Nguồn: Healthy Mind, nền tảng kết nối những người có nhu cầu với các chuyên gia tâm lý. Đồng thời cung cấp các khoá đào tạo về tâm lý và trí thông minh cảm xúc cho cá nhân và doanh nghiệp.
TRẦM CẢM TIỀN KINH NGUYỆT: NHỮNG ĐIỀU BẠN CẦN BIẾT
Cảm thấy chán nản trước và trong kỳ kinh nguyệt là điều phổ biến. Các chuyên gia tin rằng những thay đổi cảm xúc này xảy ra do lượng hormone dao động.
Hầu hết những người có kinh nguyệt sẽ gặp phải một số triệu chứng của hội chứng tiền kinh nguyệt (Premenstrual Syndrome - PMS), bao gồm buồn bã và đau đầu.
Tuy nhiên, một số người có thể phát triển các triệu chứng nghiêm trọng hơn, chẳng hạn như trầm cảm và tức giận. Hormone cũng có thể khiến mọi người cảm thấy buồn nôn trong kỳ kinh nguyệt.
Các triệu chứng PMS nghiêm trọng có thể chỉ ra một tình trạng khác, được gọi là rối loạn tâm trạng tiền kinh nguyệt (Premenstrual Dysphoric Disorder). Ngoài ra, tình trạng sức khỏe tinh thần có thể tạm thời xấu đi trong kỳ kinh nguyệt.
Trong bài viết này, chúng ta cùng tìm hiểu lý do tại sao một số người cảm thấy chán nản trong kỳ kinh nguyệt.
TẠI SAO HORMONE ẢNH HƯỞNG ĐẾN TÂM TRẠNG?
Mức độ thấp của serotonin và dopamine có thể gây ra nỗi buồn và lo lắng. Sự thay đổi nội tiết tố trong nửa sau của chu kỳ kinh nguyệt, được gọi là giai đoạn hoàng thể, có thể gây ra tâm trạng buồn chán và cáu kỉnh ở một số người.
Sau khi rụng trứng, nồng độ hormone sinh dục nữ estrogen và progesterone bắt đầu giảm.
Mức độ tăng và giảm của các hormone này có thể ảnh hưởng đến các chất hóa học trong não được gọi là chất dẫn truyền thần kinh.
Ví dụ về các chất dẫn truyền thần kinh này là serotonin và dopamine, cả hai đều là hóa chất ảnh hưởng đến tâm trạng, giấc ngủ và động lực.
Mức độ thấp của serotonin và dopamine có thể gây ra:
- Sự sầu não;
- Sự lo lắng;
- Cáu gắt;
- Các vấn đề về giấc ngủ;
- Thèm ăn.
Tất cả những điều này là các triệu chứng phổ biến của PMS và PMDD.
Khi nồng độ estrogen và progesterone bắt đầu tăng trở lại vài ngày sau khi bắt đầu có kinh, các triệu chứng này thường biến mất.
Bất chấp mối liên hệ giữa chất dẫn truyền thần kinh và hormone sinh dục, nguyên nhân vì sao một số người lại phát triển PMS hoặc PMDD trong khi những người khác thì không vẫn chưa rõ ràng
Nghiên cứu chỉ ra rằng mức độ progesterone và estrogen tương tự nhau giữa những người phát triển PMDD và những người không mắc PMDD. Do đó, các chuyên gia suy đoán rằng sự khác biệt về gen có thể khiến một số người nhạy cảm hơn những người khác khi nồng độ hormone thay đổi và ảnh hưởng của những hormone này lên não.
PHÂN BIỆT HỘI CHỨNG TIỀN KINH NGUYỆT (PMS) VÀ RỐI LOẠN TÂM TRẠNG TIỀN KINH NGUYỆT (PMDD)?
PMS và PMDD là các loại rối loạn tâm trạng liên quan đến kinh nguyệt. Một khoảng thời gian tạm thời trong đó tình trạng sức khỏe tâm thần có thể trở nên tồi tệ hơn.
HỘI CHỨNG TIỀN KINH NGUYỆT (PMS)
PMS gây ra các triệu chứng cả về thể chất và cảm xúc. Các triệu chứng này có thể bắt đầu ở bất kỳ giai đoạn nào từ cuối thời kỳ rụng trứng đến đầu kỳ kinh nguyệt.
Các chuyên gia ước tính rằng có đến 75% phụ nữ có kinh nguyệt trải qua một số dạng PMS. Các triệu chứng của PMS có thể rất khác nhau. Một số người có thể có các triệu chứng rất nhẹ, trong khi những người khác gặp phải là suy nhược.
PMS có thể gây ra:
- Nhức mỏi và đau nhức;
- Mụn;
- Sự lo lắng;
- Đầy hơi;
- Khóc lóc;
- Căng ngực;
- Thay đổi cảm giác thèm ăn;
- Táo bón hoặc tiêu chảy;
- Tâm trạng chán nản;
- Mệt mỏi;
- Đau đầu;
- Cáu kỉnh và tức giận;
- Thiếu tập trung;
- Khó ngủ.
RỐI LOẠN TÂM TRẠNG TIỀN KINH NGUYỆT (PMDD)
PMDD là một dạng PMS nghiêm trọng hơn. PMDD có thể ảnh hưởng đến 3–8% những người có chu kỳ kinh nguyệt. Các triệu chứng nghiêm trọng đến mức ảnh hưởng đến các hoạt động hàng ngày và đôi khi là các mối quan hệ của họ với những người khác.
Các triệu chứng của PMDD bao gồm:
- Trầm cảm nặng, lo lắng và cáu kỉnh;
- Các cuộc tấn công hoảng sợ;
- Thay đổi tâm trạng nghiêm trọng;
- Thường xuyên khóc;
- Mất hứng thú với các hoạt động và những người khác.
Ý tưởng hoặc nỗ lực tự sát là một triệu chứng có thể có của PMDD. Theo Hiệp hội Quốc tế về Rối loạn Tiền kinh nguyệt (IAPMD), ước tính khoảng 15% phụ nữ mắc PMDD sẽ cố gắng tự tử trong đời. Những người chuyển giới thậm chí còn có nguy cơ cao hơn.
PMDD cũng có nhiều triệu chứng với PMS, bao gồm:
- Nhức mỏi;
- Mụn;
- Đầy hơi;
- Căng ngực;
- Táo bón hoặc tiêu chảy;
- Mệt mỏi;
- Thèm ăn;
- Đau đầu;
- Thiếu tập trung;
- Khó ngủ.
LỜI KẾT
Tâm trạng buồn bã, lo lắng hoặc cáu kỉnh trong kỳ kinh nguyệt là điều phổ biến. Những triệu chứng này sẽ hết vài ngày sau khi bắt đầu chu kỳ kinh nguyệt. Trong trường hợp nhẹ, thay đổi lối sống và chế độ ăn uống có thể có lợi.
Nếu những thay đổi tâm trạng này diễn ra thường xuyên, kéo dài cả tháng hoặc có ảnh hưởng đáng kể đến cuộc sống hoặc các mối quan hệ của một người, sự hỗ trợ của chuyên gia là cần thiết. Healthy Mind có thể kết nối bạn hoặc người thân với những chuyên gia tâm lý để giúp bạn làm dịu những cảm xúc của các triệu chứng nêu trên. Nhiều người có thể thuyên giảm PMS hoặc PMDD với phương pháp trị liệu thích hợp.