Chất béo trong dầu ăn cung cấp năng lượng gấp 2,5 lần tinh bột và đạm; giúp ruột hấp thụ các vitamin thiết yếu A, D, E, K; bổ sung DHA, EPA, Omega 3, 6, 9 hỗ trợ phát triển tế bào não và hệ thần kinh của trẻ.



Theo Tiến sĩ, bác sĩ Phan Bích Nga - Giám đốc Trung tâm Khám và Tư vấn Dinh dưỡng Trẻ em, Viện Dinh dưỡng Quốc gia, mẹ nên bổ sung các loại dầu ăn phù hợp trong khẩu phần hàng ngày của bé. Đây là nguồn chất béo dồi dào và lành mạnh, có nhiều tác dụng tích cực tới sức khỏe trẻ nhỏ.


Hỗ trợ phát triển tế bào não và hệ thần kinh


Trong 6 năm đầu đời, não bộ đặc biệt phát triển rất nhanh. Khi mới sinh, trọng lượng não chỉ bằng 25% so với khi trưởng thành với 100 tỷ tế bào thần kinh. Nhưng sau 6 tháng, con số này lên đến 50%, 12 tháng là 75%, tròn 2 tuổi là 80% và hoàn thiện 100% khi lên 6 tuổi. Trong cơ thể, não bộ là cơ quan sử dụng năng lượng nhiều nhất. Não bộ của trẻ nhỏ chiếm đến 74% chuyển hóa năng lượng cơ bản, trong khi não của người trưởng thành chỉ chiếm 23%. Vì vậy, nhu cầu các chất sinh năng lượng, đặc biệt là chất béo phải cao hơn.


Không chỉ bổ sung năng lượng, các acid béo không no mạch dài DHA, ARA, EPA, Omega 3, 6, 9 còn hỗ trợ phát triển tế bào não và hệ thần kinh. Trong bụng mẹ, thai nhi cần bổ sung ít nhất 200mg DHA mỗi ngày từ mẹ. Đây là thành phần chính tạo nên não bộ người (chiếm 15 - 20% trọng lượng bộ não) và tham gia cấu tạo võng mạc mắt. Trẻ được cung cấp đầy đủ DHA sẽ hoàn thiện võng mạc sớm, phản ứng tốt với các kích thích bên ngoài, tăng chỉ số trí tuệ và trí thông minh.



Mẹ nên bổ sung chất béo cho bé từ giai đoạn bào thai, ăn dặm cho tới khi 8 tuổi



Cung cấp năng lượng cho cơ thể


Tháp dinh dưỡng của Viện Dinh Dưỡng Quốc gia cho thấy, mỗi bữa ăn của trẻ cần đủ 4 nhóm chất gồm đường bột, đạm, béo, vitamin và khoáng chất. Chất béo gồm dầu thực vật và mỡ động vật, thuộc nhóm cung cấp năng lượng cho cơ thể hoạt động và duy trì sự sống. Cứ một gam chất béo cung cấp cho cơ thể 9 kcal, gấp 2,5 lần so với tinh bột và đạm.



Viện Dinh dưỡng Quốc gia khuyến nghị, tỷ lệ chất béo nên chiếm 30-40%


tổng năng lượng trong khẩu phần ăn hàng ngày.



Chất béo là nguồn dự trữ năng lượng quan trọng, tham gia vào cấu trúc của mô và màng tế bào, hình thành các mô mỡ có chức năng điều hòa thân nhiệt. Vào mùa lạnh, chất béo giúp giữ ấm cơ thể và giảm nguy cơ cảm lạnh cho trẻ. Ngoài ra, chất béo còn tham gia vào nhiều phản ứng sinh hóa trong cơ thể, tạo ra hoóc - môn giới tính testosterone, estrogen và acid mật.


Mỗi ngày, người lớn cần 50 kcal cho mỗi kg trọng lượng cơ thể, trong khi trẻ em cần mức năng lượng cao gấp đôi (100 kcal/kg). Viện Dinh Dưỡng quốc gia khuyến nghị: trong khẩu phần ăn hàng ngày của trẻ, tỷ lệ chất béo nên chiếm 30 - 40% tổng năng lượng, đạm chiếm 10 - 14% và bột đường khoảng 50 – 60%.


Hấp thu các vitamin A, D, E, K


Các vitamin rất cần thiết cho cơ thể trẻ, trong đó vitamin A giúp duy trì tình trạng bình thường của biểu mô, tăng cường thị lực, khả năng sinh sản, giúp xương chắc khỏe và nâng cao hệ thống miễn dịch. Vitamin D làm tăng hấp thu canxi và phốt-pho ở ruột non, chống còi xương và kích thích cơ thể tăng trưởng. Trong khi đó, vitamin E là vi chất cần thiết cho hệ miễn dịch, quá trình trao đổi chất và chống oxy hóa. Vai trò chính của vitamin K là hỗ trợ quá trình đông máu và chống đông, góp phần tạo ra protein cho các mô và xương.



Chất béo trong dầu ăn hòa tan các vitamin A, D, E, K để ruột dễ hấp thu.



Bác sĩ - Tiến sĩ Nga cho biết, điều đặc biệt là các vitamin A, D, E, K đều hòa tan trong dầu ăn. Chất béo đóng vai trò trung gian chuyên chở các phần tử dinh dưỡng, làm dung môi hòa tan các vitamin này để ruột dễ dàng hấp thu.


Chất béo đặc biệt cần thiết cho sự phát triển của trẻ từ giai đoạn bào thai, ăn dặm cho tới khi 8 tuổi. Bác sĩ - Tiến sĩ Nga tư vấn, khẩu phần ăn của bé cần có chất béo động vật (thịt, cá biển, dầu cá hồi…) và thực vật (dầu gạo, ô-liu, hạt cải, mè…). Mẹ nên sử dụng các loại dầu ăn đặc chế cho trẻ nhỏ có bổ sung vitamin A, D, E, K, Omega 3, 6, 9, DHA, EPA… để cân đối hàm lượng dinh dưỡng.


Trẻ càng nhỏ thì nhu cầu chất béo càng cao. Thời kỳ ăn dặm sau 6 tháng, nhu cầu chất béo của bé tương đương 10ml dầu ăn đặc chế mỗi ngày. Giai đoạn 2-8 tuổi, trẻ mọc đủ răng và có thể tự nhai nguồn thức ăn sinh chất béo. Tuy nhiên, mẹ vẫn nên bổ sung loại dầu phù hợp vào khẩu phần ăn của bé nhằm tránh tình trạng suy dinh dưỡng.