Ai cũng biết lợi ích của vitamin D đối với người lớn và trẻ nhỏ, nhưng không phải ai cũng nắm được liều lượng sử dụng như thế nào, thậm chí còn nhầm lẫn giữa loại dành cho người lớn sang loại cho trẻ em. Câu chuyện mới đây là một điển hình.
Uống vitamin D của người lớn, bé 6 tháng nhập viện
Bé 6 tháng uống vitamin D của người lớn
Bé 6 tháng tuổi được gia đình cho uống vitamin D loại dành cho người lớn. Hậu quả là bé phải nhập viện trong tình trạng ngộ độc.
Theo thông tin từ Bệnh viện Nhi trung ương, tại đây vừa tiếp nhận và điều trị cho bệnh nhi N.V. (6 tháng tuổi) nhập viện trong tình trạng quấy khóc, nôn, đi tiểu nhiều. Em bé có dấu hiệu mất nước nặng và giảm 0,7kg trong vòng 1 tháng do ngộ độc vitamin D.
Sau khi ra viện, trẻ sẽ được tái khám định kỳ 2 tuần/lần để kiểm tra biến chứng sỏi thận, lắng đọng canxi ở các cơ quan khác có thể xảy ra.
Khai thác bệnh sử, trước khi nhập viện 3 tháng, gia đình được một người quen cho 2 lọ vitamin D3+K2 có hình thức bên ngoài giống nhau, trong đó một lọ dành cho người lớn và một lọ dành cho trẻ em.
Tuy nhiên, do nghĩ cả 2 lọ vitamin D này đều dùng được cho trẻ em nên gia đình đã cho bé N.V uống nhầm lọ vitamin D3+K2 MK7 5000IE/ 200μg dành cho người lớn với liều lượng 3 giọt/ngày (5.000UI/giọt)
Điều đó nghĩa là trẻ đã uống15.000 UI/ngày (cao gấp nhiều lần liều lượng tối đa vitamin D dùng cho trẻ 6 tháng tuổi). Khi bác sĩ thông báo trẻ bị ngộ độc vitamin D và đối chiếu với lọ thuốc bé uống, gia đình mới phát hiện sự nhầm lẫn.
Hậu quả trẻ dùng vitamin D quá mức
Bé 6 tháng đến viện khám vì nôn, tiểu nhiều, sụt cân trong 1 tháng. Kết quả xét nghiệm cận lâm sàng cho thấy trẻ bị tăng canxi máu toàn phần là 5mmol/L, tăng canxi inon hóa: 2.19mmol/L; nồng độ vitamin D3 tăng rất cao: 1.320ng/ml. Tất cả các chỉ số này đều vượt mức bình thường.
Bé V. được chỉ định ngừng tất cả các chế phẩm canxi và vitamin D, truyền dịch và dùng thuốc lợi tiểu để bù lại lượng dịch mất do nôn, tiểu nhiều và đào thải canxi máu… Sau 5 ngày điều trị, trẻ đã hết nôn, không còn trình trạng mất nước, canxi toàn phần giảm/ Theo phác đồ điều trị, trẻ vẫn tiếp tục tạm ngừng tất cả các chế phẩm canxi và vitamin D trong vòng ít nhất 6 tháng, truyền dịch để bù lại lượng dịch mất và tăng đào thải canxi máu.
Ngộ độc vitamin D là tình trạng hiếm gặp và khó chẩn đoán vì triệu chứng không đặc hiệu. Nguyên nhân thường do cha mẹ bổ sung vitamin D liều quá cao cho trẻ trong thời gian dài, không phải do chế độ ăn hay do tiếp xúc với ánh nắng. Những trường hợp cho con dùng quá liều vitamin D không hề hiếm. Dù ai cũn biết lợi ích của vitamin D đối với trẻ nhỏ nhưng các chuyên gia cũng khuyến cáo cha mẹ không nên tự ý tăng liều. Việc cha mẹ tự ý cho trẻ sử dụng vitamin D quá liều có thể gây ngộ độc nhưng triệu chứng ngộ độc sẽ không xảy ra ngay mà khoảng một vài tháng, thậm chí là một vài năm sau. Khi bị ngộ độc vitamin D, trong máu của trẻ sẽ bị lắng đọng nhiều canxi, dẫn đến tình trạng chán ăn, giảm cân, táo bón, tiêu chảy, buồn nôn, nôn, vôi hóa ống thận, suy thận… Nếu không sớm phát hiện ra tình trạng này thì trẻ sẽ phải đối mặt với những biến chứng nặng nề, thậm chí nguy hiểm tới tính mạng.
