hồ và chia thành những chu kỳ "thức-ngủ" cứ 3 tiếng một, không kể ngày đêm. Lên 3 tháng tuổi, trẻ còn ngủ tới 15 tiếng trong một ngày nhưng nhịp "thức-ngủ" có thay đổi: giấc ngủ về đêm kéo dài hơn (có thể liên tục tới 7 tiếng) và thời gian thức ban ngày nhiều hơn. Tới 4 tháng tuổi, trẻ ngủ ngày ít dần và số giờ ngủ cũng giảm dần. Trẻ 1 tuổi chỉ còn ngủ 13 tiếng/ngày và trẻ 3-5 tuổi chỉ ngủ 12 tiếng/ngày.
Tính chất giấc ngủ của trẻ nhỏ tuy không trải qua nhiều giai đoạn như trong giấc ngủ của người lớn nhưng cũng gồm có 2 giai đoạn rõ rệt:
Giai đoạn ngủ yên tĩnh: Nhịp thở trở nên đều đặn dần (tương ứng với các giai đoạn từ ngủ nông đến ngủ sâu ở người lớn).
Giai đoạn ngủ xáo động: Có các cử động của chân tay và nét mặt hoạt động, như: ngọ nguậy chân tay, mếu, cười trong khi ngủ (tương ứng với giai đoạn giấc ngủ ở người lớn với xuất hiện mộng mị).
Các nhà nghiên cứu cho rằng hai giai đoạn kể trên của một chu kỳ giấc ngủ ở trẻ nhỏ có những tác dụng khác nhau: Giai đoạn ngủ yên tĩnh giúp cho trẻ phục hồi năng lượng tiêu hao cho các hoạt động khi thức và giúp cho trẻ tăng trưởng về thể chất (các hoócmôn tăng trưởng được tiết ra nhiều trong giai đoạn này). Còn giai đoạn ngủ xáo động lại giúp trẻ tái tạo các hình ảnh nhìn thấy lúc thức (tương ứng với giấc mộng ở người lớn) để hình thành các hoạt động tâm trí ở trẻ.
Giấc ngủ quan trọng như thế đối với trẻ nhỏ vì vậy các bậc cha mẹ cần hết sức quan tâm đến giấc ngủ của con mình ngay từ khi lọt lòng. Trẻ nhỏ ngủ được tốt hay không, có liên quan tới 3 nhân tố sau đây:
- Nhịp sinh học "thức-ngủ" của trẻ có được tôn trọng hay không?
Nhiều bà mẹ nuôi con quá cứng nhắc về giờ giấc cho bú, cho ăn đã vô tình quấy rối giấc ngủ của trẻ và quên rằng trẻ mới đẻ đã có chu kỳ "thức -ngủ" phân bố đều đặn để bú khi thức giấc.
- Cách thức cho trẻ bú, trẻ ăn đã hợp lý chưa?
Cho trẻ nhỏ bú hoặc ăn quá no mỗi lần cũng làm ảnh hưởng đến giấc ngủ của trẻ.
- Ðiều kiện môi trường có tốt cho giấc ngủ không?
Ánh sáng mạnh, tiếng ồn nhiều cũng làm cho trẻ nhỏ khó ngủ hoặc dễ thức giấc. Nhiều gia đình có trẻ nhỏ mà bố mẹ thức quá khuya, xem tivi quá muộn, lôi cuốn trẻ nhỏ vào nhịp sinh học của người lớn, để rồi sáng sớm mai phải dậy sớm gửi vườn trẻ, mẫu giáo... gây cho trẻ một trạng thái thiếu ngủ trường diễn!
Ðối với trẻ nhỏ, thiếu tương tác tốt mẹ-con (mẹ hay vắng mặt hoặc ít quan tâm, thiếu ấp ủ, vỗ về, ru nựng con...) cũng dễ làm cho trẻ lo hãi, thiếu cảm giác an toàn trong đêm tối mà mất ngủ.
Tóm lại, các hiểu biết về sinh lý của giấc ngủ ở trẻ nhỏ và những nguyên nhân thông thường gây khó ngủ và mất ngủ cho trẻ có thể giúp ta chăm sóc trẻ nhỏ tốt hơn và tránh được việc lạm dụng các thuốc an thần, càng làm rối nhiễu thêm nhịp sinh học của trẻ mỗi khi chưa thật cần thiết.
GS. Phạm Kim