Mình biết ở đây không phải mẹ nào cũng kiên nhẫn gắn bó làm việc với công ty cho đến tuổi nghỉ hưu và đóng đủ BHXH theo luật định.
Vậy thì nếu chưa đủ tuổi nghỉ hưu hoặc chưa đóng BHXH đủ 20 năm theo luật định sẽ như thế nào. Trên thực tế có 2 trường hợp mẹ được lựa chọn:
1 – Nếu như còn thiếu ít thì thường được cơ quan BHXH tư vấn đóng đủ để được nhận lương hưu mỗi tháng (dù chưa đủ tuổi nghỉ hưu) và hưởng các khoản phúc lợi khác, chẳng hạn như bảo hiểm y tế, chế độ tử tuất khi người nhận lương hưu qua đời.
2 – Nếu như còn thiếu quá nhiều mới đáp ứng điều kiện về tuổi nghỉ hưu lẫn thời gian đóng BHXH thì sẽ được nhận tiền BHXH một lần.
Căn cứ Luật bảo hiểm xã hội năm 2014, có các trường hợp được hưởng BHXH một lần như sau:
#1. Đủ tuổi hưởng lương hưu mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH hoặc với trường hợp lao động nữ là người hoạt động chuyên trách hoặc không chuyên trách ở xã, phường hoặc thị trấn đã đóng BHXH đủ 15 năm và không tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện.
#2. Ra nước ngoài để định cư
#3. Người đang mắc các bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS đồng thời không tự kiểm soát hoặc không tự thực hiện được các hoạt động đi lại, mặc quần áo, vệ sinh cá nhân và những việc khác phục vụ nhu cầu sinh hoạt cá nhân hàng ngày mà cần có người theo dõi, trợ giúp, chăm sóc hoàn toàn.
Hoặc các bệnh nêu trên mà có mức suy giảm khả năng lao động hoặc mức độ khuyết tật từ 81% trở lên và không tự kiểm soát hoặc không tự thực hiện được các hoạt động đi lại, mặc quần áo, vệ sinh cá nhân và những việc khác phục vụ nhu cầu sinh hoạt cá nhân hằng ngày mà cần có người theo dõi, trợ giúp, chăm sóc hoàn toàn.
#4. Trường hợp người lao động bao gồm sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp quân đội nhân dân; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật công an nhân dân; người làm công tác cơ yếu hưởng lương như đối với quân nhân; hạ sĩ quan, chiến sĩ quân đội nhân dân; hạ sĩ quan, chiến sĩ công an nhân dân phục vụ có thời hạn; học viên quân đội, công an, cơ yếu đang theo học được hưởng sinh hoạt phí khi phục viên, xuất ngũ, thôi việc mà không đủ điều kiện để hưởng lương hưu.
#5. Sau 01 năm nghỉ việc mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH và không tiếp tục đóng BHXH.
Trong tất cả các trường hợp trên, ngoại trừ trường hợp số 5 thì phải chờ sau 1 năm nghỉ việc mới có thể làm thủ tục nhận tiền BHXH 1 lần. Các trường hợp còn lại, bất kể lúc nào khi có yêu cầu và có giấy tờ chứng minh mình thuộc điều kiện đó sẽ được nhận tiền BHXH 1 lần.
Mức hưởng BHXH 1 lần được tính như sau:
- Cứ mỗi năm đóng BHXH trước năm 2014 thì được 1,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH.
- Cứ mỗi năm đóng BHXH từ năm 2014 trở đi thì được 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH.
Nếu mẹ đóng BHXH chưa đủ 01 năm thì mức hưởng BHXH bằng số tiền đã đóng, nhưng tối đa bằng 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH.
Một vài lưu ý cho mẹ khi tính:
* Nếu thời gian đã đóng BHXH có tháng lẻ dưới 06 tháng thì tính là nửa năm, còn trên 06 tháng thì tính là 01 năm.
* Thời điểm tính hưởng BHXH một lần là thời điểm ghi trong Quyết định của cơ quan BHXH. Và việc điều chỉnh như thế nào sẽ căn cứ vào thời điểm ghi trong Quyết định của cơ quan BHXH.
* Mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH để tính hưởng sẽ phụ thuộc vào việc mẹ đã từng làm Nhà nước hay tư nhân.
Với trường hợp toàn bộ thời gian đóng BHXH theo chế độ tiền lương của Nhà nước thì tính như sau:
- Đóng BHXH trước 01/01/1995 thì tính bình quân tiền lương tháng đóng BHXH của 05 năm cuối trước khi nghỉ.
