Có những cuốn sách không chỉ để đọc.
Từ một loài linh trưởng mờ nhạt… đến kẻ thống trị Trái đất
Bạn đã bao giờ tự hỏi:
Tại sao con người – sinh vật yếu ớt, chạy không nhanh, móng vuốt không sắc – lại có thể thống trị hành tinh này?
Yuval Noah Harari kể lại hành trình ấy – không phải bằng giọng điệu sử học khô khan, mà bằng một câu chuyện cực kỳ cuốn hút về loài người từ thuở sơ khai.
Từ “Cuộc cách mạng nhận thức” cách đây 70.000 năm – khi Homo sapiens biết tưởng tượng, tạo ra ngôn ngữ và những câu chuyện tập thể – cho đến “Cuộc cách mạng nông nghiệp” khiến ta từ kẻ lang thang trở thành nô lệ cho lúa mì và cuộc sống cố định.
Tôi đã phải dừng lại rất lâu ở một nhận định của Harari:
“Không phải chúng ta thuần hóa lúa mì. Chính lúa mì đã thuần hóa chúng ta.”
Một câu thôi, nhưng đủ để tôi nhìn lại tất cả những điều mình nghĩ là “phát triển” – và tự hỏi: ta thật sự đang sống tốt hơn, hay chỉ đang bị hệ thống kéo đi mà không kịp phản kháng?
Tôn giáo, tiền bạc, quốc gia – tất cả chỉ là… tưởng tượng tập thể
Harari không ngại “lật tung” những điều loài người coi là nền tảng:
Chúng ta – Homo sapiens – là loài duy nhất có thể hợp tác quy mô lớn vì chúng ta tin vào những điều không thật. Không thật, nhưng có sức mạnh.
Khi đọc đến đó, tôi cảm giác như đang được tháo từng lớp vỏ ra khỏi những niềm tin “mặc định”. Không phải để phản bác, mà để hiểu sâu hơn về cách con người vận hành xã hội, văn hóa, và chính bản thân mình.
Công nghệ – có thật sự khiến chúng ta hạnh phúc hơn?
Chúng ta tự hào về khoa học, internet, AI, y học... Nhưng Harari đặt ra một câu hỏi:
“Liệu con người hiện đại có hạnh phúc hơn tổ tiên sống trong rừng săn hái?”
Một câu hỏi đầy chất khiêu khích. Nhưng không phải để quay lại quá khứ, mà để nhìn hiện tại bằng con mắt tỉnh táo.
Ta có mọi thứ – tiện nghi, tốc độ, tự do. Nhưng ta cũng có lo âu, mất kết nối, khủng hoảng hiện sinh, và một tương lai bất định khi AI có thể thay thế cả những gì ta từng nghĩ chỉ con người mới làm được.
Từ lịch sử... đến chính mình
Cuốn sách không chỉ kể về loài người. Mà qua từng trang, tôi thấy bóng dáng chính mình trong đó.
Tôi nhận ra: – Những điều tôi tin tưởng, có thể chỉ là một câu chuyện ai đó kể hay hơn người khác.
“Lược sử loài người” – Cuốn sách nên đọc một lần, và nên suy ngẫm cả đời
Nếu bạn đang tìm một cuốn sách để thức tỉnh tư duy, làm mới cách nhìn về thế giới, hoặc đơn giản là hiểu sâu hơn về chính mình trong bức tranh lớn của lịch sử nhân loại – thì Sapiens là cuốn sách không thể bỏ qua.
Nó không đưa ra đáp án.
Mua sách tại Sách nhà Simon