Thời điểm nào nên cho bé ăn dặm?
Giai đoạn ăn dặm trẻ cần ăn bổ sung vì nhu cầu năng lượng tăng. Từ khi bé được 6 tháng tuổi năng lượng từ sữa mẹ chỉ đủ cung cấp khoảng 450kcal/ngày, trong khi đó giai đoạn này trẻ cần khoảng gần 700kcal/ngày. Do vậy, ăn dặm đúng cách là cần thiết để bù đắp khoảng cách thiếu hụt năng lượng này và lượng thức ăn trong các bữa ăn dặm cũng cần tăng lên khi trẻ lớn lên (tăng về số lượng và đậm độ đặc dần lên), nếu không đảm bảo đủ bữa ăn dặm trẻ sẽ còi cọc, phát triển chậm. Hơn nữa trong giai đoạn này, lượng sắt dự trữ không còn, do vậy trẻ sẽ thiếu sắt nếu chỉ được cung cấp từ nguồn sữa mẹ, do vậy ăn dặm sẽ là nguồn cung cấp đủ lượng sắt cần thiết bù đắp sự thiếu hụt đó. Nếu cơ thể trẻ không có đủ lượng sắt cần thiết trẻ sẽ bị thiếu máu. Khoảng thiếu hụt sắt lớn nhất vào lúc trẻ 6 -12 tháng và nguy cơ thiếu máu lớn nhất cũng ở nhóm tuổi này.
Các nhóm thực phẩm cần thiết cho trẻ khi bắt đầu ăn dặm:
Khi tập ăn dặm cho bé, bố mẹ cần đảo bảo đầy đủ 4 nhóm dinh dưỡng cần thiết: tinh bột (gạo, ngô,…), chất đạm (trứng, sữa, thịt, cá,…), chất béo (lạc, vừng, mỡ động vật,…), chất xơ, vitamin và khoáng chất (các loại trái cây, rau củ quả tươi,…). Tuy nhiên lúc mới tập ăn, bạn chỉ nên cho bé ăn từng loại thực phẩm riêng biệt và gần giống với loại sữa bé đang dùng nhất.
Khi bé đã quen với vị ngọt của sữa bạn, thì có thể tập cho trẻ ăn bằng quả chín nghiền nát (quả chuối, bí ngô,…). Hoặc nếu bé đã quen với vị nhạt của sữa công thức, thì bạn có thể cho bé ăn thử loại quả vị nhạt hơn. Ngoài ra, bạn có thể bắt đầu cho trẻ ăn dặm bằng bột ngũ cốc, sau đó thêm đạm, rồi thêm một ít chất béo và cuối cùng mới cho ăn thêm rau xanh.
Lúc mới tập ăn, bạn nên cho bé ăn từ ít đến nhiều, từ loãng đến đặc để cho bé làm quen với thức ăn. Thức ăn của bé không cần thêm muối và đường. Trước khi cho bé ăn, bạn nên thử thức ăn còn nóng không rồi mới đưa vào miệng bé. Ngoài những lúc tập ăn, bạn nên cho bé bú sữa bạn đầy đủ.
Một số lưu ý khi cho trẻ ăn dặm:
Nên thêm 1 chút dầu ăn khi nấu món ăn dặm cho bé: Mỡ/dầu ăn là điều vô cùng quan trọng đối với bé ăn dặm. Dầu ăn dễ tiêu hóa lại rất giàu năng lượng và còn có khả năng hòa tan các chất khác, giúp hệ tiêu hóa dễ hấp thu hơn. Đây cũng là yếu tố quan trọng giúp cơ thể bé hấp thu tốt canxi và vitamin D.
Khi bé chưa tròn 1 tuổi, không nên thêm gia vị/nước mắm vào món ăn dặm.
Nguyên liệu cần sạch và an toàn: Nguyên liệu làm thức ăn cho bé ăn dặm cần đảm bảo sạch và an toàn, không có bất kỳ sinh vật gây bệnh nào, không sử dụng các hóa chất có hại hoặc chất độc. Bà mẹ cần rửa tay sạch trước khi chế biến thức ăn và khi cho trẻ ăn. Nếu thực đơn ăn dặm của bé có cá hay tôm thì cần đảm bảo gỡ hết xương (cá phải gỡ thịt, tôm phải cắt râu, xay và băm nhuyễn) hoặc các miếng cứng có thể làm bé bị thương.
Vệ sinh thực phẩm khi chế biến: Tất cả các loại thức ăn tươi, sạch, giàu dinh dưỡng mà người lớn ăn được hằng ngày đều có thể cho trẻ ăn được. Những dụng cụ làm bếp và đồ đựng thức ăn của bé cần được rửa và giữ sạch; thức ăn sau khi nấu cần cho bé ăn ngay trong vòng hai giờ.
Giai đoạn trẻ ăn dặm là giai đoạn vô cùng quan trọng giúp trẻ tăng trưởng toàn diện. Trẻ ăn không đúng cách có nguy cơ thiếu các vi khoáng chất gây ra tình trạng biếng ăn, chậm lớn, kém hấp thu,... Nếu nhận thấy các dấu hiệu kể trên, cha mẹ nên bổ sung cho trẻ các sản phẩm hỗ trợ có chứa lysine, các vi khoáng chất và vitamin thiết yếu như kẽm, crom, selen, vitamin nhóm B giúp đáp ứng đầy đủ nhu cầu về dưỡng chất ở trẻ. Đồng thời các vitamin thiết yếu này còn hỗ trợ tiêu hóa, tăng cường khả năng hấp thu dưỡng chất, giúp cải thiện tình trạng biếng ăn, giúp trẻ ăn ngon miệng.