Dịch bệnh chưa hết ngày nào thì vẫn sẽ còn nhiều người lao động gặp khó khăn cỡ đó. Đấy cũng chính là lý do mà thời gian gần đây, nhiều người xếp hàng nối đuôi nhau đi nhận tiền BHXH một lần.
>>> BH thất nghiệp và BHXH một lần là 2 khoản khác nhau: Mẹ phân biệt để biết thời gian nhận
Theo quy định hiện hành, để nhận được tiền BHXH một lần, mẹ sẽ phải đáp ứng một trong các điều kiện dưới đây:
- Đủ tuổi hưởng lương hưu theo quy định nhưng chưa đủ 20 năm đóng BHXH hoặc chưa đủ 15 năm đóng BHXH đối với lao động nữ là người hoạt động chuyên trách hoặc không chuyên trách ở xã, phương, thị trấn mà không tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện.
- Ra nước ngoài để định cư.
- Người đang mắc bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế.
- Sĩ quan, hạ sĩ quan Quân đội, Công an nhân dân… khi phục viên, xuất ngũ, thôi việc mà không đủ điều kiện để hưởng lương hưu.
- Người lao động tham gia BHXH bắt buộc sau 1 năm nghỉ việc, người tham gia BHXH tự nguyện sau 1 năm mà không tiếp tục đóng BHXH mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH.
Đủ điều kiện rồi giờ đến xác định số tiền BHXH một lần mẹ sẽ nhận được tính như sau:
- Cứ mỗi năm đóng BHXH trước năm 2014 sẽ được tính bằng 1,5 tháng lương bình quân đóng BHXH.
- Cứ mỗi năm đóng BHXH từ năm 2014 trở đi sẽ được tính bằng 2 tháng lương bình quân đóng BHXH.
Mà mẹ nên nhớ là khi đã nhận tiền BHXH một lần xong rồi thì mọi chế độ về sau bao gồm tiền lương hưu, chế độ tử tuất, BHYT miễn phí sẽ khọng còn nữa. So sánh về số tiền mẹ được hưởng sẽ không lợi hơn, thậm chí còn thiệt hại nếu mẹ quyết định chọn nhận BHXH một lần.
Gần đây, nhiều người lấy lý do vì ảnh hưởng của dịch bệnh khó khăn quá nên buộc phải đi làm thủ tục nhận BHXH một lần để có tiền thay cho đồng lương. Tuy nhiên, có lời khuyên với mẹ rằng, thay vì nhận tiền BHXH một lần, hưởng ngay, mẹ nên để đó bảo lưu và tạm quên đi, vì trong thời gian bảo lưu, người thân của mẹ vẫn có thể được hưởng chế độ tử tuất và trợ cấp mai táng nếu không may mình qua đời đột ngột.
Đứng trước ảnh hưởng quyền lợi của nhiều người lao động, cơ quan BHXH đề xuất sửa đổi Luật theo hướng, buộc người lao động phải đến tuổi nghỉ hưu mới được nhận BHXH một lần.
Với đề xuất này, chuyên gia cho rằng cần phải có chính sách phù hợp khi khởi động lại, đừng để đi vào vết xe đổ năm xưa. Trước đây, đã có đề xuất hạn chế người lao động nhận BHXH một lần và ngay lập tức đề xuất này nhận sự phản đối dữ dội.
Đi theo dòng của ‘bánh xe’ lịch sử mẹ sẽ thấy, 6 năm trước, khi Luật BHXH năm 2014 ban hành và sắp có hiệu lực áp dụng, công nhân của một công ty có hàng nghìn người lao động đã tuần hành xuống phố trong vòng 5 ngày liên tiếp để phản đối chính sách mới của Luật này, gây ùn tắc giao thông thời gian dài. Bởi theo quy định, người lao động sau 1 năm nghỉ việc đã không còn được nhận BHXH một lần nữa mà phải đợi đến tuổi nghỉ hưu.
Để giải quyết tình trạng này, sau đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội phải ban hành Nghị quyết 93/2015/QH13 hướng dẫn thực hiện chính sách BHXH một lần, trong đó có nêu trường hợp người lao động sau 1 năm nghỉ việc và không có nhu cầu tham gia BHXH nữa thì có thể làm thủ tục nhận BHXH một lần.
Theo chuyên gia, đề xuất hạn chế hưởng BHXH một lần cần phải thay đổi cho phù hợp với thực tế, có thể sửa theo hướng trong 3 phần đóng vào Quỹ BHXH, nếu người lao động muốn thì chỉ được rút 1 phần là 8%, phần còn lại do công ty đã đóng cho người lao động sẽ chi trả khi họ nghỉ hưu. Thay đổi như vậy mới giảm được phản ứng tiêu cực của người lao động và tránh đi vào vết xe đổ năm xưa.