“Ngày 22 dọn cửa quét nhà.
Trưa 23 nấu xôi chè đưa ông táo.
Sáng 24 mua mấy cái nhánh mai.
Đợi 25 bày trái cây mâm quả…”
Không khí Tết đang tràn ngập khắp nơi. Như mọi nhà, nhà mình cũng đang sắm sửa dần dần từng ngày cho đến Tết. Năm nay nhà mình đón Tết ở miền Trung quê chồng. Vườn nhà bà nội trồng đủ loại trái cây, từ na đến bưởi, từ mít đến chuối. 25 này mình ra vườn hái trái còn tươi, bày mâm quả cây nhà lá vườn theo ngũ hành để cầu tài lộc, sung túc, bình an suốt năm mới. Mời mọi người ngắm mâm quả ngũ hành cây nhà lá vườn của nhà mình nhé!
Mâm quả ngũ hành “cây nhà lá vườn”, dù không sang trọng, bề thế nhưng là những quả yêu quả thương của bà nội. Mình không chuộng những thứ quá cầu kỳ, xa hoa mà ưu tiên hơn sự đơn giản, ấm cúng không khí gia đình.
Sáng sớm mình dậy hái trái còn tươi để sắp mâm quả. Vườn nhà sẵn cả táo, na, bưởi... Sương sớm còn đọng trên từng kẽ lá.
Quả bưởi chín cây vàng tươi mọng nước
Rửa sạch bụi bẩn còn bám trên quả, xếp vào rổ để nơi thoáng mát cho ráo nước. Lưu ý không chưng, sắp xếp mâm ngũ quả khi trái cây vẫn còn ướt. Lý do là bởi khi còn ướt, những nơi như cuống hoặc chỗ hai quả tiếp xúc với nhau, chỗ quả tiếp xúc với mâm đựng sẽ bị đọng nước. Từ đó, sẽ khiến trái cây mau bị úng, hư. Có thể dùng khăn khô, sạch để lau hết lượng nước, độ ẩm thừa.
Mình chọn quả đủ năm màu: vàng, đỏ, xanh, tím, hồng tượng trưng cho năm yếu tố trong ngũ hành là Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ. "Ngũ" còn tượng trưng những ước nguyện về một cuộc sống sung túc, viên mãn: Phúc (may mắn); Quý (Giàu có, sang trọng), Thọ (sống lâu), Khang (khỏe mạnh), Ninh (bình yên). Bên cạnh những quả nhà trồng được, mình mua thêm một số loại quả để mâm quả của mình thêm nhiều màu sắc hơn.
Chuối xanh là hành Mộc. Miền Trung quê chồng mình sử dụng chuối lá chứ không thờ chuối tiêu. Nhiều người quan niệm nên dùng một hoặc ba nải để thờ, nhưng mình thấy không cần thiết lắm. Hai nải chuối nhà mình không quá ôm, nên mình xếp hai nải hai bên như cánh phượng đang bay lên. Chuối mang ý nghĩa che chở bao bọc, đầy đủ, cầu bình an. Mình dùng hai nải, mong là bình an, mạnh khỏe gấp đôi. Hành Hỏa mình xếp trái lựu đỏ vào chính giữa. Mình chọn trái lựu không chỉ vì màu đỏ thích mắt mà còn vì ý nghĩa đông đủ, sum vầy.
Hành Thổ mình chọn trái thanh long, xếp đối diện phía sau trái lựu như đuôi con phượng. Thanh long nghĩa là rồng xanh, lại là loại quả dễ sống dễ trồng, mang ý nghĩa cát tường, thịnh vượng, để cầu phú quý, sức khỏe và vận may trong gia đình. Trái thanh long ôm vào trong và hất lên cao làm mâm quả trông hài hòa cân đối hơn. Mọi người nên chọn những trái thanh long có đuôi cong, xanh và dài nhé.
Màu vàng tươi của trái bưởi là hành Kim. Mình xếp chính giữa mâm, giữa hai nải chuối như hai bàn tay ôm ấp, bao bọc. Quả bưởi tròn, đều, da căng bóng, vàng ươm, còn cành lá xanh tươi mang ý nghĩa mong muốn một năm mới an khang, thịnh vượng. Trái bưởi căng tròn, mát ngọt còn hứa hẹn một năm mới phúc lộc, viên mãn, cả nhà đều mạnh khỏe.
Mình rất thích những trái cây có chùm, nó tạo cho mình cảm giác ấm cúng, đoàn viên. Mình chọn chùm quýt ngọt còn cuống lá xanh tốt, cài đan xen giữa nải chuối để mâm quả trông thêm phần đầy đặn, tươi tắn. “Quýt” và “cát” đồng âm trong tiếng Hán, sự hiện diện của chùm quýt trên mâm quả như một lời chúc cát tường như ý, tài lộc dồi dào đến gia chủ.
Trái vú sữa mình chọn để tượng trưng cho hành Thủy. Mình xếp hai trái vú sữa bên dưới để cố định hai nải chuối và để mâm quả bớt trống trải. Màu tím vú sữa đặt cạnh màu đỏ giảm độ gắt, đặt bên màu vàng càng thêm sang trọng, đặt cạnh màu xanh trông càng hài hòa. Vú sữa tròn trịa, nhẵn nhụi, bên trong lại ngọt ngào, tượng trưng cho lòng mong ước gia đình luôn hạnh phúc, gắn kết, sum vầy. Tình cảm gia đình quan trọng hơn hết thảy. Nhiều gia đình trồng cây vú sữa trước cửa nhà là vì thế. Có người nghĩ rằng mâm quả phải có màu sắc tươi sáng thì mới tốt lành, nên kiêng không chọn những quả có màu tối, sậm như tím, đen, xanh đậm vì sợ không may mắn. Quan niệm đó là không đúng vì vốn trong văn hóa Việt, ông bà ta cho rằng trái cây là tinh hoa của đất trời, bởi vậy quả nào cũng là đáng quý, là tốt lành. Quan trọng hơn hết, đó là tấm lòng thành của con cháu đối với ông bà tổ tiên, phải không quý dzị?
Mâm quả ngũ hành cây nhà lá vườn đã xong!
Vậy là mình đã xong mâm ngũ quả ngũ hành cây nhà lá vườn rồi. Có thể mâm quả của mình không sang trọng, bề thế, xa hoa, nhưng đều là trái nhà trồng được, là lộc của đất trời, là tấm lòng thành của gia đình mình tới ông bà tổ tiên. Những giây phút cả gia đình cùng nhau hái trái để sửa soạn sắp xếp mâm quả là những giây phút vui vẻ, sum vầy đoàn viên mà mình không bao giờ quên được. Đó chính là ý nghĩa thật sự của Tết. Năm mới đã gần kề, chúc mọi người có một mâm ngũ quả thật đầy đặn, đẹp mắt để dâng lên ông bà tổ tiên, chúc cả nhà mình một năm mới tràn đầy sức khỏe, tràn đầy niềm vui và tài lộc sung túc, gặp nhiều may mắn!