Trước khi có dự định sinh em bé, các chị em thường được khuyến cáo bổ sung Acid folic. Với mục đích nhằm tăng cơ hội sinh con bình thường và khỏe mạnh. Vậy acid folic là gì? Làm sao để dùng cho đúng, đủ và an toàn. Chị em hãy cùng đọc ngay bài viết dưới đây để hiểu hơn về nó nhé!
1. Acid folic là gì? Vai trò của acid folic?
1.1. Acid folic là gì?
Acid folic hay Vitamin B9 là dưỡng chất – vitamin quan trọng cho quá trình phát triển và phân chia các tế bào và góp phần quan trọng cho sự hình thành của tế bào hồng cầu, một loại tế bào máu. Bổ sung vitamin B9 trong chế độ dinh dưỡng hàng ngày, đặc biệt quan trọng đối với phụ nữ có thai và trẻ sơ sinh vì nó đóng vai trò trong quá trình tạo ra các tế bào mới, giúp các tế bào tăng trưởng và phát triển.
1.2. Vai trò chung của acid folic
Axit folic tham gia vào quá trình nhân đôi ADN (nhiễm sắc thể của tế bào). Ngoài ra bảo vệ ADN tránh đột biến và giúp đảm bảo tốc độ nhân lên của tế bào. Trong cơ thể, acid folic được khử thành tetrahydrofolat là coenzyme của nhiều quá trình chuyển hoá trong đó có tổng hợp các nucleotide. Do vậy nó ảnh hưởng đến quá trình tổng hợp ADN, vật chất di truyền quan trọng để hình thành các tế bào mới khỏe mạnh và bình thường. Khi có vitamin C acid folic được chuyển thành leucovorin là chất rất cần thiết cho sự tổng hợp DNA và RNA.
Vitamin B9 cũng cần thiết cho sự sản sinh các hồng cầu. Nó là một tiền chất cần thiết cho sự tổng hợp, sửa chữa và methyl hóa DNA. Cũng là một đồng nhân tố (cofactor) trong nhiều phản ứng khác nhau. Đặc biệt có vai trò quan trọng trong quá trình phân chia và sinh trưởng nhanh của các tế bào như trong quá trình thai nghén và phát triển của cơ thể của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, trẻ trong độ tuổi dậy thì.
Acid folic cũng tham gia vào dị hóa (hoán chuyển) một số các acid amin. Như histidin thành acid glutamic, serin và glycin, homocystein thành methionin và sản sinh format. Việc chuyển đổi các acid amin giúp tổng hợp protein hoặc chuyển đổi thành hợp chất hoạt động nhằm cung cấp methyl chính trong cơ thể và cần thiết cho nhiều phản ứng tế bào.
Vì vậy acid folic đóng vai trò quan trọng trong những thời điểm cần sự tăng sinh lớn hình thành tế bào mới của cơ thể như ở phụ nữ có thai, trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, trẻ trong độ tuổi dậy thì.
1.3. Vai trò của acid với phụ nữ có thai
Acid folic có vai trò trong quá trình tạo các tế bào mới
Acid folic đóng vai trò thiết yếu đối với sự tăng trưởng và phát triển của thai nhi. Quá trình phân chia, hình thành tế bào mới và phát triển mô cần có sự có mặt của nó. Đó là lý do tại sao đảm bảo đủ acid folic cả trước và trong khi mang thai lại quan trọng.
Phòng ngừa dị tật bẩm sinh
Năm 1990, một nghiên cứu đã chỉ ra acid folic trong bột mì và các thực phẩm khác giúp tình trạng folate huyết thanh thấp ở phụ nữ có thai và nguy cơ dị tật ống thần kinh ở em bé giảm đáng kể. Các nhà khoa học đã chứng minh bổ sung axit folic trước và trong quá trình mang thai có khả năng làm giảm đáng kể nguy cơ các khuyết tật bẩm sinh nghiêm trọng ở não và tủy sống như khiếm khuyết ở ống thần kinh (NTDs), nứt đốt sống hoặc có thể sinh ra thiếu một phần não bộ.
Ngăn ngừa các biến chứng thai kỳ
Acid folic cũng rất quan trọng đối với sức khỏe của bà bầu. Việc bổ sung axit folic đã được chứng minh là làm giảm nguy cơ gặp biến chứng liên quan đến thai kỳ. Đặc biệt là tiền sản giật. Ngoài ra, nồng độ folate huyết thanh ở mẹ cao có liên quan đến việc giảm đáng kể nguy cơ sinh non
Bên cạnh đó, acid folic cũng có thể ngăn chặn sự gia tăng quá mức homocysteine, chỉ số được cho là có nguy cơ gây sảy thai và tiền sản ở phụ nữ vào những tháng cuối thai kỳ.
Phòng tránh bệnh thiếu máu
Axit folic đóng một vai trò hết sức quan trọng trong việc cung cấp các tế bào máu cho cơ thể. Chúng giúp tạo ra các tế bào mới, bao gồm hồng cầu. Vì vậy nên cần bổ sung đầy đủ axit folic cho mẹ bầu và thai nhi để ngăn được tình trạng thiếu máu. Tránh xảy ra các trường hợp sảy thai, sinh non,…
1.4. Vai trò của acid folic với trẻ em
Thúc đẩy sự phát triển thần kinh và trí tuệ của trẻ
Ngoài tác dụng bảo vệ chống lại các dị tật bẩm sinh, bổ sung axit folic trong giai đoạn thai kỳ có thể cải thiện sự phát triển thần kinh và chức năng não ở trẻ em, cũng như bảo vệ chống lại các rối loạn phổ tự kỷ.
Khả năng ngôn ngữ của trẻ
Axit folic đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu nguy cơ trẻ chậm phát triển ngôn ngữ. Một nghiên cứu năm 2011, khi so sánh giữa các bà mẹ có sử dụng và các bà mẹ không sử dụng axit folic thì nhận thấy rằng, các bà mẹ sử dụng axit folic trong khoảng 4 tuần trước khi mang thai giảm thiểu nguy cơ sinh con bị chậm phát triển ngôn ngữ. Vì vậy, axit folic có rất nhiều lợi ích cho mẹ và thai nhi.
Sức khỏe trẻ nhỏ
Axit folic còn có vai trò ngăn chặn những dị tật bẩm sinh ống thần kinh nằm xung quanh hệ thần kinh trung ương và những dị tật về não, tủy sống.
1.5. Một số vai trò khác của axit folic
Tăng cường chức năng não bộ
Một vài nghiên cứu của các nhà khoa học tại Hàn Quốc đã chỉ ra rằng nồng độ folate huyết thanh thấp có liên quan đến suy giảm chức năng não và tăng nguy cơ sa sút trí tuệ. Ngay cả cơ thể hoàn toàn khỏe mạnh, nhưng với người lớn tuổi, nếu mức folate trong máu thấp thì nguy cơ suy giảm trí cao hơn.
Xem thêm: Vai trò của Acid folic - Hướng dẫn dùng đúng, đủ và an toàn - FHI