Mình lập Toppic này sau khi đọc bài viết "Muốn đi du học nhưng không giàu, không giỏi", vì thấy vẫn còn rất nhiều bạn chưa được cập nhật đủ các thông tin về những chương trình học bổng chỉ dành cho sinh viên Việt Nam. Thông thường, các bạn thường chỉ nghe báo nói tivi đưa tin các trường hợp nhận được học bổng "khủng" của 1 vài bạn có trình độ cũng "khủng" luôn nên giấc mơ đi du học của nhiều bạn mãi luôn chỉ là giấc mơ vì nghĩ mình không đủ giỏi, còn nếu đi học tự túc thì lại không đủ tiền. Thật ra thì thứ các bạn thiếu không hoàn toàn là năng lực và thông tin, thứ các bạn thiếu là thông tin.



Ở đây mình chỉ nói về học bổng toàn phần 100% và chỉ dành riêng cho đối tượng là người Việt Nam, những học bổng này chủ yếu do Bộ Giáo dục Việt Nam tuyển sinh và chỉ tiêu lên đến trên 3000 học bổng/năm. Và nó được chia làm 3 loại chính sau:



1. Học bổng của Chính phủ Việt Nam: khoảng 1500-1600 chỉ tiêu/năm



2. Học bổng Liên Chính phủ hay Học bổng Hiệp định: khoảng 1500 chỉ tiêu/năm, bao gồm học bổng đi học tại các nước sau: Hungary (100 chỉ tiêu/năm), Trung Quốc (30-50 chỉ tiêu/năm), Nga (1000 chỉ tiêu/năm), Ba Lan (10 chỉ tiêu/năm), Rumani (20 chỉ tiêu/năm), Bulgary (5 chỉ tiêu/năm), Slôvakia (3 chỉ tiêu/năm), Môn-đô-va (10 chỉ tiêu/năm), Ucraina (35 chỉ tiêu/năm), Maroc (10 chỉ tiêu/năm), Mô-dăm-bic (10 chỉ tiêu/năm), Belarus (9 chỉ tiêu/năm), Ca-dắc-tan (3 chỉ tiêu/năm), Cuba (20 chỉ tiêu/năm), Mông Cổ (5 chỉ tiêu/năm), Xri Lanka (5 chỉ tiêu/năm), Ấn Độ (10-22 chỉ tiêu/năm), Lào (60 chỉ tiêu/năm, Campuchia (35 chỉ tiêu/năm)...



3. Học bổng của Chính phủ nước ngoài dành cho Việt Nam: khoảng 50 chương trình học bổng khác nhau, bao gồm: học bổng Mitsubitshi, học bổng MEXT, học bổng Mời các nhà Lãnh đạo trẻ, học bổng Tiếng Nhật – Văn hóa Nhật của Chính phủ Nhật Bản, học bổng Mitsubishi; học bổng của Chính phủ Brunei, Hàn Quốc, Nui Di-lân, Thổ Nhĩ Kỳ, Thái Lan, Indonesia, Australia, Tây Ban Nha; học bổng của các tổ chức UAE, SEAMEO, FAO, ASEAN, ITEC...



Các đối tượng dự tuyển các học bổng trên cũng rất đa dạng, bao gồm:



1. Học sinh đang học lớp 12


2. Sinh viên đại học năm thứ nhất


3. Sinh viên đại học năm thứ 2 và thứ 3 khoa tiếng Nhật: Học bổng Tiếng Nhật - Văn hóa Nhật Bản.


4. Sinh viên mới tốt nghiệp đại học/thạc sĩ


5. Giảng viên các đại học, trường đại học, cao đẳng, học viện trên cả nước hoặc sinh viên mới tốt nghiệp (đạihọc/thạc sĩ) đạt loại giỏi trở lên, có Hợp đồng cam kết tuyển dụng làm giảngviên tại các trường kể trên sau khi tốt nghiệp tại nước ngoài.


6. Công chức, viên chức của các cơ quan, tổ chức hưởng lương từ ngân sách nhà nước


7. Cán bộ hợp đồng có đóng bảo hiểm xã hội của các cơ quan, tổ chức hưởng lương từ ngân sách nhà nước


8. Lao động từ các doanhnghiệp ngoài nhà nước



Xin những loại học bổng này có khó không, xin thưa với các bạn là không khó nhưng là một quá trình chuẩn bị khá lâu dài.



