Thịnh hành
Cộng đồng
Thông báo
Đánh dấu đã đọc
Loading...
Đăng nhập
Đăng nhập
Tạo tài khoản
Đăng nhập qua Facebook
Đăng nhập qua Google
Bài viết
Cộng đồng
Bình luận
Cha mẹ và trẻ ở lứa tuổi vị thành niên
Làm cha mẹ không phải là một công việc dễ dàng chút nào! Khi con trẻ bắt đầu bước vào giai đoạn tuổi vị thành niên, mọi gia đình đều bắt đầu trở nên căng thẳng và có nhiều xung đột. Đây là điều tất yếu trong quá trình phát triển của con trẻ.
Vì vậy việc tìm hiểu con trẻ sẽ giúp bạn trở thành những ông bố bà mẹ tích cực hơn.
Những thay đổi về cơ thể của trẻ.
Quá trình phát triển của mỗi trẻ ở tuổi vị thành niên khác nhau nhiều hơn so với quá trình phát triển của trẻ nhỏ. Nhưng trẻ ở tuổi vị thành niên có những thay đổi chung chung dưới đây:
Bé gái:
Khoảng 7 tuổi, bé đã có những thay đổi về cơ thể.
Bé gái có thể có kinh nguyệt khi bé mới 9 tuổi.
Bé trai:
Khoảng 9 tuổi bé đã có những thay đổi về cơ thể.
Trẻ trưởng thành về mặt thể chất trước khi chin chắn về mặt tình cảm.
Trẻ ở lứa tuổi vị thành niên chưa biết cách kiểm soát mức độ chin chắn về giới tính. Trẻ nghĩ rằng "Nếu tôi phát triển trông giống như người lớn thì tại sao tôi lại không thể hành động như người lớn?"
Chương trình trên ti vi, phim truyện và bạn bè nói cho trẻ biết về các hoạt động giới tính.
Cha mẹ, nhà trường thì lại không nói chuyện về giới tính với trẻ.
Vậy trẻ sẽ nói như thế nào và nói với ai về những mâu thuẫn mà trẻ quan sát và cảm nhận thấy?
Những thay đổi về cơ thể có thể dẫn đến những xáo trộn về tình cảm
Sự thay đổi hoóc môn trong quá trình thay đổi cũng có thể là nguyên nhân dẫn đến sự thay đổi tính khí. Tâm trạng vui buồn thay đổi theo từng ngày. Có ngày thì trẻ lại không hứng thú khi bắt tay làm bất kỳ một việc gì đó.
Khi trẻ không kiểm soát được các cảm xúc, thì đó là lúc xảy ra xung đột giữa cha mẹ và con cái. Dưới đây là một số hướng dẫn chung dành cho trẻ ở các lứa tuổi khác nhau.
Trẻ từ 11 đến 12 tuổi, tính khí dịu dàng và tình cảm.
Trẻ từ 13 đến 14 tuổi, trẻ trở nên cáu kỉnh, dễ bị kích động, cảm xúc dễ bị bộc phát.
15 tuổi, trẻ cố gắng che đậy cảm xúc - có thể buồn rầu và lãnh đạm.
16 đến 17 tuổi, trẻ thường bình tĩnh hơn.
Khi cơ thể trẻ phát triển quá nhanh, trẻ có thể mệt mỏi và hay giận dỗi - đặc biệt là khi trẻ không ăn sáng và ăn nhiều thức ăn có đường.
Bởi vì cách mọi người cảm nhận về cơ thể của mình có liên quan đến cảm nhận của chính họ về bản thân, vì thế trẻ ở lứa tuổi vị thành niên thường cảm thấy không tốt về bản thân.
Sự thay đổi cơ thể không cân đối khiến trẻ trở nên vụng về và e dè. Một ông bố, bà mẹ đã than phiền "Con tôi trở nên vụng về hơn!"
