Sự đồng hành của người cha rất quan trọng đối với sự trưởng thành của con cái. Việc thiếu tình yêu thương của người cha có thể dẫn đến những khiếm khuyết về nhân cách, suy giảm nhận thức, rối loạn cảm xúc và rối loạn chức năng xã hội ở trẻ. Người cha không chỉ là tấm gương cho con cái noi theo mà còn là người dẫn dắt con ra thế giới bên ngoài.
Sẽ như thế nào khi có bố ở bên cạnh khi còn nhỏ?
Tôi từng xem một đoạn video về hai cha con nhảy múa dưới mưa lớn. Trong đoạn clip, hai cha con vui vẻ như thể cả thế giới đang nhảy múa theo bước chân của họ. Tất cả những ai đã xem video này đều cảm động trước sự ngây thơ và hạnh phúc của 2 cha con.
Ảnh BJH
Một trong những ý kiến được nhiều lượt tán thành có nội dung như thế này: "Những đứa trẻ lớn lên trong môi trường như vậy thật may mắn!"
Từ đây chúng ta có thể thấy tầm quan trọng của người cha đến con cái trong gia đình.
Cha mẹ đều mong con mình có được cuộc sống tốt đẹp nhất, để chúng có được tuổi thơ hạnh phúc. Vì lý do này, nhiều bậc cha mẹ có sự phân công lao động rõ ràng. Bố làm việc bên ngoài để con có cuộc sống tốt hơn, còn mẹ đồng hành cùng con cái, nuôi dưỡng tinh thần và hướng dẫn giáo dục cho con tốt hơn.
Tuy nhiên, khi con cái lớn lên, nhiều bậc cha mẹ sẽ nhận ra mối quan hệ lao động ban đầu không hề hoàn hảo và khi đó thì đã quá muộn. Trong gia đình, trẻ không có sự quan tâm và gần gũi của bố sẽ vấp phải những vấn đề sau:
1. Trẻ khiếm khuyết về tính cách, thiếu trách nhiệm và tự ti
Alfred Adler đưa ra quan điểm sau trong cuốn sách “Sự hình thành và trau dồi nhân cách trẻ em như sau: “Sự trưởng thành của trẻ không thể tách rời khỏi sự chăm sóc, đồng hành của cha mẹ. Đặc biệt sự có mặt của người cha có vai trò quyết định trong sự phát triển nhân cách của trẻ. Sự vắng mặt của cha sẽ khiến trẻ cảm thấy bất an, khó hình thành bản sắc ổn định, dẫn đến hình thành tính cách sống nội tâm, nhạy cảm, tự ti.”
Ảnh BJH
Việc thiếu tình phụ tử sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển lành mạnh của trẻ và mang đến nhiều khó khăn cho mối quan hệ trong tương lai. Ngay cả khi sống trong biệt thự, đứa trẻ cũng khó có thể lạc quan và tự tin để trưởng thành.
2. Trẻ suy giảm nhận thức, tư duy bị ảnh hưởng
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra, không còn nghi ngờ gì nữa, một đứa trẻ được bố gần gũi sẽ thông minh và có năng lực thể chất hơn một đứa trẻ được mẹ và bà nuôi dưỡng.
Ví dụ, Đại học Yale ở Hoa Kỳ đã tiến hành một nghiên cứu tiếp theo trên 1.000 trẻ em trong 12 năm. Kết luận: “Những đứa trẻ ở với bố lâu năm có khả năng nhận thức ngôn ngữ, logic và tâm lý tốt hơn nhiều so với những đứa trẻ được mẹ nuôi dưỡng. Chúng cũng có thành tích học tập tốt hơn và thành công hơn khi trưởng thành.”
Một ví dụ khác là các nhà nghiên cứu từ Đại học Newcastle ở Anh đã theo dõi hơn 17.000 trẻ sơ sinh trong nhiều năm và phát hiện ra rằng những trẻ tiếp xúc nhiều hơn với cha có chỉ số IQ và hiểu biết cao hơn.
3. Trẻ rối loạn cảm xúc, không học được cách gắn bó, cảm thấy cuộc sống thật nhạt nhẽo
Bố là chỗ dựa tuyệt vời trong sự phát triển cảm xúc của trẻ. Sự bầu bạn và sự chăm sóc của bố có thể giúp trẻ xây dựng cảm giác an toàn, tự tin và lòng tự trọng. Nếu bố vắng mặt, trẻ sẽ cảm thấy bất lực và cáu kỉnh, cũng sẽ bị ảnh hưởng về mặt cảm xúc.
Ảnh BJH
Không giống như mẹ hay bà, các ông bố thường có cách giao tiếp đặc biệt với con cái, chỉ cho chúng những hành động, cách giải quyết vấn đề đa dạng.