Không khó, vì tiêu chuẩn để được dự tuyển của các học bổng không quá cao, số lượng chỉ tiêu lại rất nhiều (khoảng 3000 học bổng/năm), mà học bổng lại không quá phổ biến như học bổng nước ngoài nên số lượng ứng viên dự tuyển không lớn. Do đó, bạn không cần phải là nhân tài (đạt giải quốc gia, quốc tế...) để giành các chỉ tiêu đầu tiên, bạn chỉ cần có điểm số ổn là đã có rất nhiều cơ hội có được học bổng, dù đó là những chỉ tiêu cuối cùng. Trên thực tế, ai quan tâm việc bạn nằm trong Top đầu hay Top cuối nhận được học bổng vì điều quan trọng là bạn có nhận được học bổng hay không, và vì học bổng cho mọi đối tượng trúng tuyển là như nhau.



Cần chuẩn bị lâu dài, vì bạn phải xác định việc xin học bổng từ sớm. Tất nhiên không cần quá sớm nhưng phải đủ thời gian để chuẩn bị 04 tiêu chí bất di bất dịch đối với tất cả các loại học bổng, đó là:



- Bảng điểm các năm tối thiểu trên 7.0 (tất cả các trình độ từ cấp 3, đại học, thạc sĩ) trừ 1 số học bổng nhỏ thì điều kiện là điểm trung bình chỉ cần 6.5 ở tất cả các trình độ. Cụ thể:


+ Đối với học bổng đại học thì điểm các năm cấp 3 và/hoặc điểm học kỳ 1 năm thứ nhất và/hoặc năm thứ 2 đạt từ 7.0 trở lên.


+ Đối với học bổng thạc sĩ thì điểm đại học phải đạt từ 7.0 trở lên đối với đối tượng đã có cơ quan công tác và đạt loại xuất sắc đối với đối tượng chưa có cơ quan công tác.


+ Đối với học bổng tiến sĩ thì điểm đại học phải đạt từ 7.0 trở lên đối với đối tượng đã có cơ quan công tác và đạt loại xuất sắc đối với đối tượng chưa có cơ quan công tác.



Tóm lại, bạn cần dự tuyển ở trình độ nào thì bạn phải chuẩn bị điểm số càng cao càng tốt ở trình độ học trước đó.



- Điểm tiếng Anh/ngoại ngữ lúc dự tuyển cần đạt trình độ B1 (TOEFL, IELTS...)


+ Nếu bạn chưa có tí ngoại ngữ nào thì thời gian để bạn cấp tốc học hành để có điểm số trên chắc 1-2 năm tùy vào khả năng của mỗi người.


+ Nếu bạn đã có ngoại ngữ và chỉ rèn luyện để thi cho đủ điểm thì chắc mất khoảng 6 tháng - 1 năm.


+ Trường hợp bạn không có ngoại ngữ và cũng không kịp chuẩn bị thì bạn có thể đăng ký các ngành học bằng tiếng bản địa nếu học bổng cấp 1 năm dự bị tiếng (học bổng Hiệp định)



- Các giải thưởng, thành tích trong học tập và trong nghiên cứu khoa học: Cái này thì phụ thuộc hoàn toàn vào năng lực của các bạn. Đây không phải là điều kiện bắt buộc nhưng là điều kiện ưu tiên được nêu rõ trong thông báo tuyển sinh. Tức là nếu bạn có tiêu chí này. Bạn là đối tượng được ưu tiên xem xét lựa chọn trước. Vì vậy, cứ tích cực tham gia bất kỳ các kỳ thi, hoạt động tập thể, nghiên cứu khoa học, ngoại khóa...nào có thể để có được điểm ưu tiên.



- Các điều kiện ưu tiên theo quy định: người dân tộc thiểu số, con gia đình chính sách, có hộ khẩu thường trú ở vùng sâu vùng xa... Nếu bạn thuộc đối tượng này thì đi xin ngay các xác nhận và nộp kèm vào hồ sơ dự tuyển.



