Nhím của mình giờ hay bị táo bón nên tìm hiểu khoản này thấy bài nay hay hay pos lên chia sẻ với mọi người


Chất xơ là các polysacclarides không tiêu hóa được khi ăn, bao gồm các chất như cellulose, pectin, lignin... có trong các loại thức ăn thực vật là rau, củ, quả. Tùy theo độ phân tán trong nước mà chất xơ được chia thành 2 loại là tan và không tan. Tất cả các thức ăn thực vật đều có cả 2 loại chất xơ này. Thực phẩm chứa nhiều chất xơ là các loại rau, trái cây, đậu đỗ, ngũ cốc nguyên xơ. Theo bảng thành phần dinh dưỡng thực phẩm Việt Nam của Viện Dinh dưỡng 2000, thức ăn chứa nhiều chất xơ cellulose được sắp xếp theo thứ tự từ nhiều đến ít như sau:


- Nhóm ngũ cốc: cám gạo mè, bánh mè đen, khoai mì, khoai lang, đậu xanh, đậu đũa, đậu rồng, đậu đen, đậu nành, hạt đậu cô ve, mè đen.


- Nhóm rau: măng khô, nấm mèo, rau câu, măng tre, rau má, bắp chuối, đu đủ xanh, cải soong, xương rồng, bồ ngót, rau dền, rau lang, cải trắng, cần ta, rau muống.


- Nhóm trái cây: chuối khô, vú sữa, thanh long, sầu riêng, cam, cái dừa, mít dại, nhãn, nho khô.


Tuy chất xơ không sinh năng lượng như các chất bột đường, đạm và béo nhưng nó có vai trò rất quan trọng trong dinh dưỡng hợp lý nhờ tác dụng của nó với các chức năng sau:


+ Với ruột già: Chất xơ có tác dụng chống táo bón nhờ khả năng giữ nước làm phân mềm và tăng khối lượng phân làm kích thích nhu động ruột. Ngoài ra, chất xơ ở ruột già có tác dụng tăng khả năng lên men của vi khuẩn ruột già với các polysaccharides, sinh ra các acid chuỗi ngắn là nguồn năng lượng cho tế bào niêm mạc già.


+ Với cholesterol máu: Chất xơ có tác dụng làm giảm cholesterol máu do làm giảm hấp thu cholesterol vào máu nhờ tác dụng gắn với acid mật trong ruột làm giảm nhũ tương hóa chất béo của thức ăn. Đồng thời chất xơ làm tăng thải acid mật nên lại kích thích tạo acid mật từ cholesterol, do đó giảm cholesterol trong cơ thể (acid mật được tạo từ cholesterol).


+ Với đường máu: Chất xơ làm giảm đáp ứng đường máu sau khi ăn nhờ tính nhầy và thể tích phân tử lớn. Chất xơ bao quanh thức ăn ở ruột làm men tiêu hóa khó tiếp xúc với thức ăn, và thức ăn không được tiêu hóa khó được hấp thu. Đồng thời chất xơ lưu lại trong dạ dày lâu tạo cảm giác no làm cho ăn ít đi.


+ Với sự điều chỉnh cân nặng: Chất xơ có tác dụng giảm cân nhờ những tính chất trên: giảm hấp thu chất béo, tạo cảm giác no lâu giúp ta ít thèm ăn và ức chế men tiêu hóa giảm tốc độ tiêu hóa thức ăn.


Vì những tác dụng trên nên nếu khẩu phần ăn thiếu chất xơ thì sẽ gây những hậu quả không tốt như táo bón. Táo bón lâu ngày gây giãn trực tràng, trĩ và nguy cơ ung thư đại tràng cao. Ăn nhiều gây béo phì với những hậu quả của nó là tiểu đường, bệnh tim mạch.


Vậy chúng ta nên ăn uống như thế nào cho hợp lý: Tức đủ chất dinh dưỡng và chất xơ ?


Theo khuyến cáo của Viện Dinh dưỡng quốc gia, mỗi ngày một người lớn cần ăn khoảng 35 loại thực phẩm khác nhau, trong đó đảm bảo trên 400 gram rau và trái cây.


Những trường hợp thường không đủ lượng rau và trái cây là:


* Ăn hàng, ăn tiệm, cơm hộp do công tác, du lịch.


* Người già khả năng nhai kém.


* Trẻ em.


* Người bệnh - đặc biệt là những người phải ăn qua ống thông.


Những trường hợp này chúng ta cần phải bổ sung chất xơ từ những chế phẩm công nghiệp như những loại nước giải khát có chất xơ - dạng nước hay bột. Tuy nhiên người tiêu dùng nên lưu ý thêm các thành phần dinh dưỡng khác có trong các loại sản phẩm này như muối, đường, kali... để chọn lựa loại phù hợp nhất đối với sức khỏe của mình.


BS NGUYỄN THỊ HOA


(Trưởng khoa Dinh dưỡng Bệnh viện Nhi đồng 1, TP Hồ Chí Minh) - Theo Thanh Niên