Những khác biệt này cho phép trẻ học hỏi nhiều hơn về cảm xúc và rèn luyện chúng sử dụng nhiều phương pháp khác nhau để đương đầu với những khó khăn, thử thách.
Nếu đứa trẻ thiếu đi hình mẫu của người cha thì khi lớn lên nó sẽ khiến đứa trẻ chưa hoàn thiện và trưởng thành về mặt thể hiện tình cảm, trẻ sẽ khó học cách thiết lập mối quan hệ thân thiết lành mạnh và sâu sắc với người khác.
4. Trẻ mặc cảm, luôn cảm thấy mình thấp kém
Một cuộc khảo sát trên 1.000 trẻ em cho thấy, những đứa trẻ không giao tiếp nhiều với cha khi còn nhỏ sẽ dễ mắc chứng tự kỷ hơn và thiếu tự tin khi hòa đồng với các bạn cùng trang lứa.
Lý thuyết phân cấp nhu cầu của Maslow tin rằng mọi người đều cần được yêu thương và tôn trọng.
Nếu trẻ em thiếu sự bầu bạn và chăm sóc của bố khi còn nhỏ thì nhu cầu này sẽ không được giải quyết tốt, điều này sẽ làm giảm ý thức về giá trị bản thân của chúng.
Ý thức về giá trị bản thân như vậy sẽ khiến trẻ bộc lộ tính tiêu cực, sống nội tâm, thiếu tự tin, sợ bị loại trừ, sợ bị chế giễu, không có khả năng kết bạn với các bạn cùng trang lứa và không hòa nhập với nhóm trong giao tiếp giữa các cá nhân.
5. Trẻ gặp bất cập trong quan niệm hôn nhân và tình yêu, khó có hạnh phúc
Nhà giáo dục và tâm lý học Spencer từng nói: “Bố là người hướng dẫn con tiếp cận thế giới bên ngoài”.
Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí "Tâm lý học phát triển" cho thấy những đứa trẻ thiếu cha khi lớn lên dễ gặp các vấn đề về hôn nhân, chẳng hạn như mức độ hài lòng trong hôn nhân thấp hơn và tỷ lệ ly hôn cao hơn.
Trong mắt các cậu bé, cha thường là hình mẫu tốt nhất để chúng noi theo, chúng học cách đối xử với phụ nữ, cách đảm nhận trách nhiệm ở nhà, v.v. Khi một đứa trẻ lớn lên mà không có bố ở bên, đứa trẻ sẽ hiếm khi được gần gũi với bố, không học được những đức tính và kỹ năng cốt lõi của bố, điều này sẽ khiến chúng gặp khó khăn trong hôn nhân hoặc gia đình sau này.
Trong suy nghĩ của các bé gái, người cha là người khác giới đầu tiên trong cuộc đời các em, lời nói, việc làm của họ sẽ ảnh hưởng sâu sắc đến bản sắc và giá trị giới tính của các em.
Nếu người cha không có mặt, cô gái sẽ không thể hiểu được quy tắc ứng xử và giá trị của người đàn ông từ người cha, cũng như không biết người đàn ông nào là đáng tin cậy. Điều này dễ gây ra tổn thương cho tình yêu và hôn nhân sau này, khiến họ sau khi kết hôn khó tin tưởng, rồi cảm thấy sợ hãi và bị từ chối hôn nhân.
Trong một gameshow gia đình, nhóm chuyên mục đã từng phỏng vấn một số đứa trẻ và hỏi: "Đồ chơi yêu thích của cháu là gì?"
Tất cả những đứa trẻ đều có chung một quyết định là có bố để chơi cùng.
Con cái rất vị tha trong tình cảm đối với cha mẹ, dù bạn có làm gì hay không làm gì với con thì con cũng sẽ quên và tiếp tục yêu thương bạn. Chính vì điều này mà nhiều ông bố không cảm thấy ở bên con mình là một nhiệm vụ cấp bách. Họ tập trung vào công việc, khi gia đình có tiền, họ mới có thể dần dần gần gũi với các con hơn.
Không ngờ khi con cái của họ lớn lên, họ muốn gần gũi với chúng nhưng lại phát hiện ra rằng chúng đều có suy nghĩ và thế giới riêng nên rất khó để gần gũi.
Vì vậy, những người cha phải hiểu rằng sự trưởng thành của con cái là không thể ngăn cản. Vật chất tuy quan trọng nhưng sự có mặt của người cha mới là quan trọng nhất.
Chúng ta phải nắm bắt mọi cơ hội để hòa hợp với con cái mình, dành cho chúng sự quan tâm và đồng hành đầy đủ trong quá trình lớn lên của chúng, để chúng cảm thấy ấm áp và hạnh phúc, để chúng lớn lên tốt hơn và khỏe mạnh hơn.
Người cha luôn ở bên con mình. Đây là cách tốt nhất để giáo dục con.