Lần đầu nghe thấy một câu nói, xem một bộ phim, hay nhìn thấy một cảnh tượng, nhưng bạn thấy quen thuộc lắm, như đã từng gặp nó trước đó hoặc đã mơ thấy cảnh này. Liệu có phải bạn có khả năng… nhìn trước tương lai như nhà tiên tri?



Đó là một trải nghiệm mà các nhà khoa học gọi là déjà vu. Đây là thuật ngữ tiếng Pháp có nghĩa là "từng nhìn thấy". Hãy yên tâm nếu các mẹ từng trải qua, bởi khoảng 60-70% dân số thế giới cho biết đã gặp phải ít nhất một lần deja vu trong đời.



webtretho




Để diễn tả cụ thể hơn. Đó là cảm giác khi bạn ghé thăm một nơi nào đó lần đầu tiên nhưng nhận thấy nó rất quen thuộc, hay trong lúc chuyện trò, thứ tự các câu nói, nội dung cuộc đối thoại và bối cảnh xung quanh khiến bạn có cảm giác mình từng một lần trò chuyện như thế…



Trước khi được gọi là Déjà vu, hiện tượng này còn được gọi bằng những cái tên khác như Déjà vécu (từng trải qua), Déjà senti (từng nghĩ đến), hay Déjà visité (từng đến). Cái tên chung Déjà vu được nhà khoa học người Pháp Emile Boirac đặt ra vào năm 1876.



Có đến hơn 40 giả thiết được đặt ra cho nguyên nhân gây nên hiện tượng này, từ mê tín như sự đầu thai cho đến những lý giải khoa học như trục trặc trong quá trình ghi nhớ của não bộ con người.



Một kiểu lý giải cho rằng hiện tượng này có thể liên quan tới chất truyền dẫn thần kinh dopamine, ở thiếu niên và vị thành niên sẽ càng có mức độ cao hơn. Giả thiết này đặc biệt đáng quan tâm sau khi người ta nghiên cứu trường hợp khác thường của một nam giới 39 tuổi.



Người đàn ông này vốn là một bác sĩ được điều trị cúm bằng amantadine và phenylpropanolamine, loại thuốc làm gia tăng hoạt động của dopamine trong não. Trong 24 giờ kể từ khi bắt đầu dùng thuốc, bác sĩ này bắt đầu có cảm giác déjà vu lặp đi lặp lại với cường độ cao. Nghiên cứu điển hình được công bố năm 2001 trên tập san Thần kinh học lâm sàng này còn cho biết, cảm giác déjà vu biến mất ngay sau khi người bệnh ngưng uống thuốc.



webtretho




Nghiên cứu khác vào năm 2012 thì chỉ ra: Những bệnh nhân động kinh thùy thái dương “luôn trải qua hiện tượng déjà vu trước khi cơn động kinh khởi phát”. Điều này dẫn đến giả thiết déjà vu, tương tự như cơn động kinh, có thể là kết quả của việc các tế bào thần kinh trong não truyền tín hiệu ngẫu nhiên và làm cho những người khỏe mạnh có cảm giác sai lầm rằng đây là ký ức quen thuộc.



Cấu trúc thần kinh của các mẹ cũng có thể ảnh hưởng tới khả năng gặp hiện tượng này. Một nhóm nghiên cứu nhận thấy các cấu trúc nhỏ trong thùy thái dương (thùy thái dương là nơi trí nhớ và hồi ức bắt nguồn) của người từng gặp phải hiện tượng déjà vu nhỏ hơn đáng kể so với người chưa từng có trải nghiệm. Càng nhiều lần trải qua déjà vu thì cấu trúc này càng nhỏ hơn và ngược lại.



Số lượng người trải qua Déjà vu thường có độ tuổi từ 15 - 25 và hiện tượng này giảm dần theo tuổi tác. Ngoài ra, những người có thu nhập cao, du lịch nhiều và thường xuyên đọc sách, nghiên cứu cũng dễ gặp phải Déjà vu hơn do họ có nhiều cách để phát triển trí tưởng tượng và khả năng ghi nhớ chi tiết các giấc mơ của mình.



Dù rằng đã và đang được phát hiện, nghiên cứu trong hơn 100 năm qua nhưng có lẽ, giới khoa học vẫn cần nhiều thời gian để giải mã được hiện tượng Déjà vu kỳ bí này. Tuy nhiên, nếu xét trên góc độ y học, hiện tượng này không gây nguy hại cho sức khỏe con người mà thực tế, nó còn đem đến cảm giác khá thú vị. Do đó, các mẹ không cần phải lo lắng quá đâu, cũng đừng nhầm tưởng là mình có khả năng… tiên tri thấy tương lai qua giấc mơ nhé.