Sắt đóng vai trò quan trọng với cơ thể chúng ta, đặc biệt với phụ nữ mang thai. Sắt đóng một vai trò vô cùng quan trọng trong quá trình hình thành hồng cầu và cấu tạo nên enzym hệ miễn dịch, giúp tăng cường sức đề kháng của cơ thể. Thiếu sắt có thể dẫn đến tình trạng thiếu máu cũng như mệt mỏi, đặc biệt đối với phụ nữ mang thai, thiếu sắt còn có thể gây ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi. Vậy bổ sung như thế nào là hợp lý và liều lượng phù hợp?
Sắt có vai trò cực kỳ quan trọng, quyết định đến chất lượng máu lưu thông trong cơ thể. Sắt là nguyên liệu để tổng hợp nên hemoglobin, chất có mặt trong tế bào hồng cầu và làm cho hồng cầu có màu đỏ, có vai trò vận chuyển oxy trong máu đến với các mô trong cơ thể, duy trì sự sống.
Sắt cũng là thành phần của myoglobin, có trong cơ vân, có tác dụng dự trữ oxy cho hoạt động của cơ vân. Chúng sẽ kết hợp với các chất dinh dưỡng khác để giải phóng năng lượng cho sự co cơ.
Ngoài ra, Sắt cũng là thành phần cấu tạo của một số loại protein và enzyme, có vai trò trong quá trình giải phóng năng lượng khi oxy hóa các chất dinh dưỡng và ATP.
Thực phẩm bổ sung sắt cho bà bầu
Thông thường một người phụ nữ trong thời kỳ mang thai cần nhiều máu hơn so với bình thường, điều này giúp tăng cường sức khỏe và nhu cầu phát triển của thai nhi.
Bên cạnh đó, sắt cũng có tác dụng làm tăng cảm giác ngon miệng. Đối với những người khi mang bầu mà bị thiếu máu (do thiếu sắt) sẽ có cảm giác chán ăn, khó ngủ, người mệt mỏi vì lượng oxy lên não cũng như các tế bào trong cơ thể là rất ít. Thiếu sắt còn là nguyên nhân gây suy giảm sức đề kháng của mẹ dẫn đến nhiễm trùng. Điều này ít nhiều ảnh hưởng đến trẻ sinh ra sẽ có nguy cơ cao thiếu máu, dẫn đến tình trạng sức khỏe kém.
Đối với bà mẹ thiếu sắt sẽ làm tăng nguy cơ sinh non, nhiễm trùng hậu sản, băng huyết sau sinh, suy nhược cơ thể... Đây cũng là yếu tố dẫn đến sự suy dinh dưỡng bào thai, non tháng, nhẹ cân, ảnh hưởng đến sự phát triển thể lực và trí lực của trẻ sau này.
1. Cách bổ sung sắt cho bà bầu đúng cách
Để tránh và phòng ngừa những tai biến có thể xảy ra, thai phụ cần phải có một chế độ ăn uống giàu chất sắt. Các loại thức ăn chứa nhiều chất sắt là gan, tim, bầu dục, thịt nạc, thịt bò, trứng, rong biển, đậu nành, mộc nhĩ đen.
Bạn có thể bổ sung sắt bằng các thực phẩm có trong tự nhiên, an toàn với sức khỏe cả Mẹ và thai nhi. Hoặc có thể uống vitamin tổng hợp dành cho phụ nữ mang thai và có một chế độ ăn uống lành mạnh bao gồm nhiều loại thực phẩm giàu chất sắt.
Thịt đỏ là lựa chọn tốt nhất và đồ biển cũng là các nguồn sắt rất tốt. Một số thực phẩm không phải động vật có hàm lượng sắt cao bao gồm đỗ, đậu lăng, đậu phụ, nho khô, chà là, mận đỏ, sung, mơ, khoai tây, bông cải xanh, củ cải, rau lá xanh, bột yến mạch... Lưu ý rằng cơ thể bạn hấp thụ chất sắt từ các nguồn động vật dễ dàng hơn nhiều so với sắt từ các nguồn không phải động vật.
Nếu bạn không bổ sung sắt thông qua thực phẩm tự nhiên thì có thể bổ sung các loại sắt vô cơ. Để đạt được kết quả bổ sung sắt như ý muốn và không gặp phải tình trạng dư lượng sắt, phụ nữ khi mang thai cần chú ý bổ sung sắt theo chỉ định của người có chuyên môn.
Khi được khuyến cáo bổ sung sắt cho bà bầu cần kiên trì uống sắt đúng giờ, đủ liều, không bỏ dở giữa chừng, không cùng lúc sử dụng nhiều loại sắt khác nhau, tránh gặp phải tác dụng không mong muốn.
2. Nguyên tắc bổ sung sắt cho bà bầu
Sắt được hấp thu tốt nhất khi cơ thể đang đói vì thức ăn sẽ làm giảm sự hấp thu vi chất dinh dưỡng quan trọng này. Tốt nhất bạn nên uống sắt sau ăn từ 1- 2 tiếng hoặc trước ăn 30 phút. Ăn thêm hoa quả giàu vitamin C như cam, táo, bưởi... sẽ giúp tăng hấp thu sắt.
Đối với canxi, cũng nên uống xa bữa ăn, tốt nhất là trước ăn 30 phút hoặc sau khi ăn 1-2 giờ. Vì, một số thực phẩm có chứa oxalat và các loại hạt ngũ cốc chứa phytat, cả hai loại này gắn kết với canxi và sắt làm hạn chế một phần sự hấp thu của hai loại chất khoáng này.
Như vậy, khi uống cả canxi và sắt, nên uống canxi vào buổi sáng với lượng nước nhiều sẽ hiệu quả nhất, thay vì uống vào buổi chiều hay tối, sẽ khiến canxi lắng đọng, nguy cơ gây các bệnh lý khác như sỏi thận, táo bón, khó ngủ... Sắt nên uống sau bữa trưa khoảng 2 giờ. Hoặc bạn có thể uống sắt sau bữa sáng; sau đó khoảng 2 giờ bạn mới uống tiếp canxi.
Để tránh cho việc hiệu quả hấp thu sắt kém, sau khi uống thuốc sắt, không nên uống nước chè, sữa hay cà phê.
3. Các loại sắt an toàn, tốt nhất cho phụ nữ mang thai
- Fogyma Sắt dạng nước - Thuốc bổ sung sắt cho người có nguy cơ thiếu máu do thiếu sắt, phụ nữ mang thai và cho con bú (Hộp 4 vỉ x 5 ống 10ml)
- Mama Feevit - Sắt hữu cơ cho phụ nữ mang thai và cho con bú, người thiếu máu do thiếu sắt (Hộp 60 viên nang mềm)
Ngoài việc bổ sung các loại vitamin, bạn cần có chế độ ăn uống hợp lý và uống các loại thực phẩm chức năng bổ sung có nguồn gốc rõ ràng.