Vì sao mình cổ vũ các bạn nên xem xét dự tuyển các học bổng do Bộ Giáo dục tuyển sinh trước khi quyết định tìm kiếm và tranh đấu giành các học bổng quốc tế?



* Lý do thứ nhất, vì các học bổng này sinh ra là để dành cho người Việt Nam. Đối tượng tuyển sinh là người Việt Nam, điều kiện dự tuyển và tiêu chí tuyển chọn cũng được căn cứ trên điều kiện học tập, trình độ của ứng viên Việt Nam. Vì vậy cơ hội trúng tuyển của các bạn chắc chắn cao hơn rất nhiều so với dự tuyển học bổng nước ngoài.



* Lý do thứ hai, số lượng học bổng của 1 quốc gia lúc nào cũng giành phần lớn cho con dân nước mình chứ không phải cho dân nước ngoài. Bạn là người Việt thì đương nhiên học bổng dành cho bạn nhiều nhất chính là học bổng của Chính phủ Việt Nam. Chỉ tính riêng học bổng có sử dụng ngân sách Nhà nước (do Chính phủ Việt Nam cấp tiền) cũng lên đến trên dưới 30 loại (khoảng 2500 suất học bổng/năm), còn các loại học bổng riêng biệt dành cho sinh viên Việt Nam với các tiêu chí của Việt Nam tức là không cần cạnh tranh với các đối thủ tài giỏi từ các nước khác trên thế giới, loại này, cũng lên đến 40-50 loại (khoảng 500 suất học bổng/năm). Như vậy, tổng số có tất cả là trên 3000 suất học bổng/năm thông qua các học bổng do Bộ Giáo dục Việt Nam tuyển sinh. Bạn nghĩ 1 năm có bao nhiêu người giành được các suất học bổng toàn phần của nước ngoài ? Mình chắc chắn rằng, nó chỉ chiếm khoảng 5% số lượng người đi học bằng học bổng của Việt Nam. Vậy bạn biết đâu mới là cơ hội thực sự của bạn chứ?



* Lý do thứ 3, các chương trình học bổng Việt Nam chủ yếu tuyển sinh thông qua hình thức xét tuyển hồ sơ thay vì vừa xét tuyển hồ sơ, vừa phỏng vấn như đối với các học bổng nước ngoài. Do đó những bạn có chút yếu về ngoại ngữ (yếu điểm chung của người Việt) vẫn có cơ hội dự tuyển. Các chương trình học bổng Việt Nam thường cho ứng viên cơ hội để hoàn thiện khả năng ngoại ngữ của mình với thời hạn của quyết định trúng tuyển dài từ 12-18 tháng (điều kiện ngoại ngữ khi đi học là C1 nhưng điều kiện ngoại ngữ khi trúng tuyển chỉ cần B1) hoặc ứng viên trúng tuyển sẽ được cấp học bổng học dự bị tiếng bản ngữ 1 năm ở nước ngoài.



* Lý do cuối cùng, thông tin về các học bổng này còn chưa được phổ cập rộng rãi, người Việt vẫn chưa đánh giá đúng mức giá trị vốn có của các học bổng Việt Nam nên số lượng ứng viên dự tuyển không nhiều như các học bổng nước ngoài, vì vậy, cơ hội trúng tuyển của các bạn sẽ cao hơn.



Có lẽ mình nên dừng lại ở đây thôi vì bài viết dài quá rồi. Các bạn quan tâm đến chủ đề này thì đặt câu hỏi cho mình tại đây hoặc vào facebook (https://www.facebook.com/alohocbong/) của mình để hỏi trực tiếp. Mình cũng có 1 web tổng hợp kinh nghiệm xin các loại học bổng được kể trên cũng như kinh nghiệm sống, học tập ở từng nước của các lưu học sinh đi trước (http://www.alohocbong.vn/). Web và tư vấn hoàn toàn phi lợi nhuận nên nếu các bạn xem và thấy có ích thì nhớ like ủng hộ để anh em tiếp tục cố gắng nhé.



Chúc mọi người lựa chọn được học bổng phù hợp!