Cổ tích phố Đông

một bài văn hay, nếu Sài Gòn có thêm nhiều công trình hiện đại như hầm thủ thiêm thì chẳng mấy chốc khu phố Đông (Quận 2) của TPHCM sẽ thành một trung tâm hiện đại, sánh ngang Kuala Lumpur :)

Cổ tích phố Đông

Thứ hai, 23/01/2012 06:00

(Vietpress)- Tôi đứng lặng im. Ngay cả khi người bạn vỗ vai giục tôi lên xe. Tôi bần thần nhìn con đường thênh thang dẫn đến cửa hầm Thủ Thiêm. Không ai biết các thế hệ sau sẽ bắt đầu câu chuyện như thế nào...

Sau mấy ngày mưa dầm dề, hôm nay đất trời bỗng nhiên bừng sáng. Hình như trời cũng chiều người. Buổi sáng, sương mù giăng dày đặc giữa phố phường se lạnh - một hiện tượng thời tiết hiếm thấy ở thành phố phương Nam này. Còn buổi chiều, trời trong không một gợn mây. Cơn nắng phương Nam ngọt ngào như ướp mật hòa quyện tuyệt vời với sắc đỏ của cờ hoa mừng ngày lễ thông đường. Trong cái lạnh se se phảng phất hương xuân của tiết trời phương Bắc, một người bạn đứng cạnh tôi mỉm cười: “Có vẻ năm nay mùa xuân đến sớm hơn”

Tôi giật mình. Vâng! Có vẻ như mùa xuân đến sớm hơn thật. Cảm nhận đó không chỉ đánh dấu bằng sự chuyển vần kỳ diệu của thiên nhiên. Có cái gì trào lên trong tim như chất men nồng của thứ rượu quê tinh chất khiến tôi lâng lâng. Ngập trong rừng người xe, cờ hoa và băng rôn khẩu hiệu, hàng ngàn con người, hàng ngàn gương mặt đang bồn chồn đợi chờ phút giây quan trọng của lịch sử: thông xe hầm Thủ Thiêm, nối 2 bờ Tây và Đông của sông Sài Gòn - nối bán đảo Thủ Thiêm với trung tâm hòn ngọc Viễn Đông. Tôi ngẩn ngơ ngắm gương mặt tươi rói của các quan chức đang chuẩn bị cắt băng khánh thành sẵn sàng cho lễ thông xe. Trong tiếng chiêng trống vang lừng, tôi thấy lát kéo của Chủ tịch nước Trương Tấn sang và Bí thư thành ủy Lê Thanh Hải thoáng run lên. Có lẽ vì quá vui mừng và xúc động!

Nhưng làm sao không xúc động được? Phải mất gần 7 năm nằm gai nếm mật, bằng sức lao động sáng tạo của hàng ngàn công nhân Việt Nam và các chuyên gia nước ngoài, giấc mơ kết nối 2 bờ mới thành hiện thực. Mà đâu chỉ 7 năm. Đó là giấc mơ đau đáu cả đời của những người dân ven sông Sài Gòn, chỉ cách trung tâm hoa lệ 300 mét đường sông, bao năm khắc khoải nhìn về “cái vùng sáng bồn chồn thương nhớ” của lòng mình. Cái vùng bưng Thủ Thiêm nghèo nàn thời chính quyền Sài Gòn cũ ấy có đời sống hoàn toàn cách biệt với trung tâm tiêu thụ đô hội Quận 1.

Đó là sản phẩm của một nền kinh tế thực dân mới nhưng xóa đi hoàn toàn không đơn giản chút nào. Vùng đất rộng 737 ha là nơi sinh sống của 40.000 dân với những ngôi nhà lụp xụp trong ánh đèn điện tù mù như một thách với thức chính quyền mới. Đa phần người dân ở đây là công nhân, công chức nghèo hàng ngày qua lại giữa 2 bờ sông Sài Gòn. Kinh tế Thủ Thiêm chỉ tăng trưởng 5% năm, quá khiêm nhường so với mức tăng trưởng chung của thành phố. Ngoài công chức, người dân chủ yếu sống bằng các nghề tự do như buôn bán nhỏ và làm dịch vụ trên sông. Một số khác làm việc tại các công xưởng ven sông Sài Gòn. Nông nghiệp không thể phát triển vì đất đai hoang hóa. Các nguồn lợi thủy sản hầu như không có.

