Hiện tại, theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội (BHXH), bà con lao động phải đến tuổi nghỉ hưu và đóng BHXH tối thiểu 20 năm thì mới được nhận lương hưu. Số khác dù chưa đến tuổi nghỉ hưu hoặc đến tuổi nghỉ hưu nhưng đóng BHXH chưa đủ 20 năm vẫn được nhận là do thuộc trường hợp đặc biệt theo luật định.
Nhiều người cho rằng vì tuổi nghỉ hưu theo quy định hiện hành quá cao, trong khi thực tế, không phải công việc nào cũng có thể làm đến tuổi đấy, do đó họ cảm thấy khó khăn trong việc tiếp tục tham gia BHXH để nhận lương hưu.
Trước đây và hiện tại là vậy, nhưng theo trang VnExpress chia sẻ Dự thảo Luật BHXH sửa đổi, dự kiến có hiệu lực áp dụng từ ngày 01/01/2025 thì người lao động không đủ điều kiện nhận lương hưu vẫn có thể được nhận trợ cấp, cụ thể như sau:
Đó là những người lao động đủ tuổi nghỉ hưu theo lộ trình luật định (đến năm 2028, lao động nam đủ 62 tuổi và đến năm 2035, lao động nữ đủ 60 tuổi) và có thời gian đóng BHXH dưới 15 năm, không thuộc trường hợp được nhận lương hưu.
- Đối với nhóm lao động đủ tuổi nghỉ hưu nhưng chưa đến 80 tuổi: Nếu có nguyện vọng thì được nhận trợ cấp hưu trí hằng tháng và thẻ BHYT miễn phí cùng với hỗ trợ mai táng phí 10 triệu trong trường hợp không may qua đời.
Được biết, tùy thuộc vào tình hình chỉ số giá tiêu dùng cũng như kinh tế xã hội và khả năng ngân sách, thời gian tham gia và tiền lương đóng BHXH mà mức trợ cấp này khác nhau ở từng thời điểm. Nếu như đang hưởng trợ cấp hưu trí mà người lao động ấy qua đời thì thân nhân ở lại được nhận một làn số tiền người đó chưa hưởng cùng 10 triệu đồng trợ cấp mai táng.
- Đối với nhóm lao động từ đủ 80 tuổi trở lên: Được nhận trợ cấp xã hội với mức 500.000 đồng/tháng và theo nguyên tắc, tuổi thấp hơn sẽ được hưởng mức cao hơn.
Ước tính nếu như áp dụng mức trợ cấp 500.000 đồng/người/tháng thì dự kiến mỗi năm Nhà nước phải chi thêm tới 2.200 tỷ đồng, chưa kể các khoản chi phí thẻ BHYT và các khoản phát sinh khác nếu có.
Qua khảo sát của Quỹ dân số Liên Hợp Quốc hiện tại được biết, thu nhập của người già phần lớn đến từ con cái, sau đó là do họ vẫn tiếp tục làm việc và chỉ khoảng 15% nhận lương hưu, 10% nhận các khoản trợ cấp xã hội.
Ngay khi đọc các nội dung đề xuất này, rất nhiều bà con đồng tình và hoan nghênh nếu điều khoản này được thông qua. Bởi bản chất của việc tham gia BHXH là rất tốt nếu mọi thứ được làm bài bản, nghiêm túc ngay từ đầu. Người dân thấy yên tâm sẽ tham gia BHXH đến khi đáp ứng đủ điều kiện để hưởng lương hưu.
Trong khi đó, vẫn có ý kiến cho rằng thời nay ban hành luật, các nhà chức trách nên xem chúng có thuận theo tự nhiên và phù hợp với thực tế không. Trước mắt, phải đảm bảo đủ sống cái đã rồi mới tính đến chuyện chờ lương hưu, chứ mới 40 tuổi đã mất sức lao động, không còn làm nổi thì làm gì dám tính đến chuyện nghỉ hưu mai sau. Do đó, không thể nào ngăn cản việc người dân tất toán và rút BHXH số tiền mà họ đã đóng được, như vậy là không công bằng đối với họ.
Mặt khác, có người cho rằng bây giờ bệnh tật nhiều quá, nếu cứ cứng nhắc áp dụng tuổi nghỉ hưu theo chiều hướng tiến lên như luật đã định thì khó có thể áp dụng với tất cả mọi người, do nhiều trường hợp mới 65 – 70 đã qua đời vì mắc các bệnh ung thư, nan y...
Trái lại, có người ý kiến rằng đối với những người lao động ngoại tỉnh, nếu chỉ trông chờ vào việc nhận lương hưu hay trợ cấp hưu trí hằng tháng thì không thể nào tồn tại ở Sài Gòn lâu đâu, vì thế thay vì chỉ ngồi trông chờ khi về già thì bây giờ còn trẻ cứ siêng năng chăm chỉ làm việc thì sẽ đỡ phải lo cuộc sống khi về già hơn.
Việc đưa ra ý kiến nào cũng có lý lẽ riêng và tất nhiên chúng ta không thể chiều lòng được tất cả mà cần phải đặt tất cả các vấn đề lên bàn cân để so sánh và đong đếm làm sao để đảm bảo quyền lợi nhiều nhất cho đa số người lao động khi về già.
Dù không rõ các nội dung khác trong Dự thảo Luật BHXH sửa đổi như thế nào nhưng rất nhiều bà con đồng tình với đề xuất ai không đủ điều kiện nhận lương hưu thì sẽ được nhận trợ cấp hưu trí. Bởi đối với họ, đó là cách làm mang tính nhân văn, đảm bảo đời sống an sinh xã hội cho người dân khi về già. Có thể 500.000 đồng với người này không là bao, nhưng ở trong hoàn cảnh khó khăn, phải chạy vạy từng bữa cơm thì có khi số tiền này cũng là nguồn hỗ trợ lớn lao đối với họ.
Vậy nên, theo em việc tán thành nội dung đề xuất này là điều cần thiết nên làm để sớm được thông qua, nhằm hỗ trợ các bà con lao động khi về già, không có các khoản thu nhập khác.