Sự thật về sữa tươi: Hàng triệu người đang uống sữa “lừa”

Đàn bò không đủ sữa tươi cho thị trường

Người tiêu dùng chỉ phân biệt sữa bột và sữa nước, trong đó “sữa nước” chính là “sữa tươi” được làm từ sữa bò vắt ra.

Lợi dụng cách hiểu này, trong thực tế, phần lớn “sữa tươi” được làm từ sữa bột nhập khẩu, pha thêm nước để “hoàn nguyên” trở lại thành sữa nước, bán với tên gọi chung: “sữa tươi”.

Đàn bò nuôi trong nước mới chỉ đáp ứng được 28% nhu cầu sữa nước cho cả nước.

Theo thống kê của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, tổng đàn bò 167.000 con, chỉ một nửa số bò cho sữa, hơn 100 tấn mỗi ngày nhưng khoảng 10% trong số đó nông dân bán lẻ hoặc sử dụng cho mục đích khác. Lượng sữa này chỉ đủ cho một nhà sản xuất nhỏ, trong số hơn 10 doanh nghiệp (DN) đang sản xuất sữa.

Ông Nguyễn Đăng Vang, nguyên Cục trưởng Cục chăn nuôi, hoài nghi: “Trong tất cả các DN chế biến sữa hiện nay, chỉ có Mộc Châu là đơn vị có đủ nguồn hàng để chế biến sữa tươi, với sản lượng khoảng 7.500-8.000 tấn. Các đơn vị khác đều trông chờ vào nguồn sữa bột nhập khẩu, nhưng trên thị trường lại đầy sản phẩm sữa tươi tiệt trùng. Thực sự sữa tươi ở đâu mà nhiều vậy?".

Lấy sữa bột pha nước làm sữa tươi

Quy trình công nghệ này (có thể thêm vi chất), các nhà chuyên môn gọi là "sữa hoàn nguyên" - lại một thuật ngữ kỹ thuật.Trong đó, sữa bột được đông khô từ sữa vắt từ bò, đã mất nhiều dưỡng chất tự nhiên.

PGS.TS Nguyễn Thị Lâm, Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia cho biết: “Sữa đông khô chất lượng kém xa sữa bò tươi, vì trước khi tiến hành đông khô, các nhà máy sơ chế ở nước ngoài đã rút hết các thành phần bơ và mỡ trong sữa. Khi đưa nguyên liệu về Việt Nam, các nhà máy phải thực hiện quá trình hoàn nguyên sữa, tức là bổ sung các thành phần dinh dưỡng sao cho gần đạt được như sữa tươi ban đầu”.

Cách hoàn nguyên sữa bột nhập khẩu này giúp nhà sản xuất tăng lợi nhuận, nhờ chi phí thấp, không trang trại, không thu mua sữa tươi trong nước. Sữa hoàn nguyên, với tên gọi sữa tươi (tiệt trùng) trên bao bì, các doanh nghiệp tung ra hàng triệu lít sữa mỗi ngày.

Điều phi lý là loại sữa bột hoàn nguyên dạng lỏng này lại đang được bán giá đắt hơn sữa tươi nguyên thủy – nhãn mác ghi là sữa tươi thanh trùng. Theo nhiều chuyên gia, đó ngoài việc phải nhập nguyên liệu đắt còn có những chi phí tốn kém cho quảng cáo, truyền thông và hoa hồng đại lý… để bán hàng.

Anh Tiến, chủ đại lý sữa trên đường Nguyễn Thông thắc mắc: “Sao các nhà khoa học không đưa ra bảng phân tích chất lượng (tất cả các thông số Proteine, amino acide, khoáng, vitamine... ) của 2 sản phẩm sữa tươi và sữa hoàn nguyên đang lưu hành trên thị trường, cứ nói sữa tươi chất lượng hơn sữa hoàn nguyên nhưng cái hơn đó đáng giá trị kinh tế hay không để người tiêu dùng sẽ lựa chọn sản phẩm nào cho mình?”

Nhà nước cũng cần có các quy định rõ ràng để phân biệt thế nào là sữa tươi, thế nào là sữa bột pha thành sữa tươi, anh đề nghị.

Anh Trần Minh chủ cửa hàng bánh ngọt trên đường Quang Trung (Gò Vấp) bức xúc: “Nếu là sữa tươi nguyên chất thì mới được quyền ghi rõ sữa tươi trên bao bì, còn sữa hoàn nguyên thì phải ghi là sữa hoàn nguyên. Hơn hết là người tiêu dùng không phải uống "sữa lừa” từ các nhà sản xuất như hiện nay.”

Việt Lê

Ảnh : Không thể phân biệt sữa tươi thanh trùng và sữa bột hoàn nguyên (T.L)