Khi phôi thai không làm tổ và phát triển bên trong lòng tử cung, người mẹ sẽ rơi vào tình huống mang thai nguy hiểm gọi là thai ngoài tử cung. Đây là trường hợp buộc cấp cứu sản khoa hoặc phải điều trị, và khả năng tái lại ở thai kỳ sau cũng rất đáng lo.



Điều trị thai ngoài tử cung như thế nào?



Nếu thai ngoài tử cung được phát hiện trong khi khám và xét nghiệm, bác sĩ sẽ loại bỏ thai và cả ống dẫn trứng. Việc cắt bỏ cả ống dẫn trứng bị thai bám vào dù đáng tiếc và giảm khả năng thụ thai của bạn về sau nhưng giúp bạn giảm thiểu được nguy cơ sót mô thai và lại mang thai ngoài tử cung lần nữa.




Thai ngoài tử cung chủ yếu được điều trị bằng phẫu thuật cắt bỏ mô thai lạc chỗ. Ảnh: Inmagine.


Bác sĩ có thể quyết định loại bỏ thai ngoài tử cung nhưng vẫn giữ lại ống dẫn trứng nếu nó chưa bị vỡ và chưa bị tổn thương nghiêm trọng. Chỉ định này thường được áp dụng cho người mẹ chỉ còn một ống dẫn trứng hoặc nếu ống dẫn trứng còn lại trông không được ổn lắm.



Phẫu thuật nội soi qua lỗ rạch nhỏ thường được ưu tiên áp dụng so với phẫu thuật phanh ổ bụng vì:


Bệnh nhân sẽ hồi phục nhanh hơn so với mổ phanh.


Bệnh nhân sẽ mất ít máu hơn trong quá trình phẫu thuật.


Thời gian nằm viện ngắn hơn giúp giảm chi phí dịch vụ cho bệnh nhân và giảm tải phòng bệnh cho bệnh viện.


Bệnh nhân cần ít thuốc giảm đau hơn.


Nhưng nếu ống dẫn trứng của bạn đã vỡ, bác sẽ có thể buộc phải chỉ định mổ phanh ổ bụng vì đó là cách nhanh nhất để giảm mất máu ồ ạt.


Khoảng 4-8% số ca mang thai ngoài tử cung giữ lại ống dẫn trứng sau khi phẫu thuật bị sót mô thai và các mô này tiếp tục phát triển sau khi bào thai đã bị cắt bỏ. Trường hợp mô thai ngoài tử cung tiếp tục phát triển sẽ được điều trị bằng thuốc methotrexate (biệt dược ức chế mô phát triển – thường dùng trong điều trị ung thư). Bác sĩ sẽ tiêm một mũi methotrexate vào đùi hoặc mông bạn để ngăn các mô này tiếp tục phát triển.Methotrexate cũng được dùng như một biện pháp thay thế phẫu thuật. Phương pháp điều trị này được dùng tốt nhất ở giai đoạn sớm của thai, khi nồng độ hormone thai kỳ còn khá thấp và khi bạn không bị chảy máu cũng như các triệu chứng khác chỉ đang ở mức tối thiểu. Sau khi dùng thuốc, các mô thai sẽ bị hấp thu trở lại và triệt tiêu bởi chính cơ thể bạn. Bạn có thể bị chảy máu khoảng vài tuần sau khi tiêm thuốc và bạn cũng có thể cần tiêm thêm mũi bổ sung methotrexate.




Thai ngoài tử cung giai đoạn sớm có thể được điều trị bằng nội khoa qua những mũi tiêm methotrexate. Ảnh: Gettyimages.


Trong trường hợp thai ngoài tử cung được phát hiện rất sớm và sức khoẻ của bạn tốt, không có các triệu chứng khác, bạn có thể được điều trị theo hướng… không điều trị, tức là biện pháp điều trị theo dõi. Một số trường hợp mang thai ngoài tử cung sẽ tự sảy một cách tự nhiên, đặc biệt nếu nó không có túi noãn và nếu nồng độ hormone thai kỳ của bạn thấp. Dù vậy, khoảng 1/3 số phụ nữ mang thai ngoài tử cung điều trị theo phương pháp theo dõi sẽ phải tiếp tục điều trị can thiệp với methotrexate hoặc phẫu thuật.



