Các bệnh lý tâm thần chủ yếu như tâm thần phân liệt hay các rối loạn cảm xúc lưỡng cực. Bệnh tâm thần không xuất hiện một cách đột ngột. Thông thường gia đình, bạn bè, người cùng cơ quan hay bản thân cá nhân nhận ra rằng “có điều gì đó không ổn cho lắm” trong suy nghĩ, cảm xúc, hay hành vi của họ trước khi một trong những bệnh lý này xuất hiện ở dạng đầy đủ.


Các biểu hiện của người bị tâm thần


- Người bệnh có xu hướng thu mình trong xã hội và không quan tâm tới người khác hay các sự vật, hiện tượng xung quang.


- Có sự suy giảm bất thường trong các chức năng như khó khăm trong việc thực hiện các công việc như trước. Thay đổi thói quen như tập thể thao..


- Có vấn đề với sự tập trung, ghi nhớ, hay tư duy lô-gic và lời nói khó giải thích.


- Tăng nhạy cảm với các cảnh vật, âm thanh, vị giác hay xúc giác; có sự tránh né các tình huống gây kích thích quá mức.


- Mất sáng kiến hay mất ham muốn tham gia vào bất cứ hoạt động nào;thờ ơ, vô cảm.


- Có cảm giác mơ hồ như bị ngắt kết nối với chính mình hoặc môi trường xung quanh, có cảm giác không thực.


- Niềm tin bất thường hoặc phóng đại về năng lực cá nhân để hiểu ý nghĩa hoặc các sự kiện ảnh hưởng vô lý, tư duy "ma thuật" điển hình của thời thơ ấu ở người lớn.


- Nỗi sợ hãi hay nghi ngờ người khác hoặc có cảm giác lo lắng mạnh mẽ.


- Có những hành vi không điển hình, khác thường, kỳ dị.


- Thay đổi sâu sắc về giấc ngủ và sự thèm ăn hoặc suy giảm trong vệ sinh cá nhân


- Thay đổi nhanh chóng trong cảm xúc hay tính khí thất thường.


Một hay hai trong số các triệu chứng này không thể tiên đoán một bệnh lý tâm thần. Nhưng một cá nhân trải qua nhiều triệu chứng này cùng lúc có thể gây ra các vấn đề nghiêm trọng trong khả năng học tập, làm việc của anh/cô ta hay liên quan đến người khác cần được đưa đến gặp một chuyên gia sức khỏe tâm thần. Tư vấn viên hướng dẫn, giáo viên hoặc bạn cùng lớp thường là những người đầu tiên nhận thấy các triệu chứng. Những ý nghĩ tự tử hay những toan tính và suy nghĩ bạo lực kỳ quái hay giết người cần phải được chú ý ngay lập tức.


Nếu không được điều trị, các triệu chứng sớm có thể tiến triển thành một giai đoạn bệnh tâm thần. Đó là, các cá nhân phát triển những niềm tin không hợp lý (hoang tưởng), rối loạn nghiêm trọng về tiếp nhận tri giác (ảo giác), tư duy và ngôn ngữ bị rối loạn, hoặc nếu không thì trở nên mất liên kết với thực tế. Một giai đoạn bệnh tâm thần có thể phát triển rất từ ​​từ và dẫn tới việc không được điều trị trong một khoảng thời gian dài.


Sự xấu hổ, sợ hãi, phủ nhận, và các yếu tố khác thường ngăn chặn các cá nhân hoặc gia đình họ tìm kiếm sự giúp đỡ, mặc dù sự xuất hiện của những triệu chứng sớm nhất là ở tuổi thanh thiếu niên không phải là do cha mẹ không tốt. Nhưng sự giúp đỡ là có sẵn và việc điều trị cho các bệnh tâm thần chủ yếu ngày này đã trở nên có hiệu quả hơn bao giờ hết.