Trẻ sơ sinh non tháng có thể trạng rất non yếu, khả năng chịu đựng rất kém các sang chấn và tình trạng thiếu oxy. Trẻ cũng dễ bị tử vong hơn những trẻ đủ tháng. Những trẻ sống được sẽ có nguy cơ mắc bệnh nhiều hơn và gặp nhiều khó khăn hơn trong quá trình phát triển. Do đó, trẻ cần có những nhu cầu chăm sóc đặc biệt. T



rẻ non tháng nên được sinh ở các bệnh viện có khả năng chăm sóc tích cực cho trẻ ngay sau sinh hơn là phải chuyển trẻ đi ngay sau sinh. Kết quả tốt phụ thuộc vào sự chăm sóc sản khoa và sơ sinh trong lúc chuyển dạ, sổ thai và những ngày đầu của cuộc sống. Nếu được chăm sóc tốt và đúng cách, trẻ có thể sống và khỏe mạnh như trẻ bình thường.



Phần 1:
Nguyên tắc chăm sóc và nhu cầu dinh dưỡng của trẻ sơ sinh non tháng



Những lưu ý đầu tiên khi chăm sóc trẻ sơ sinh non tháng






Để giảm bớt tật nguyền sau này cho trẻ non tháng cần phải:



Cho liên hệ mẹ con càng sớm càng tốt.


Nuôi ăn bằng sữa mẹ. Trường hợp trẻ chưa bú được thì cho ăn bằng ống thông nhỏ giọt.


Tập cho trẻ bú và biết cách chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ non tháng.


Tái khám định kỳ, chích ngừa, kiểm tra thể lực và tâm sinh lý cho trẻ.


Phát hiện và điều trị sớm các bất thường về thị giác, thính giác và vận động của trẻ.


Người chăm sóc trẻ non tháng cần đảm bảo những nguyên tắc sau:



Không đeo nhẫn, vòng vàng, đồ trang sức khi chăm sóc trẻ.


Phải ăn mặc sạch, gọn gàng, thay dép khi vào phòng chăm sóc trẻ.


Cắt ngắn móng tay, rửa tay sạch tới khuỷu bằng dung dịch sát trùng.


Nôi và các dụng cụ khác dùng cho trẻ, tã áo đều phải sạch sẽ.


Nếu đang bị cảm cúm, nhiễm trùng không nên chăm sóc trẻ.


Cách chăm sóc trẻ sơ sinh non tháng



Điều quan trọng đầu tiên là bạn cần giữ ấm cho trẻ; nếu sờ bàn tay, bàn chân trẻ thấy lạnh, bạn nên mang bao tay, mang vớ cho trẻ. Khi trẻ ngủ nên đắp chă. Nhiệt độ trong phòng cần giữ ở mức 280-300C.




Bé rất cần vòng tay yêu thương của cha mẹ – Ảnh: Corbis




Trẻ cần được cho ăn sớm trong những giờ đầu sau khi sinh. Tuy nhiên, tùy theo tình trạng của từng trẻ, tùy theo cân nặng và tuổi thai mà cho ăn thích hợp.


Trẻ sơ sinh non tháng trên 34 tuần, cân nặng ≥ 2300g, đã có phản xạ bú nên tập cho trẻ bú sữa mẹ càng sớm càng tốt và cho nằm với mẹ.


Trẻ non tháng dưới 32 tuần, không có khả năng bú, phải nặn sữa mẹ cho ăn bằng ống thông dạ dày (8 – 10 lần trong ngày), ống thông tá tràng và có thể vắt sữa mẹ từng giọt vào miệng trẻ. Cần theo dõi lượng sữa trẻ ăn.


Trẻ quá non, cân nặng dưới 1500g được bác sĩ cho truyền dung dịch glucose có thêm chất điện giải. Phương thức này sẽ giảm dần và thay thế bằng đường tiêu hóa.


Hầu hết trẻ sinh non được cho ăn mỗi 2 giờ 30 phút đến 4 giờ.


Bạn cần tìm hiểu các dấu hiệu chứng tỏ trẻ đói. Trẻ sinh non thường không khóc, khi đói trẻ thường cử động nhiều, không nằm yên. Sau 4 đến 5 giờ bú nếu trẻ vẫn còn ngủ, nên đánh thức trẻ dậy để cho trẻ bú.



Khi xuất viện, mỗi trẻ non tháng có thể bú từ 40 đến 60ml sữa mỗi 3 đến 4 giờ. Nếu trẻ còn đói, có thể tăng lượng sữa thêm. Trẻ bú mẹ thường bú lâu hơn và mau đói hơn bú bình. Cách tốt nhất để biết trẻ bú đủ hay không là quan sát xem trẻ tiểu bao nhiêu lần một ngày. Mỗi ngày trẻ tiểu 6 đến 8 lần là đủ.



Nhu cầu của trẻ sơ sinh non tháng



Năng lượng:


50 – 100 kcal/kg/ngày trong 3 ngày đầu.


110 – 140 kcal/kg/ngày cho các ngày tiếp theo nếu trẻ dưới 2000g.


130 – 140 kcal/kg/ngày nếu trẻ cân nặng trên 2000g.


Nước:



60 – 100 ml/kg/ngày trong tuần đầu.


Tránh lượng thức ăn và nước quá tải vì có thể gây nôn ói và sặc.


Những tuần sau tăng 180 – 200 ml/kg/ngày (không quá 200ml).


Protid:



2,5 – 3 g/kg/ngày.


Khi tăng cân nhanh, nhu cầu có thể tăng đến 4 – 5 g/kg/ngày.


Lipid: 2 – 3 g/kg/ngày.



Glucid: 12 – 15 mg/kg/ngày. Vitamin D: 800 – 1000 đơn vị/ngày. Vitamin C: 50 mg/ngày. Vitamin E: 5 – 10 mg/ngày.



>>
Xem tiếp Phần 2: Phương pháp và lưu ý khi chăm sóc trẻ sơ sinh non tháng