PN - Được đứa cháu tặng phiếu mua hàng tại siêu thị, tôi vui sướng cầm giỏ đi mua sắm. Khi đi dọc các kệ hàng xà bông, tôi thấy có nhiều nhãn hiệu nước ngoài. Ý định mua vài cục xà bông Cô Ba không thể thực hiện.
Thập kỷ 60 của thế kỷ trước, tại Sài Gòn, hầu như mọi người đều xài xà bông Cô Ba. Xà bông Cô Ba thơm mùi dễ chịu. Nhớ có lần đi học, nghịch đùa đánh nhau với bạn, khi ghì đầu “đối thủ” xuống, tôi thoáng nghe mùi xà bông Cô Ba, mùi của mẹ, của cô giáo cũ khi cô nghiêng đầu cầm tay tôi rèn từng nét chữ của những năm vỡ lòng. Lúc đó, không hiểu sao, tôi liền buông nhỏ ra trước đôi mắt ngạc nhiên của đám bạn cùng “phe”.
Lúc đất nước mới mở cửa, tôi đã hãnh diện giới thiệu và mua tặng bạn bè nước ngoài những hộp xà bông Cô Ba đơn sơ giản dị. Hình ảnh trên hộp xà bông đã quen thuộc với nhiều người. Tôi được biết, cô Ba, người mẫu trong ảnh từng từ chối quảng cáo cho một công ty Pháp, để chỉ là người mẫu quảng cáo cho sản phẩm xà bông VN. Xà bông Cô Ba, tên gọi thật thân thương và đầy kiêu hãnh của một dân tộc vừa thoát khỏi kiếp nô lệ. Nhỏ bạn ở Pháp về nước thường mua mấy chục hộp xà bông Cô Ba sang bên ấy dùng và tặng người thân.
Vậy mà giờ đây, tôi đi loanh quanh hết các kệ xà bông vẫn không tìm thấy xà bông Cô Ba. Về xóm, hỏi các tiệm tạp hóa quen, tôi cũng nhận những nụ cười và câu nói vô tư: “Bây giờ không ai xài loại xà bông đó hết chị ơi, nhưng tôi phải nói xà bông đó tắm rất thơm, giặt khăn rất sạch”. Xà bông Cô Ba biến mất rồi sao? “Không, còn đó… Họ còn sản xuất, có lẽ được tiêu thụ ở những tỉnh xa”. Chị chủ một tiệm tạp hóa trả lời giọng buồn buồn. Ở tuổi gần 60, chị cũng có tình cảm ít nhiều với xà bông Cô Ba. Chị thú thật, cũng do theo “trào lưu” xài xà bông ngoại nên quên mất xà bông của một thời thơ ấu. Theo chị, nếu muốn tìm mua loại xà bông nội nổi tiếng một thời này, có lẽ hơi khó, phải vào tận các đầu mối ở Chợ Lớn.
Tôi bỗng tự trách mình. Cũng như chị chủ tiệm tạp hóa, tôi đã có một thời gian dài theo “trào lưu” mà bỏ quên người bạn của mình, một người bạn mỗi ngày đem đến cho tôi mùi thơm thân thiện. Tôi mang mùi thơm đó vào lớp học cùng cô giáo, bạn bè…