Ngón tay và ngón chân dài hơn. Các bộ phận trên khuôn mặt cũng phát triển với các tốc độ khác nhau, trẻ có thể cảm thấy mũi to hơn, điều này có thể đúng trong một thời gian, sau đó thì các bộ phận khác của khuôn mặt sẽ bắt kịp tốc độ phát triển của nhau.
Gần như tất cả trẻ ở lứa tuổi vị thành niên đều có các vấn đề về da, vấn đề này có liên quan trực tiếp tới sự thay đổi hoóc môn sinh trưởng.
Trẻ cảm thấy thiếu tự tin về bản thân và thường căng thẳng nhiều hơn.
Con trẻ tưởng rằng "tất cả mọi người đều nhìn chằm chằm vào chúng."
Trẻ dành rất nhiều thời gian để lo lắng về việc chúng trông như thế nào. Bởi vậy, ăn mặc giống bạn bè là điều rất quan trọng đối với trẻ. Trẻ làm như vậy để trông chúng không khác với mọi người.
Suy nghĩ của trẻ cũng đang trưởng thành, trẻ chưa thể suy nghĩ giống như người lớn. Đối với các bé trai, trẻ cho rằng tai nạn là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến cái chết. Trẻ chưa chín chắn và chưa có khả năng phán xét sự vật.
Dưới 11 tuổi, trẻ tin rằng tất cả những gì mà trẻ tin tưởng đều đúng cả. Bạn không thể chiến thắng được trong khi tranh luận với trẻ ở lứa tuổi này. Trẻ hoàn toàn tin rằng chúng đúng. Khoảng 11 tuổi, con bạn mới bắt đầu thay đổi cách suy nghĩ. Trẻ bắt đầu nhận thấy rằng có rất nhiều quan điểm khác nhau đối với mỗi vấn đề.
Trẻ vẫn tin rằng mình là người duy nhất "Chưa có ai đã cảm nhận giống như mình. Không có ai hiểu được mình cảm nhận như thế nào."
Trẻ bắt đầu bác bỏ những giá trị và những niềm tin của cha mẹ (ít nhất là trong chốc lát). Trẻ muốn dành thời gian cho bạn bè nhiều hơn dành thời gian cho gia đình. Bạn hãy thư giãn nhé! Hầu hết trẻ sẽ quay lại với các giá trị của cha mẹ sau khi trẻ đã trải qua giai đoạn tuổi vị thành niên.
Trẻ tin vào phép màu nhiệm - rằng trẻ sẽ được một nhân vật huyền bí nào đó che chở và bảo vệ khỏi những điều xấu mà người khác đã gặp phải.
Nhiều cha mẹ nhận thấy rằng tạo điều kiện cho con trẻ có tinh thần trách nhiệm hơn trong các lĩnh vực có thể được (ví dụ như tự lựa chọn quần áo) trong khi vẫn có sự kiểm soát trong những tình huống quan trọng và có hại cho trẻ sẽ giúp trẻ có tinh thần trách nhiệm hơn.
Do có những thay đổi trong cách suy nghĩ, nên trẻ ở lứa tuổi vị thành niên muốn:
Biết các lý do ẩn phía sau mỗi nguyên tắc.
Dàn xếp các nguyên tắc.
Khoảng 16 tuổi, trẻ bắt đầu suy nghĩ như người lớn.
Trẻ bắt đầu nghĩ tới những quan niệm hấp dẫn khác như tính trung thực, tình yêu thương và sự công bằng.
Trẻ càng có cơ hội nói chuyện với mọi người về những quan niệm của trẻ và lắng nghe các quan niệm của người khác (đặc biệt là các bạn cùng độ tuổi), trẻ sẽ càng sớm chín chắn trong cách suy nghĩ.
"Khẩu chiến" giữa cha mẹ và con cái ở lứa tuổi này là chuyện thường tình. "Khẩu chiến" xảy ra trong mọi gia đình. Các mong đợi của cha mẹ và mức độ tình nguyện của con trẻ chính là những nguyên nhân chính gây ra xung đột giữa cha mẹ và con cái.