Làm sao để vùng đất giàu tiềm năng có thể bật dậy, xóa đi sự cách biệt tương phản và phân hóa giàu nghèo giữa 2 bờ Tây - Đông? Đó là trăn trở khôn nguôi của Đảng bộ và Chính quyền TPHCM. Ý tưởng về một phố Đông của Sài Gòn nhanh chóng định hình với việc thành lập một quận mới của thành phố - Quận 2. Lợi thế lớn nhất của Quận 2 là địa hình có sông bao bọc. Sông Sài Gòn ôm trọn lấy Quận 2 với chiều dài 8,5 km, trong đó Thủ Thiêm nằm ngay ngã ba sông Sài Gòn và sông Đồng Nai, được các chuyên gia phong thủy cho là có thế “chân long” phát sinh vượng khí. Cảnh quan và vị thế Thủ Thiêm hết sức lý tưởng.

Nhiều nhà quy hoạch thế giới đến đây đã mơ tưởng một vị trí như vậy để phát triển một đô thị trung tâm với các trung tâm thương mại, tài chính và đô thị sinh thái. Nhưng con đường từ ý tưởng đến hiện thực lại không hề dễ dàng. Chỉ có chí đổi mới và tầm nhìn xa của một tư duy phát triển mới cho phép tìm ra giải pháp quy hoạch đúng đắn. Sau nhiều tranh luận gay gắt, nảy lửa về việc có hay không việc mở rộng thành phố sang hướng Thủ Thiêm, về việc xây cầu nổi hay cầu chìm? Ý tưởng xây hầm dìm kết nối đã dần hình thành và nhanh chóng được Thủ tướng chính phủ thông qua.

Phát súng đầu tiên mở đầu cuộc chinh phục bờ Đông nổ ra vào tháng 2/2005, với việc khởi công xây dựng 2 hầm dẫn. Cùng lúc, Đại lộ Đông - Tây (nay mang tên cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt) cũng dần hiện hình hài. Khởi công 4/2005, sau gần 7 năm, đại lộ Đông Tây đã cơ bản hoàn thành. Đại lộ dài 21,8 km; điểm đầu là nút giao Quốc lộ 1A (Huyện Bình Chánh) và điểm cuối nối với Xa lộ Hà Nội (Quận 2). Con đường mới thênh thang từ 8 đến 14 làn xe nằm vắt qua các quận 1, 2, 4, 5, 6, 8, Bình Tân và Bình Chánh không chỉ nối gần lại khoảng cách giữa các quận huyện 2 bờ Đông - Tây mà còn làm thay đổi diện mạo những khu ổ chuột ven kinh rạch và hai bờ sông Sài Gòn. Hàng ngàn người dân ven cầu Calmette, Lò Gốm, Rạch Cây, Chữ Y, Chà Và; dọc kênh Tàu Hủ - Bến Nghé thực sự đã đổi đời.

Nhưng Đại lộ Đông Tây sẽ không phát huy tác dụng trọn vẹn nếu thiếu hầm dìm Thủ Thiêm. Không hẳn ở tổng số tiền đầu tư 16.000 tỷ đồng tương đương 762 triệu USD. Không hẳn là những con số khổng lồ 61.000 tấn thép, 450.000 tấn bê tông chất lượng cao, 5,1 triệu ngày công lao động. Sức thuyết phục là nghĩa của nó: Đây là hầm dìm đầu tiên được thi công ở Việt Nam, do những người thợ Việt Nam. Dìm và lắp đặt 4 đốt hầm mỗi đốt có chiều dài 93 mét, cao 9 mét nặng 27.000 tấn ở độ sâu 23-27 mét dưới đáy sông nước luôn chảy xiết trong không gian thi công thao tác chật hẹp, sai số cho phép không vượt quá 10 mm, cũng có thể coi là một kỳ tích.

Trước đó, là việc lai dắt 4 đốt hầm dìm từ bể đúc Nhơn Trạch, Đồng Nai, vượt qua 22 km đường sông quanh co trong điều kiện thủy văn vô cùng nguy hiểm. Thành công! Để đến giờ phút này đây, chúng ta có quyền tự hào với những thành quả sáng tạo của đội ngũ công nhân Việt Nam: 1.490 mét đường hầm, một trong 30 hầm dìm trên thế giới, con đường hầm hiện đại nhất Đông Nam Á, đã chính thức nối liền đôi bờ sông Sài Gòn. Hầm Thủ Thiêm ra đời và được đổi tên sau đó thành Đường hầm sông Sài Gòn nhưng ý nghĩa lịch sử của nó không thay đổi. Tự nhiên, tôi bất giác nghĩ đến câu ”Vừng ơi! Mở ra” trong chuyện cổ tích. Và, sau nhát kéo của Bí thư Thành ủy Lê Thanh Hải, trong không khí tưng bừng của ngày hội lớn, nhìn từng đoàn xe chầm chậm vượt sông, tôi có cảm nhận, câu cổ tích về phố Đông Sài Gòn đã thực sự bắt đầu.