>>> Có thể bạn quan tâm: 8 dấu hiệu cảnh báo thiếu vitamin D ở người lớn và trẻ nhỏ
Theo khuyến cáo của Hiệp hội Nội tiết, liều dùng tối đa đối với vitamin D ở trẻ dưới 6 tháng tuổi là 1.000UI/ngày; trẻ 12 tháng tuổi, liều là 1.500UI/ngày; trẻ từ 1 tới 3 tuổi là 2.500UI/ngày; trẻ từ 4-8 tuổi là 3.000UI/ngày và trẻ trên 9 tuổi là 4.000UI/ngày.
Vitamin D đóng vai trò quan trọng trong việc giữ cho cơ thể con người khỏe mạnh. Công việc chính của nó là thúc đẩy sự hấp thụ canxi, cần thiết cho sự phát triển và tái tạo xương. Những lợi ích khác của vitamin D có thể bao gồm điều hòa huyết áp, hỗ trợ hệ thống miễn dịch, kiểm soát cân nặng, v.v. Dưới đây là 10 lợi ích của vitamin D:
1. Tăng cường xương
Vitamin D được biết đến với khả năng tạo xương và tăng cường sức mạnh. Canxi có lợi cho xương sẽ không thể hoạt động nếu không có vitamin D. Hai chất dinh dưỡng này kết hợp với nhau cũng có thể giúp ngăn ngừa loãng xương. Tình trạng này xảy ra khi một người có xương yếu, dễ gãy.
Vitamin D có vai trò rất quan trọng trong việc hình thành, phát triển xương chắc khỏe, cũng như góp phần tăng cường hệ miễn dịch đối với trẻ nhỏ
2. Hỗ trợ hệ thống miễn dịch
Một nghiên cứu cho thấy ngoài bệnh cúm hoặc các bệnh về đường hô hấp khác, vĩ độ cao và mùa đông là những yếu tố nguy cơ khiến lượng vitamin D thấp.
Các nhà nghiên cứu đã phân tích 25 thử nghiệm đối chứng ngẫu nhiên so sánh việc bổ sung vitamin D với giả dược. Họ phát hiện ra rằng vitamin D làm giảm nguy cơ nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính khi bổ sung vitamin D hàng ngày hoặc hàng tuần, đặc biệt ở những người bị thiếu vitamin D.
3. Giúp tăng cường cơ bắp
Cùng với khả năng tạo xương, vitamin D còn có tác dụng tăng cường cơ bắp.
Vitamin giúp các sợi cơ phát triển và tăng trưởng, có thể giúp hỗ trợ xương để tăng khả năng giữ thăng bằng và giảm nguy cơ té ngã.
4. Tăng cường sức khỏe răng miệng
Không có nhiều nghiên cứu về vai trò của Vitamin D đối với sức khỏe răng miệng. Tuy nhiên, một đánh giá đã kết luận rằng vì vitamin D giúp cơ thể chúng ta hấp thụ canxi nên nó có thể làm giảm nguy cơ sâu răng và bệnh nướu răng.
5. Có thể giúp ngăn ngừa bệnh tiểu đường
Các nghiên cứu chưa có kết luận cuối cùng, nhưng vitamin D có thể có lợi bằng cách ngăn ngừa bệnh tiểu đường loại 1 và loại 2. Một nghiên cứu cho thấy việc bổ sung vitamin D trong sáu tháng làm tăng độ nhạy insulin ở những người mắc bệnh tiểu đường hoặc có nguy cơ mắc bệnh cao.
