Trươc khi đột quị bệnh nhân thường có các dấu hiệu cảnh bảo sớm
Bạn có thể biết nếu ai đó đang bị đột quỵ?
Phát hiện ra các dấu hiệu cảnh báo sớm có thể tạo nên sự khác biệt cho bạn hoặc người thân.
Đột quỵ là gì?
Tai biến mạch máu não xảy ra khi quá trình cung cấp máu lên não bị gián đoạn. Trong khoảng 80% trường hợp, điều này xảy ra do cục máu đông hoặc động mạch bị tắc nghẽn. Đột quỵ cũng có thể xảy ra nếu bản thân mạch máu bị tổn thương. Nếu không có nguồn cung cấp máu tốt, các tế bào não sẽ không nhận được oxy cần thiết để hoạt động. Nếu nguồn cung cấp bị gián đoạn đủ lâu, các tế bào não sẽ chết.
Ảnh hưởng của đột quỵ sẽ phụ thuộc vào thời gian gián đoạn. Một cơn đột quỵ nhỏ hoặc cơn thiếu máu cục bộ thoáng qua (TIA) xảy ra khi mạch máu chỉ bị tắc nghẽn tạm thời. Các triệu chứng có thể biến mất trong vòng vài phút khi nguồn cung cấp máu trở lại và có thể không có nhiều tổn thương vĩnh viễn đối với các tế bào não. TIA có thể là một dấu hiệu cho thấy một cơn đột quỵ nghiêm trọng hơn đang đến, vì vậy điều quan trọng là phải xem xét chúng một cách nghiêm túc và tìm kiếm sự giúp đỡ, ngay cả khi các triệu chứng tự biến mất. Khoảng 4 trong số 10 người bị TIA sẽ tiếp tục bị đột quỵ.
Một cơn đột quỵ lớn có thể gây ra các triệu chứng rất nghiêm trọng, bao gồm các vấn đề lâu dài do các tế bào não bị tổn thương. Đột quỵ thậm chí có thể gây tử vong nếu bạn không được giúp đỡ nhanh chóng. Bạn càng nhanh chóng tìm kiếm sự giúp đỡ, thì cơ hội hồi phục tốt càng cao.
Ai có nguy cơ?
Bất cứ ai cũng có thể bị đột quỵ, nhưng một số người trong chúng ta có nhiều khả năng bị đột quỵ hơn những người khác. Điều quan trọng là phải biết liệu bạn có nguy cơ mắc bệnh cao hơn hay không để có thể đảm bảo rằng bạn nhận thức được các dấu hiệu cảnh báo. Bạn có thể không biết mình bị suy yếu mạch máu có thể vỡ ra hay không, nhưng các yếu tố nguy cơ đột quị có thể sàng lọc được và thường xuyên thay đổi.
Hầu hết các cơn đột quỵ xảy ra khi có một cục máu đông hoặc tắc nghẽn trong các mạch máu cung cấp cho não. May mắn thay, nhiều yếu tố làm tăng nguy cơ mắc các loại tắc nghẽn này đều nằm trong tầm kiểm soát của chúng tôi, vì vậy bạn có thể thực hiện các bước để giảm nguy cơ của mình.
Bạn có nhiều khả năng bị đột quỵ nếu:
- Bạn hơi nặng kí – dư cân
- Bạn hút thuốc
- Bạn uống nhiều rượu
- Bạn có cholesterol cao
- Huyết áp của bạn cao
- Bạn mắc một số bệnh như tiểu đường hoặc rung nhĩ
Ăn một chế độ ăn uống cân bằng, tập thể dục thường xuyên và tận hưởng một lối sống lành mạnh có thể giúp giảm nhiều nguy cơ này.
Nếu bạn muốn biết nguy cơ đột quỵ của mình thì bạn nên nói chuyện với bác sĩ hoặc sắp xếp việc kiểm tra sức khỏe. Kiểm tra huyết áp, mức cholesterol và các yếu tố khác có thể cho bạn biết liệu bạn có nhiều khả năng hình thành cục máu đông hoặc có một động mạch bị tắc nghẽn có thể gây ra đột quỵ hay không.
Làm thế nào để phát hiện các dấu hiệu cảnh báo sớm?
