Mình cũng không biết đã có topic nào nói rõ về “Hội Chứng Truyền Máu Song Thai” ( Tiếng Anh: Twin to Twin Transfusion Syndrome – viết tắt là TTTS) chưa. Mình muốn chia sẻ với mọi người các kiến thức mình biết một cách dễ hiểu nhất từ góc độ của 1 người mẹ đã từng bị chẩn đoán TTTS (chẩn đoán sai) và đã nghĩ là sẽ phải mất con.



1/ Tỷ lệ bệnh: chỉ xảy ra đối với trường hợp song thai cùng trứng, chung bánh nhau nhưng khác túi ối. Tỷ lệ bị là rất cao, ¼ trên các cặp sinh đôi cùng trứng.



2/ Nguyên nhân: giữa 2 em bé có sự liên hệ bởi các mạch máu, các mạch máu này lại xảy ra tình trạng 1 em bé sẽ luôn truyền máu và dưỡng chất (bé Cho) và bé kia luôn nhận (bé Nhận)



3/ Hậu quả: Bé Cho càng ngày sẽ càng teo đi vì không đủ dưỡng chất cho bản thân để phát triển. Các cơ quan nội tạng bé Nhận phải làm việc liên tục không ngừng nghỉ dẫn đến phù nề nghiêm trọng. Dần dần sẽ dẫn đến tử vong 1 trong 2 bé, hoặc có khi mất cả 2 . Nếu bé có cơ hội sống sót mà không được điều trị cũng dễ bị các di chứng về não, cũng như các nội tạng khác.



4/ Phát hiện bệnh:



Căn cứ quan trọng nhất là 1 bé bị Đa Ối (nhiều nước ối), 1 bé bị Thiểu Ối (ít nước ối) và 2 bé bị lệch nhau >=25%. Nếu phát hiện các triệu chứng này các mẹ phải đi gặp ngay bác sĩ khoa Tư Vấn Tiền Sản để được khám kĩ và tư vấn sâu hơn.


Tất cả các mẹ mang song thai cùng trứng nên được theo dõi chặt chẽ bằng siêu âm mạch máu (Doppler) trong suốt thai kì cho đến khi sinh con ít nhất 2 tuần 1 lần từ tuần thứ 16. Nếu phát hiện trước 20 tuần thai kỳ thì khả năng chữa trị sẽ cao hơn. Sau 24 tuần thì không thể can thiệp sâu được nữa.


Mình xin nói rõ là không bác sĩ nào ở VN chỉ định theo dõi chặt chẽ như vậy, và lý do là bác sĩ ở VN nghĩ các mẹ nếu bị TTTS thì không cứu được, vì thế theo dõi nhiều chỉ làm các mẹ stress thêm. Thực tế là Không Hẳn Hết Cách, mình sẽ nói rõ hơn bên dưới.



Do đó, các bạn hãy tự đi khám thai và siêu âm dù chưa đến ngày hẹn của bác sĩ để tự bảo vệ các em bé trước khi quá muộn.




5/ Các giai đoạn của TTTS:



Qua siêu âm bác sẽ theo dõi bàng quang và mạch máu của 2 bé để đánh giá tình hình. TTTS được chia làm 5 giai đoạn bằng siêu âm Doppler:



Giai đoạn 1: Lượng ối của bé Cho 8cm, bàng quang của bé Cho vẫn quan sát được



Giai đoạn 2: Lượng ối của bé Cho tiếp tục giảm, và không quan sát thấy bàng quang của bé Cho được nữa.



Giai đoạn 3: Tiếp tục các triệu chứng của giai đoạn 1+2 và :


+ Bé Cho: mất sóng cuối tâm trương hoặc sóng cuối tâm trương Động mạch rốn bị đảo ngược


+ Bé Nhận: Có sóng đảo ngược ở ống tĩnh mạch và tĩnh mạch rốn có dạng song kiểu mạch đập



Giai đoạn 4: Tiếp tục các triệu chứng của giai đoạn 3 và 1 trong 2 em bé bị phù thai – bằng chứng của suy tim



Giai đoạn 5: 1 hoặc cả 2 bé bị chết lưu



Điều trị:



Tại VN, nếu phát hiện bệnh, 100% bác sĩ sẽ thông báo hết cách và… chờ may mắn, hoặc hơn nữa là rút bớt nước ối của bé Nhận, mà cách này cũng chỉ mang tính cấp cứu, hoàn toàn không điều trị được và mang nhiều rủi ro .



Ở nước ngoài, các bác sỹ đã có thể dùng laser để cắt đứt các mạch máu lưu chuyển giữa 2 thai nhi và tỷ lệ thành công là 70%, không phải là tỷ lệ cao, nhưng ít ra mình không phải ngồi chờ mà biết chắc rằng không can thiệp thì khả năng tử vong của 2 thai nhi gần như là 100%.



Mặc dù chưa phổ biến và rất ít bác sĩ thực hiện được, nhưng rất may mắn là đã có 1 bác sĩ Singapore + 1 bác sĩ Malaysia thực hiện được. Lý do mình nói may mắn là vì đây là 2 nước không cần visa nhập cảnh, và việc điều trị chỉ trong vòng khoảng 2 tuần là kết thúc.



Danh sách các bác sĩ thực hiện laser chữa TTTS: http://www.tttsfoundation.org/laser_centers.php



Tại Malaysia: . Ở Ipoh, Malaysia bạn liên hệ với Dr.Japaraj Robert Peter (http://www.japaraj.com/