Cha mẹ muốn con cái ngoan ngoãn vâng lời. Cha mẹ thường xấu hổ và thất vọng khi trẻ hành động như một đứa bé.
Trẻ thì cần có các cơ hội để thể hiện mình là người có tinh thần trách nhiệm. Trẻ biết rằng chúng phải là người "dám làm dám chịu" trước khi chúng trở thành người lớn. Trẻ nghĩ rằng cha mẹ kiểm soát chúng và che chở một chác quá đáng. "Tại sao bố mẹ tôi cư xử với tôi như thể tôi vẫn còn là trẻ con vậy?" Trẻ cảm thấy xấu hổ khi cha mẹ không giàu có, không xinh đẹp như các ngôi sao điện ảnh.
Vậy cha mẹ và con cái cần phải làm những gì?
Mọi người phải có những mong đợi thực tế đối với nhau.
Mọi người cần phải cảm thấy tự chủ. Trẻ cần cảm thấy mình có tinh thần trách nhiệm trong một số lĩnh vực nào đó.
Xây dựng các kỹ năng giao tiếp tốt.
Tạo dựng một môi trường hỗ trợ lẫn nhau. Trẻ cần có những hướng dẫn ổn đinh, có thể dự đoán trước được bởi vì bản thân trẻ đã cảm thấy bất ổn. Trẻ sẽ ít căng thẳng hơn khi cha mẹ kiên định, rõ ràng, kiên quyết và công bằng.
Tóm lại, đối với nhiều gia đình, khi con trẻ bước vào lứa tuổi vị thành niên là gia đình bước vào giai đoạn căng thẳng nhất. Trẻ vị thành niên trải qua rất nhiều thay đổi khiến trẻ sẽ rất dễ trở nên căng thẳng.
Bạn hãy chia sẻ và nói chuyện với các ông bố, bà mẹ khác. Họ có thể giúp bạn có những ý tưởng để bạn vượt qua thử thách!
Tiến sĩ Patricia Tanner Nelson là chuyên gia trong chương trình Gia đình mở rộng và Phát triển con người tại trường đại học Delaware.
Nguồn: Đại học Delaware.
10:37 SA 27/02/2009
Ðể con bạn có trí nhớ tốt khi học bài
Con trai tôi 11 tuổi học lớp 5. Cháu khoẻ mạnh, giao tiếp tốt nhưng khi học thì rất chậm và rất mau quên, không thích viết bài. Trong khi đó, coi phim gì cháu thích thì nhớ rất lâu, đi chơi chỗ nào cũng nhớ. Tôi phải làm sao bây giờ? (Nguyễn Thị Hoa).
Trả lời:
Chào chị!
Con trai của chị 11 tuổi có khả năng nhớ các bộ phim cháu thích rất lâu, hoặc đi chơi chỗ nào cũng nhớ lâu chứng tỏ trí nhớ của cháu không phải là kém. Vì vậy, việc cháu học chậm, mau quên, không thích viết bài có thể do nhiều nguyên nhân:
- Kiến thức cháu đang học quá khó so với độ tuổi, vì vậy, cháu càng tiếp thu càng cảm thấy khó và khi thấy khó thì sẽ chán nản, không tập trung, chậm chạp, không thích học. Trong trường hợp này, gia đình và nhà trường cần phải có sự điều chỉnh dạy và học sao cho kiến thức phù hợp với trình độ của các cháu, kiến thức không quá khó hoặc quá dễ để giúp trẻ có thể tiếp thu một cách tốt nhất.