Bạn có thể đã nghe từ viết tắt FAST trước đây. Đó là một cách dễ dàng để ghi nhớ các dấu hiệu cảnh báo phổ biến nhất của đột quỵ và tầm quan trọng của việc hành động nhanh chóng:
- Mặt xệ xuống (nếu bạn yêu cầu họ cười thì nó sẽ bị vẹo hoặc lệch một bên) - Face
- Yếu hoặc tê cánh tay (nếu bạn yêu cầu họ nâng cả hai cánh tay, một cánh tay sẽ hạ xuống thấp hơn tay kia) -Arm
- Các vấn đề về giọng nói như nói ngọng hoặc khó lặp lại một câu - Speak
- Đã đến lúc gọi xe cấp cứu - Time
Tuy nhiên, có một số triệu chứng có thể xảy ra khác mà bạn cũng nên chú ý:
- Đau đầu đột ngột, dữ dội
- Chóng mặt đột ngột, mất thăng bằng hoặc phối hợp
- Mất thị lực hoặc thay đổi thị lực ở một hoặc cả hai mắt, thường xảy ra đột ngột
- Cảm thấy bối rối hoặc khó hiểu những điều thường dễ dàng đối với bạn
- Tê hoặc yếu ở một bên của cơ thể (hoặc ở một cánh tay hoặc chân)
Các dấu hiệu đột quỵ thường xuất hiện đột ngột nhưng không có nghĩa là bạn sẽ không kịp hành động. Một số người sẽ gặp các triệu chứng như đau đầu, tê hoặc ngứa ran vài ngày trước khi họ bị đột quỵ nghiêm trọng. Một nghiên cứu cho thấy 43% bệnh nhân đột quỵ trải qua các triệu chứng đột quỵ nhỏ cho đến một tuần trước khi họ bị đột quỵ lớn.
Nếu bạn lưu ý những triệu chứng này và tìm kiếm sự trợ giúp ngay cả khi chúng biến mất, thì cơ hội hồi phục của bạn sẽ tốt hơn rất nhiều. Đừng bỏ qua những dấu hiệu cảnh báo sớm. Bạn không phản ứng thái quá nếu có thay đổi mà bạn đã có TIA. Nhận trợ giúp ngay lập tức vì một cơn đột quỵ nghiêm trọng hơn có thể xảy ra vài giờ hoặc vài ngày.
Tại sao nó lại quan trọng và phải làm gì?
Nếu bạn nghĩ rằng bạn hoặc người khác có thể bị TIA hoặc đột quỵ thì bạn cần được giúp đỡ ngay lập tức. Đột quỵ là một trường hợp cấp cứu y tế vì bạn được điều trị càng nhanh càng tốt. Gọi xe cấp cứu ngay lập tức và nói với họ rằng bạn nghi ngờ bị đột quỵ. Hãy nhớ rằng bạn vẫn cần phải đến bệnh viện nếu các triệu chứng biến mất vì đó có thể là một cơn đột quỵ nhỏ.
Phương pháp điều trị mà bạn đưa ra sẽ phụ thuộc vào loại đột quỵ, vùng não bị ảnh hưởng và mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng. Ưu tiên đầu tiên sẽ là khôi phục nguồn cung cấp máu cho não của bạn. Có thể làm tan cục máu đông bằng cách sử dụng thuốc, nhưng đôi khi cần phải thực hiện thủ thuật phẫu thuật. Điều trị này càng sớm thì kết quả càng tốt.
Một khi mối đe dọa trước mắt đã được điều trị, bạn có thể sẽ cần điều trị lâu dài hơn để ngăn ngừa thêm các cơn đột quỵ và giúp bạn hồi phục. Bạn có thể cần thuốc để ngăn hình thành cục máu đông hoặc để giảm huyết áp. Đôi khi, phẫu thuật được khuyến nghị để cải thiện việc cung cấp máu cho não. Bạn có thể cần hỗ trợ thêm để quản lý bất kỳ ảnh hưởng lâu dài nào như các vấn đề về khả năng nói hoặc vận động. Bạn càng nhận được sự giúp đỡ sớm, bạn càng dễ dàng điều trị và ít có khả năng bị ảnh hưởng lâu dài hơn.
Ghi nhớ
Bây giờ bạn có cảm thấy chuẩn bị tốt hơn để xử lý loại tình huống khẩn cấp này không? Và bạn có thể nhớ FAST là viết tắt của từ gì mà không cần nhìn lại không?
#meplus, #merinco
#tbytmeplus, #mokhiquan2nong