Thị trường thanh toán di động rất nóng bỏng bởi sự cạnh tranh giữa Google, Apple và Samsung. Thế nhưng, gần đây, Facebook đã làm cuộc chiến này thêm sức nóng bởi tuyên bố chính thức về dịch vụ thanh toán di động qua Messenger tại Mỹ. Dường như bước đi này đã được tính toán kỹ càng, nhất là sau khi Facebook mời được cựu giám đốc Paypal về làm lãnh đạo mảng kinh doanh vào cuối năm 2014. Dịch vụ này được triển khai miễn phí trên nền tảng máy tính lẫn điện thoại di động và áp dụng cho Android, iOS. Nó cho phép người dùng Facebook chuyển tiền qua Messenger sau khi đã bổ sung thông tin về tài khoản thẻ tín dụng.
1. Đâu là lợi thế của Facebook?
Không thể phủ nhận lợi thế lớn nhất của Facebook là lượng người dùng lớn: số lượng người dùng Messenger lên đến 500 triệu người cùng hơn một tỷ tài khoản Facebook trên khắp thế giới. Với số lượng người dùng đông đảo này, dịch vụ mới của Facebook sẽ tiếp cận được nhiều khách hàng tiềm năng hơn so với các đối thủ.
Lợi thế thứ hai của Facebook so với ba “đại gia” trên là là hình thức mà Facebook theo đuổi sẽ hơi khác một chút. Hãng này sẽ hướng đến kênh thanh toán online, thuần Internet, thay vì thanh toán offline. Điều này tạo ra sự khác biệt, làm tăng lợi thế cạnh tranh của Facebook so với ba hãng còn lại. Như vậy, đối thủ trực tiếp của Facebook trong lĩnh vực này chỉ còn lại Venmo, một ứng dụng của Paypal. Tuy nhiên, Facebook lại cũng chiếm ưu thế hơn so với Paypal vì Facebook không thu phí người sử dụng còn Venmo chỉ miễn phí cho thẻ tín dụng chính, còn thẻ phụ và thẻ ghi nợ khác Venmo sẽ lấy 3% phí dịch vụ chuyển khoản.
2. Điểm yếu của Facebook là gì?
Có lẽ tất cả chúng ta đều biết điểm yếu lớn nhất hiện nay của Facebook là tính bảo mật. Thông tin cá nhân trên Facebook được công khai, và do các lỗ hổng, các hacker có thể dễ dàng hack một trang Facebook của người dùng. Cách đây mấy hôm, tôi còn thấy một số bạn trẻ than thở trên Facebook rằng mình vừa mất tiền chuộc lại trang Facebook của chính mình do bị hack. Ngoài ra, phần lớn chúng ta đều đã từng bị làm phiền bởi những tin nhắn nạp tiền điện thoại gửi theo kiểu spam từ chính tài khoản Facebook của người mình quen, mặc dù khi hỏi lại, người đó không hề hay biết về điều này. Với tính năng bảo mật như vậy, nhiều người hẳn sẽ e ngại khi gửi tiền qua Facebook.
Điểm yếu thứ hai của Facebook chính là chất lượng người dùng. Phần lớn người dùng Facebook đến từ các quốc gia đang phát triển. Họ chỉ sử dụng Facebook như một trang mạng xã hội với mục đích giải trí đơn thuần. Một số công ty dùng Facebook để marketing. Rất hiếm người sử dụng Facebook cho công việc. Nếu có bán hàng qua Facebook đi chăng nữa, họ cũng dùng phương thức thanh toán chuyển khoản hoặc tiền mặt khi giao hàng (COD) cho an toàn.
Điểm yếu thứ ba của Facebook chính là từ bản thân trang mạng xã hội này. Do không phải là một trang thương mại điện tử nên những cam kết giữa người bán và người mua trên Facebook rất lỏng lẻo. Facebook cũng không có điều khoản nào để bảo vệ người mua và người bán. Điều này càng làm hoạt động thanh toán thêm phần rủi ro.
3. Mục tiêu của Facebook
Dịch vụ này sẽ mở ra một hướng đi mới cho Facebook trong tương lai. Từ một trang mạng xã hội cho phép quảng cáo đơn thuần. Facebook sẽ dần chuyển mình thành một trang thương mại điện tử theo hình thức đăng quảng cáo sản phẩm kết hợp mua sắm online, một hình thức gần giống với Ebay. Có thể thấy, Facebook đang cố gắng hướng đến một sự phát triển bền vững hơn trong tương lai. Tuy nhiên, bước đi này của Facebook có thành công hay không, đó còn là một câu hỏi lớn.
Trong trường hợp thất bại, do tính bảo mật yếu, số người dùng dịch vụ này không nhiều, hoặc chỉ giao dịch với giá trị thấp, Facebook có thể sẽ nghĩ tới việc chuyển trang mạng xã hội này thành một trang thương mại điện tử nhằm hướng đến một sự phát triển bền vững hơn. Hoặc, Facebook cũng có thể tính đến một bước đi an toàn hơn là chuyển người dùng của mình sang một trang thương mại điện tử mới, trang này có tính liên kết cao với mạng xã hội Facebook. Điều này vừa duy trì được tính giải trí và lượng người dùng vốn có, vừa mở ra một cánh cửa mới cho sự phát triển. Việc đưa ứng dụng thanh toán điện tử vào Messenger, giúp người dùng tiếp cận dịch vụ này nhanh hơn, tạo thuận lợi hơn cho hướng đi mới Facebook.
Trong trường hợp thành công, ứng dụng này được đông đảo người dùng đón nhận (mặc dù để có được điều này, Facebook phải nỗ lực nhiều hơn để khắc phục lỗi bảo mật), Facebook sẽ trở thành trang mạng xã hội đa tiện ích lớn nhất thế giới. Doanh thu của Facebook sẽ tăng lên gấp nhiều lần từ quảng cáo đơn thuần sang quảng cáo và thanh toán điện tử.
Tóm lại, dù trong trường hợp nào đi chăng nữa, đây là một bước đi khôn ngoan của Facebook nhằm mở ra một con đường mới. Facebook, ngay từ khi mới bắt đầu thành lập, chỉ nhằm mục đích giải trí, giờ đây khi đã nhận ra xu hướng phát triển của mình không còn bền vững nên kịp thời đưa ra một quyết định sáng suốt nhằm chuyển hướng cho hoạt động của mình.
Capro
03/04/2015