- Kiến thức đang học hiện tại không khó so với độ tuổi của cháu nhưng cháu bị hổng ngay từ lớp dưới, vì vậy càng học cháu càng cảm thấy khó. Những trẻ bị thất bại học đường ở những lần đầu thì dễ có nguy cơ thất bại ở những lần tiếp sau và học càng ngày càng đuối dần, vì thế trẻ sẽ càng chán nản học tập, học chậm, lười suy nghĩ. Trong trường hợp này, cha mẹ cần có chính sách cụ thể để giúp trẻ khắc phục những kiến thức bị hổng (vì dụ như mời gia sư dạy lại kiến thức chẳng hạn). Chỉ khi nào trẻ tiếp thu tốt thì mới có hứng thú học tập tốt được và trẻ phải có kiến thức ở các bậc học dưới vững chắc và đầy đủ thì mới có thể tiếp thu ở các bậc học trên được tốt.
- Cháu không hề hứng thú đối với việc học tập mà chỉ thích đi chơi, giao tiếp với bạn bè và nó đã trở thành thói quen ngay từ nhỏ, vì vậy khi yêu cầu cháu ngồi học thì cháu sẽ chán nản, không tập trung, lười suy nghĩ nên mau quên. Trong trường hợp này, gia đình cần động viên khuyến khích trẻ, tránh quát nạt, mắng mỏ và chỉ trích, xây dựng một thời khoa biểu học tập nghiêm túc, cho trẻ giao tiếp với những trẻ ham học khác, những gương mặt học tập tiêu biểu, thảo luận với trẻ về ý nghĩa của việc học tập, khi con cái ngồi học thì cha mẹ cũng có thể đọc sách hoặc làm việc tránh việc ngồi chơi, nói chuyện, thậm trí uống rượu vv… để tạo được môi trường học tập tích cực cho trẻ. Để làm được điều này cần có thời gian và sự kiên trì từ phía cha mẹ.
- Có thể do nhiều nguyên nhân khác nữa như có trường hợp trẻ chán học, không tập trung, quên kiến thức do cháu bất mãn điều gì đó với cha mẹ, bạn bè, thầy cô giáo vv...và đây là một phản ứng để chứng tỏ sự bất mãn đó. Trong những trường hợp này cũng cần phải xác định rõ nguyên nhân thì mới có thể có những phương pháp điều chỉnh hiệu quả.
Chị nên xác định được rõ nguyên nhân thì mới có thể giúp cháu học tập tốt được.
(Thạc sĩ Trần Văn Tính, chuyên gia Trường mầm non Hoàng gia, Equest Group)
10:06 SA 27/02/2009
h
Haihoa72
Bắt chuyện
681
Điểm
·
12
Bài viết
Gửi tin nhắn
Báo cáo
Lên đầu trang
Vì vậy việc tìm hiểu con trẻ sẽ giúp bạn trở thành những ông bố bà mẹ tích cực hơn.
Những thay đổi về cơ thể của trẻ.
Quá trình phát triển của mỗi trẻ ở tuổi vị thành niên khác nhau nhiều hơn so với quá trình phát triển của trẻ nhỏ. Nhưng trẻ ở tuổi vị thành niên có những thay đổi chung chung dưới đây:
Bé gái:
Khoảng 7 tuổi, bé đã có những thay đổi về cơ thể.
Bé gái có thể có kinh nguyệt khi bé mới 9 tuổi.
Bé trai:
Khoảng 9 tuổi bé đã có những thay đổi về cơ thể.
Trẻ trưởng thành về mặt thể chất trước khi chin chắn về mặt tình cảm.
Trẻ ở lứa tuổi vị thành niên chưa biết cách kiểm soát mức độ chin chắn về giới tính. Trẻ nghĩ rằng "Nếu tôi phát triển trông giống như người lớn thì tại sao tôi lại không thể hành động như người lớn?"
Chương trình trên ti vi, phim truyện và bạn bè nói cho trẻ biết về các hoạt động giới tính.
Cha mẹ, nhà trường thì lại không nói chuyện về giới tính với trẻ.
Vậy trẻ sẽ nói như thế nào và nói với ai về những mâu thuẫn mà trẻ quan sát và cảm nhận thấy?