Tôi đứng lặng im. Ngay cả khi người bạn vỗ vai giục tôi lên xe. Tôi bần thần nhìn con đường thênh thang dẫn đến cửa hầm Thủ Thiêm. Không ai biết các thế hệ sau sẽ bắt đầu câu chuyện như thế nào. Nhưng câu chuyện cổ tích hôm nay đơn giản chỉ bắt đầu bằng những con số. Sẽ có 45.000 lượt ô tô và 15.000 lượt xe máy qua hầm Thủ Thiêm vào trong tâm mỗi ngày vì rút ngắn được 30 đến 45 phút so với các tuyến đường khác. Hầm Thủ Thiêm và Đại lộ Võ Văn Kiệt sẽ là trục đường gần nhất nối trung tâm TPHCM với càng Cát Lái, với các tỉnh miền Đông và miền Tây. Con đường phát triển sẽ ngắn lại với khu vực Đông Nam bộ, tứ giác động lực và xa hơn là vựa lúa Đồng bằng sông Cửu Long.

Nhưng câu chuyện sẽ lãng mạn hơn khi chàng hoàng tử Đông Tây đánh thức nàng công chúa ngủ trong rừng. Bán đảo Thủ Thiêm trong tương lai chắc chắn trở thành hòn ngọc với với nhiều dự án đô thị cao cấp. Một bán đảo xanh bên sông Sài Gòn sẽ hình thành trên vùng đất hoang hóa và sình lầy. 300 dự án đã đăng ký và đang triển khai phủ kín 90% diện tích đất và đa phần là các dự án cao cấp hoặc siêu cao cấp. Và tôi chợt hình dung ra, trong vài năm tới đây hàng loạt các dự án cao cấp với môi trường sống sinh thái bậc nhất thi nhau mọc khắp khu Đông. Những dự án cao cấp được xếp hạng như Villa Park, The Garland Villa, đảo Kim Cương… được mở ra sẽ hình thành những khu dân cư cao cấp không thua kém gì các khu Beverly Hills (California, Mỹ), Rublevskoe (Moskow, Nga), Apgujeong-dong (Seoul, Hàn Quốc).

Sự kết hợp hài hòa văn hóa Đông Tây với đặc trưng văn hóa sông nước Nam Bộ sẽ là điểm thu hút của khu đô thị mới này. Cùng với tháp truyền hình, khu bảo tàng, trung tâm hội nghị và triển lãm quốc tế; không gian văn hóa phố Đông còn đặc sắc hơn với khu công viên rừng ngập nước đô thị - như là biểu trưng cho việc giữ gìn môi trường sinh thái, bảo vệ sức khỏe con người, phát triển đô thị bền vững không chỉ cho Thủ Thiêm mà cả TPHCM. Và, bên cạnh các khu dân cư, phố Đông Sài Gòn với các khu thương mại và tài chính cao cấp ngang tầm khu vực Đông Nam Á sẽ là địa chỉ hứa hẹn thu hút đầu tư của giới tài chính thương mại quốc tế - nơi gặp gỡ, tập trung chất xám đến từ đông đảo các quốc gia. Nàng công chúa ngủ trong rừng sẽ vươn vai đứng dậy, tráng lệ và kiều diễm.

Tôi lặng đi. Có tiếng ai hát đâu đó làm tôi giật mình. Không còn tiếng người và xe. Nắng đã dịu từ bao giờ nhưng cái màu vàng như mật của nó khiến tôi cảm giác như đang cuộn mình trong ổ kén tằm vàng óng. Trong cái se lạnh của buổi chiều cuối năm, trước mắt tôi thấp thoáng bóng dáng một đô thị tương lai yêu kiều soi bóng bên sông Sài Gòn. Tôi nghe tiếng hát bâng quơ “Em ơi! Mùa xuân đến rồi đó” và cảm thấy mắt mình mờ đi. Tôi ngỡ mình đang bồng bềnh trôi giữa dòng người hư hư thực thực. Trong tiếng rì rầm, xa lắm, hình như tôi nghe tiếng của 2 bờ con sông Sài Gòn đang thầm thì kể câu chuyện cổ tích phố Đông, bắt đầu bằng hai chữ “Ngày xưa…”.

Dương Trọng Dật

http://vietpress.vn/20120118050422779p35c96/co-tich-pho-dong.htm