- Đóng BHXH trong khoảng thời gian từ 01/01/1995 đến 31/12/2000 thì tính bình quân của tiền lương tháng đóng BHXH của 06 năm cuối trước khi nghỉ.
- Đóng BHXH trong khoảng thời gian từ 01/01/2001 đến 31/12/2006 thì tính bình quân của tiền lương tháng đóng BHXH của 08 năm cuối trước khi nghỉ.
- Đóng BHXH trong khoảng thời gian từ 01/01/2007 đến 31/12/2015 thì tính bình quân của tiền lương tháng đóng BHXH của 10 năm cuối trước khi nghỉ.
- Đóng BHXH trong khoảng thời gian từ 01/01/2016 đến 31/12/2019 thì tính bình quân của tiền lương tháng đóng BHXH của 15 năm cuối trước khi nghỉ.
- Đóng BHXH trong khoảng thời gian từ 01/01/2020 đến 31/12/2024 thì tính bình quân của tiền lương tháng đóng BHXH của 20 năm cuối trước khi nghỉ.
- Đóng BHXH trong khoảng thời gian từ 01/01/2025 trở đi thì tính bình quân của tiền lương tháng đóng BHXH của toàn bộ thời gian trước khi nghỉ.
Còn với trường hợp đóng BHXH theo chế độ tiền lương do công ty quyết định thì tính bình quân tiền lương tháng đóng BHXH của toàn bộ thời gian.
Đặc biệt, với trường hợp vừa có thời gian đóng BHXH theo chế độ tiền lương của Nhà nước, vừa có thời gian đóng BHXH theo chế độ tiền lương do công ty quyết định thì tính bình quân chung của các thời gian, trong đó thời gian đóng BHXH theo chế độ tiền lương của Nhà nước sẽ được tính theo như hướng dẫn nói trên.
Rồi giờ biết được bao lâu mình sẽ được nhận tiền BHXH một lần và được nhận bao nhiêu, việc của mẹ là chuẩn bị thủ tục để nhận tiền thôi
#1. Sổ BHXH đã được chốt.
#2. Đơn đề nghị hưởng BHXH một lần. Mẫu đơn này mẹ có thể đến cơ quan BHXH cấp huyện hoặc tỉnh để xin và điền vào, không cần thiết phải tải về trên mạng hay tự in đâu nha.
#3.
* Đối với người ra nước ngoài để định cư phải nộp thêm bản sao giấy xác nhận của cơ quan có thẩm quyền về việc thôi quốc tịch Việt Nam hoặc bản dịch tiếng Việt được chứng thực hoặc công chứng một trong các giấy tờ sau đây:
- Hộ chiếu do nước ngoài cấp.
- Thị thực của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp có xác nhận việc cho phép nhập cảnh với lý do định cư ở nước ngoài.
- Giấy tờ xác nhận về việc đang làm thủ tục nhập quốc tịch nước ngoài; giấy tờ xác nhận hoặc thẻ thường trú, cư trú có thời hạn từ 05 năm trở lên của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp.
* Đối với người mắc bệnh theo quy định thì cần có trích sao hồ sơ bệnh án.
* Các trường hợp khác không cần nộp thêm giấy tờ chứng minh
#4. Giấy tờ tùy thân, đó có thể là Giấy CMND hoặc thẻ Căn cước công dân để xác nhận thông tin nhân thân của mình.
Nên nhớ, nếu trường hợp thông tin về giấy tờ tùy thân thực tế đang cầm khác so với sổ BHXH do mẹ đổi từ CMND sang thẻ Căn cước công dân thì cần mang thêm Giấy xác nhận số CMND để xác thực thông tin của mình nhe.
Về nguyên tắc cứ chuẩn bị hồ sơ rồi mang đến BHXH cấp huyện nơi mình thường trú để được giải quyết. Nếu như đang ở nơi khác với nơi thường trú thì mẹ nên cầm theo Sổ tạm trú để xuất trình khi có yêu cầu.
Thời hạn giải quyết: Trong vòng 30 ngày tính từ thời điểm mẹ đủ điều kiện và có yêu cầu sẽ phải nộp hồ sơ để hưởng BHXH một lần. Trong vòng 10 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ, cơ quan BHXH phải giải quyết và chi trả cho người lao động. Nếu không giải quyết thì phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.
Xong rồi đó, nhưng mẹ nhớ là kể từ khi nhận tiền BHXH một lần, mọi chế độ như hưởng BHYT miễn phí hoặc chế độ tử tuất đều không được nữa nhe. Hiểu rồi thì mẹ nên cân nhắc để tiếp tục đóng đủ hoặc nhận một lần cho xong luôn nè.