6. Có thể làm giảm các triệu chứng của hội chứng ruột kích thích
Khi bị ngộ độc vitamin D, trong máu của trẻ sẽ bị lắng đọng nhiều canxi, dẫn đến tình trạng chán ăn, giảm cân, táo bón, tiêu chảy, buồn nôn, nôn, vôi hóa ống thận, suy thận
Vitamin D có thể hữu ích cho những người mắc hội chứng ruột kích thích (IBS), vì những người mắc IBS có thể bị thiếu hụt vitamin D. Một số nhà nghiên cứu nhận thấy trong một bài đánh giá rằng, qua sáu nghiên cứu với dữ liệu từ 572 người tham gia, có mối liên hệ giữa việc bổ sung vitamin D và các triệu chứng IBS ít nghiêm trọng hơn.
Họ cho rằng việc giảm mức độ nghiêm trọng có thể là do tác dụng chống viêm của vitamin D. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu lưu ý rằng kết quả không thể khái quát cho tất cả những người mắc IBS. Họ cũng nói rằng mối quan hệ giữa việc bổ sung vitamin D và sự thay đổi các triệu chứng IBS này rất phức tạp và chưa được hiểu rõ hoàn toàn.
7. Có thể hữu ích cho bệnh trầm cảm
Ánh nắng mặt trời có thể làm tâm trạng tươi sáng hơn và vitamin D cũng vậy: Các nhà nghiên cứu đã tìm thấy mối liên hệ giữa chứng trầm cảm và tình trạng thiếu vitamin D. Họ thừa nhận rằng cần có nhiều nghiên cứu hơn để xác định hoạt động chính xác của nó - chẳng hạn như liệu mức vitamin D thấp có phải là nguyên nhân hay hậu quả của chứng trầm cảm hay không.
Tuy nhiên, các tác giả cũng khuyến nghị sàng lọc tình trạng thiếu vitamin D đối với những người bị trầm cảm và thiếu vitamin D. Họ lưu ý rằng những sàng lọc này là một cách đơn giản và hiệu quả về mặt chi phí để hỗ trợ cải thiện kết quả liên quan đến trầm cảm.
8. Có thể giảm nguy cơ mắc bệnh đa xơ cứng
Nhận đủ vitamin D có thể làm giảm khả năng phát triển bệnh đa xơ cứng (MS). MS là một rối loạn tự miễn dịch do tổn thương thần kinh do viêm gây ra trong hệ thống thần kinh trung ương (CNS).
Mức vitamin D thấp hơn có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc bệnh đa xơ cứng. Tuy nhiên, lượng vitamin D hấp thụ cao hơn có thể dẫn đến mức độ hoạt động của bệnh thấp hơn được ghi nhận trên MRI và nguy cơ tái phát thấp hơn.
9. Có thể giảm các biến chứng khi mang thai
Tiêu thụ đủ vitamin D có thể có lợi trong thai kỳ. Thiếu vitamin D có liên quan đến việc tăng nguy cơ phát triển các biến chứng như:
- Tiểu đường thai kỳ
- Tiền sản giật
- Sinh non
10. Giúp ngăn ngừa bệnh còi xương ở trẻ em
Vitamin D hỗ trợ sức khỏe xương đặc biệt quan trọng đối với trẻ em. Nếu thiếu vitamin D, chúng có thể bị còi xương. Còi xương là căn bệnh làm mềm xương và đặc biệt ảnh hưởng đến trẻ em từ hai tuổi trở xuống.
Trên đây là những lợi ích của vitamin D đối với trẻ nhỏ, bà bầu và người trưởng thành. Có một số lý do khiến một người có thể bị thiếu vitamin D. Những lý do này bao gồm từ việc không nhận đủ vitamin từ thực phẩm cho đến việc dùng thuốc không cho phép cơ thể chuyển hóa hoặc hấp thụ vitamin D. Các thực phẩm như cá béo (cá hồi, cá ngừ, cá thu và cá mòi) và nấm là nguồn cung cấp vitamin D tự nhiên. Cha mẹ cũng có thể thử dùng sữa tăng cường, nước trái cây, sữa chua và ngũ cốc ăn sáng cho con. Nếu dùng bổ sung, hãy đảm bảo lượng vitamin D không vượt quá giới hạn trên an toàn hàng ngày theo khuyến cáo trên bao bì.
Xem thêm bài viết liên quan:
10 dấu hiệu thiếu kẽm thường gặp ở người lớn và trẻ nhỏ
5 lợi ích của vitamin d3 với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ
Phải làm gì khi con bạn bị đau họng - Lời khuyên hữu ích dành cho cha mẹ