Đừng quá lo lắng và hãy tin tưởng rằng bác sĩ sẽ chỉ định cho bạn phương pháp điều trị phù hợp nhất với từng thời điểm và đồng hành với bạn trong suốt quá trình điều trị.



Từng mang thai ngoài tử cung có ảnh hưởng đến khả năng sinh sản sau này?



Câu trả lời thẳng thắn là có thể. Nếu ống dẫn trứng của bạn không bị tổn thương sau khi thai ngoài tử cung được kiểm soát thay vì can thiệp (trong phương pháp điều trị theo dõi), khả năng thụ thai của bạn sẽ không bị giảm sút. Nếu một trong hai ống dẫn trứng bị tổn thương nặng hoặc bị vỡ, cơ hội thu thai của bạn sẽ giảm đi nhưng chỉ một phần nhỏ mà thôi. Tuy nhiên, nguyên nhân gây thụ thai ngoài tử cung, như viêm nhiễm vùng chậu trước đó, lại có thể tác động đến khả năng sinh sản của bạn.



Nếu bạn vẫn còn một ống dẫn trứng khoẻ và lành lặn, bạn vẫn có cơ hội tốt để tiếp tục thụ thai khi cơ thể bạn vẫn có thể rụng trứng bình thường với một ống dẫn trứng còn hoạt động tốt. Tin vui là có khoảng 6/10 phụ nữ đã từng mang thai ngoài tử cung vẫn có thể thụ thai lại và có một thai kỳ khoẻ mạnh trong vòng 18 tháng.



Bạn có nguy cơ lại mang thai ngoài tử cung lần nữa không?



Bạn có khoảng 10% nguy cơ lại mang thai ngoài tử cung lần nữa. Nhưng điều đó cũng có nghĩa là bạn có đến 90% cơ hội không lặp lại thai kỳ kém may mắn này. Nguy cơ tái diễn thai ngoài tử cung còn phụ thuộc vào loại phẫu thuật điều trị mà bạn đã trải qua, và mức độ tổn thương của một hoặc cả hai ống dẫn trứng của bạn.



Nếu bạn từng mang thai ngoài tử cung do viêm nhiễm vùng chậu thì tầm soát và điều trị nhiễm khuẩn chlamydia sẽ giúp giảm khả năng mang thai ngoài tử cung về sau, còn nếu bạn mang thai ngoài tử cung xảy ra do tổn thương ống dẫn trứng trong quá khứ thì cơ hội ngăn ngừa nó xảy ra trong tương lai sẽ ít hơn. Bạn nên trình bày rõ với bác sĩ về lịch sử thai ngoài tử cung khi có ý định mang thai để được tư vấn kỹ càng.




Đừng ngại trình bày và nhờ bác sĩ tư vấn cẩn thận khi bạn có ý định mang thai lại. Ảnh: Gettyimages.


Nếu bạn đã có thai lại, hãy đi khám sớm nhất có thể. Bạn cần được kiểm tra thai cẩn thận ngay từ sớm để được đảm bảo rằng thai đã ở đúng vị trí.



Bạn phải đợi bao lâu trước khi định có thai lại?



Mang thai ngoài tử cung và điều trị nó có lẽ là một trải nghiệm khá khó khăn, vì vậy hãy để cho tinh thần và sức khoẻ của bạn hồi phục hoàn toàn trước khi có ý định thụ thai lại. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ và đợi đến khi cơ thể bạn thực sự sẵn sàng để có thai lại.



Nếu bạn được điều trị nội khoa bằng methotrexate, bạn cần đợi khoảng 3 tháng trước khi cố thụ thai lại, để đảm bảo thuốc đã được loại bỏ hoàn toàn khỏi cơ thể bạn. Nếu bạn được điều trị bằng phẫu thuật nội soi, bạn nên đợi khoảng 3 tháng trước khi cố gắng thụ thai lại. Nếu bạn được điều trị bằng mổ phanh ổ bụng, hãy đợi khoảng 6 tháng để sẹo phẫu thuật lành hẳn trước khi thử lại nhé!