Những thay đổi về cơ thể có thể dẫn đến những xáo trộn về tình cảm
Sự thay đổi hoóc môn trong quá trình thay đổi cũng có thể là nguyên nhân dẫn đến sự thay đổi tính khí. Tâm trạng vui buồn thay đổi theo từng ngày. Có ngày thì trẻ lại không hứng thú khi bắt tay làm bất kỳ một việc gì đó.
Khi trẻ không kiểm soát được các cảm xúc, thì đó là lúc xảy ra xung đột giữa cha mẹ và con cái. Dưới đây là một số hướng dẫn chung dành cho trẻ ở các lứa tuổi khác nhau.
Trẻ từ 11 đến 12 tuổi, tính khí dịu dàng và tình cảm.
Trẻ từ 13 đến 14 tuổi, trẻ trở nên cáu kỉnh, dễ bị kích động, cảm xúc dễ bị bộc phát.
15 tuổi, trẻ cố gắng che đậy cảm xúc - có thể buồn rầu và lãnh đạm.
16 đến 17 tuổi, trẻ thường bình tĩnh hơn.
Khi cơ thể trẻ phát triển quá nhanh, trẻ có thể mệt mỏi và hay giận dỗi - đặc biệt là khi trẻ không ăn sáng và ăn nhiều thức ăn có đường.
Bởi vì cách mọi người cảm nhận về cơ thể của mình có liên quan đến cảm nhận của chính họ về bản thân, vì thế trẻ ở lứa tuổi vị thành niên thường cảm thấy không tốt về bản thân.
Sự thay đổi cơ thể không cân đối khiến trẻ trở nên vụng về và e dè. Một ông bố, bà mẹ đã than phiền "Con tôi trở nên vụng về hơn!"
Ngón tay và ngón chân dài hơn. Các bộ phận trên khuôn mặt cũng phát triển với các tốc độ khác nhau, trẻ có thể cảm thấy mũi to hơn, điều này có thể đúng trong một thời gian, sau đó thì các bộ phận khác của khuôn mặt sẽ bắt kịp tốc độ phát triển của nhau.
Gần như tất cả trẻ ở lứa tuổi vị thành niên đều có các vấn đề về da, vấn đề này có liên quan trực tiếp tới sự thay đổi hoóc môn sinh trưởng.
Trẻ cảm thấy thiếu tự tin về bản thân và thường căng thẳng nhiều hơn.
Con trẻ tưởng rằng "tất cả mọi người đều nhìn chằm chằm vào chúng."
Trẻ dành rất nhiều thời gian để lo lắng về việc chúng trông như thế nào. Bởi vậy, ăn mặc giống bạn bè là điều rất quan trọng đối với trẻ. Trẻ làm như vậy để trông chúng không khác với mọi người.
Suy nghĩ của trẻ cũng đang trưởng thành, trẻ chưa thể suy nghĩ giống như người lớn. Đối với các bé trai, trẻ cho rằng tai nạn là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến cái chết. Trẻ chưa chín chắn và chưa có khả năng phán xét sự vật.
Dưới 11 tuổi, trẻ tin rằng tất cả những gì mà trẻ tin tưởng đều đúng cả. Bạn không thể chiến thắng được trong khi tranh luận với trẻ ở lứa tuổi này. Trẻ hoàn toàn tin rằng chúng đúng. Khoảng 11 tuổi, con bạn mới bắt đầu thay đổi cách suy nghĩ. Trẻ bắt đầu nhận thấy rằng có rất nhiều quan điểm khác nhau đối với mỗi vấn đề.
Trẻ vẫn tin rằng mình là người duy nhất "Chưa có ai đã cảm nhận giống như mình. Không có ai hiểu được mình cảm nhận như thế nào."
Trẻ bắt đầu bác bỏ những giá trị và những niềm tin của cha mẹ (ít nhất là trong chốc lát). Trẻ muốn dành thời gian cho bạn bè nhiều hơn dành thời gian cho gia đình. Bạn hãy thư giãn nhé! Hầu hết trẻ sẽ quay lại với các giá trị của cha mẹ sau khi trẻ đã trải qua giai đoạn tuổi vị thành niên.
