Theo phong tục của người Việt Nam thì vào các ngày lễ, Tết, các gia đình thường chuẩn bị mâm cúng cỗ gồm các món ăn truyền thống, lọ hoa và không thể thiếu các loại quả. Ngoài những quả quen thuộc như chuối, táo, cam, thanh long, xoài… thì quả phật thủ là một loại quả đặc biệt từ hình dáng cho tới ý nghĩa. Nó được xem là một vật phẩm mà mọi người muốn dâng tới các vị thần linh tối cao để mong cầu tài lộc, may mắn, sức khỏe cho bản thân và gia đình.


Phật thủ tuy không ăn được nhưng lại trở thành loại quả được ưa chuộng, không thể thiếu trên bàn thờ. Tại sao lại như vậy?


webtretho


1. Nguồn gốc của phật thủ


Theo nghiên cứu, cây phật thủ được những người theo Đạo Phật mang từ Ấn Độ sang Trung Quốc và sau đó du nhập vào Việt Nam. Loại cây cho ra thứ quả kì lạ này trước đây chỉ trồng được ở những vùng núi cao như Tuyên Quang, Yên Bái nhưng bây giờ còn trồng nhiều nơi khác, đặc biệt có nhiều ở xã Đắc Sở (Hoài Đức, Hà Nội).


Trái phật thủ có nhiều kích cỡ, khi chín vỏ vàng, sần sùi, có mùi thơm. Thế nhưng điều kì diệu nhất ở nó chính là những “ngón tay” nhỏ dài khiến người ta liên tưởng tới bàn tay của Đức Phật. Ngoài để thắp hương mâm cúng thì quả phật thủ còn có thể dùng làm thuốc, làm mứt, làm nến…


Hiện nay, đã xuất hiện không ít nơi bán cây phật thủ cảnh (phật thủ bonsai) rất quý. Theo phong thủy, khi để cây này trong nhà sẽ giúp gia chủ đón khách, thu hút may mắn, mang lại thịnh vượng, tài lộc không ngừng.


webtretho



2. Ý nghĩa quả phật thủ


Theo phân tích của TS.Nguyễn Văn Vịnh (Phó Viện trưởng Viện Công nghệ Giáo dục) thì loại quả này mang ý nghĩa phật giáo. Từ ngoại hình, quả phật thủ trông giống như hoa sen (biểu tượng tâm linh). Ngoài ra, nó còn giống “ngón tay Phật”, những ngón tay được đưa ra, hơi cong, chụm lại như bông hoa.


Loại quả này trong đời sống tâm linh mang hình tượng cao quý, mang đến bình yên, phước lành cho gia chủ. Do đó, các gia đình thường chọn phật thủ để trưng bày mâm cúng ngày lễ Tết với mong muốn một năm mới an lành, vui vẻ, nhiều tài lộc. Ngoài ra, theo quan niệm xưa, mùi thơm của loại quả này còn có tác dụng quyến rũ, lưu lại trong nhà lâu hơn, giúp phù hộ cho gia đình cả về tài vận lẫn sức khỏe.


Như vậy, dù con người không trực tiếp ăn được như các loại trái cây khác nhưng phật thủ dùng để thắp hương với ý nghĩa tâm linh, mang nét đặc sắc của đạo phật. Chính vì ý nghĩa thật sự đó nên mỗi gia đình cũng nên tùy thuộc vào hoàn cảnh của mình để quyết định có nên thờ cúng trái phật thủ hay không.


webtretho



3. Cách chọn mua phật thủ


Phât thủ được bán rất nhiều ngoài chợ, đặc biệt vào những ngày cúng Rằm, mùng 1, lễ Tết với giá từ vài chục nghìn đồng đến vài triệu đồng tùy kích cỡ, màu sắc, hình dáng đẹp hay xấu. Có những gia đình còn chi một khoản lớn (khoảng trên 5 triệu) để mua cả cây phật thủ cảnh.


Khi mua, nên chọn quả phật thủ to, “ngón tay” dài, mập, nhiều và đều nhau, màu vàng, vỏ sần hơi già một chút. Tuyệt đối không mua quả non xanh, bé và hình dạng xấu xí.


webtretho


Để giữ được quả phật thủ tươi lâu, bền màu người ta thường dùng rượu trắng để lau bụi bẩn bám dính trên quả. Nếu muốn đặt trên bàn thờ lâu ngày thì cắm rễ của nó vào bát nước cùng một vài viên B1, sau một thời gian, cành sẽ ra rễ, hút nước để nuôi quả.