Trẻ tin vào phép màu nhiệm - rằng trẻ sẽ được một nhân vật huyền bí nào đó che chở và bảo vệ khỏi những điều xấu mà người khác đã gặp phải.
Nhiều cha mẹ nhận thấy rằng tạo điều kiện cho con trẻ có tinh thần trách nhiệm hơn trong các lĩnh vực có thể được (ví dụ như tự lựa chọn quần áo) trong khi vẫn có sự kiểm soát trong những tình huống quan trọng và có hại cho trẻ sẽ giúp trẻ có tinh thần trách nhiệm hơn.
Do có những thay đổi trong cách suy nghĩ, nên trẻ ở lứa tuổi vị thành niên muốn:
Biết các lý do ẩn phía sau mỗi nguyên tắc.
Dàn xếp các nguyên tắc.
Khoảng 16 tuổi, trẻ bắt đầu suy nghĩ như người lớn.
Trẻ bắt đầu nghĩ tới những quan niệm hấp dẫn khác như tính trung thực, tình yêu thương và sự công bằng.
Trẻ càng có cơ hội nói chuyện với mọi người về những quan niệm của trẻ và lắng nghe các quan niệm của người khác (đặc biệt là các bạn cùng độ tuổi), trẻ sẽ càng sớm chín chắn trong cách suy nghĩ.
"Khẩu chiến" giữa cha mẹ và con cái ở lứa tuổi này là chuyện thường tình. "Khẩu chiến" xảy ra trong mọi gia đình. Các mong đợi của cha mẹ và mức độ tình nguyện của con trẻ chính là những nguyên nhân chính gây ra xung đột giữa cha mẹ và con cái.
Cha mẹ muốn con cái ngoan ngoãn vâng lời. Cha mẹ thường xấu hổ và thất vọng khi trẻ hành động như một đứa bé.
Trẻ thì cần có các cơ hội để thể hiện mình là người có tinh thần trách nhiệm. Trẻ biết rằng chúng phải là người "dám làm dám chịu" trước khi chúng trở thành người lớn. Trẻ nghĩ rằng cha mẹ kiểm soát chúng và che chở một chác quá đáng. "Tại sao bố mẹ tôi cư xử với tôi như thể tôi vẫn còn là trẻ con vậy?" Trẻ cảm thấy xấu hổ khi cha mẹ không giàu có, không xinh đẹp như các ngôi sao điện ảnh.
Vậy cha mẹ và con cái cần phải làm những gì?
Mọi người phải có những mong đợi thực tế đối với nhau.
Mọi người cần phải cảm thấy tự chủ. Trẻ cần cảm thấy mình có tinh thần trách nhiệm trong một số lĩnh vực nào đó.
Xây dựng các kỹ năng giao tiếp tốt.
Tạo dựng một môi trường hỗ trợ lẫn nhau. Trẻ cần có những hướng dẫn ổn đinh, có thể dự đoán trước được bởi vì bản thân trẻ đã cảm thấy bất ổn. Trẻ sẽ ít căng thẳng hơn khi cha mẹ kiên định, rõ ràng, kiên quyết và công bằng.
Tóm lại, đối với nhiều gia đình, khi con trẻ bước vào lứa tuổi vị thành niên là gia đình bước vào giai đoạn căng thẳng nhất. Trẻ vị thành niên trải qua rất nhiều thay đổi khiến trẻ sẽ rất dễ trở nên căng thẳng.
Bạn hãy chia sẻ và nói chuyện với các ông bố, bà mẹ khác. Họ có thể giúp bạn có những ý tưởng để bạn vượt qua thử thách!
Tiến sĩ Patricia Tanner Nelson là chuyên gia trong chương trình Gia đình mở rộng và Phát triển con người tại trường đại học Delaware.
Nguồn: Đại học Delaware.