Về Cà Mau để thưởng thức đặc sản mắm cá sơn
Bé Ba – Cà Mau
Về Cà Mau, du khách có dịp thưởng thức nhiều đặc sản vừa lạ, vừa ngon như tôm, cua Năm Căn, khô cá thòi lòi (cá leo cây) cùng với ba khía Rạch Gốc và khô cá sặc bổi (sặc rằn) Trần Văn Thời, mắm ong hay các loại mắm cá đồng rừng U Minh,... trong những năm gần đây, người dân miệt biển Cà Mau lại giới thiệu thêm một loại đặc sản đến với thực khách, đó là mắm cá sơn.
Đây là loại cá nhỏ, có hình bầu dục, cỡ chừng hai ngón tay, toàn thân phủ màu trắng bạc với đường chỉ nâu đen chạy qua lưng. Mặc dù hình dạng nhỏ bé, khiêm tốn nhưng vị cá ngọt lành, bổ dưỡng và có thể chế biến thành nhiều món ngon khác nhau. Cá sơn từng có một thời được gọi là cá tạp và bị bỏ đi. Quyết không để lãng phí nguồn cá tạp dồi dào của tự nhiên, người dân ở các huyện: Ngọc Hiển, Năm Căn đã chế biến cá sơn thành loại mắm có mùi vị thơm ngon để giới thiệu với thực khách xa gần.
Thời điểm cá sơn sinh sôi nhiều nhất từ tháng 3 đến tháng 8 âm lịch. Cá sơn có nhiều ở các cửa sông như: Bồ Đề, Tam Giang, Cửa Lớn.... và các vùng kênh rạch. Đặc biệt, cá sơn có trong các vuông tôm miệt rừng đước Ngọc Hiển, Năm Căn.
Khâu làm mắm cũng lắm công phu, để làm món mắm cá sơn, ban đầu phải làm thật sạch vảy cá, bỏ đầu, vây và cả bộ đồ lòng cá. Sau đó, ngâm cá sơn vào nước vo gạo khoảng hơn 1 giờ đồng hồ rồi vớt ra để ráo và ướp gia vị như: muối, đường, bột ngọt có thêm cả rượu nếp ngon... Khâu muối cá rất quan trọng, nó quyết định chất lượng con mắm. Tất cả cá sơn đã làm sạch và gia vị được trộn đều rồi đem ém chặt vào vào keo, đậy kín nắp và khoảng 1 tháng sau, trộn thính (gạo rang hơi cháy vàng đem xay mịn) và một số phụ liệu khác để ủ mắm.
Đặc biệt, muốn mắm cá sơn ngon, người dân miệt biển Cà Mau phải chịu khó đem phơi nắng. Khi mắm cá sơn chuyển màu, có mùi thơm là ăn được. Loại mắm này có vị rất đậm đà, mặc dù còn nguyên con nhưng thịt cá đã mềm, xương rệu và hương thơm đặc trưng của một loại mắm miền biển.
Mắm cá sơn có thể trộn với gỏi đu đủ, chưng hột vịt hoặc ăn trực tiếp kèm với các loại rau sống, ổi xanh, xoài non, khế chua, chuối chát (chuối sống), cà phổi,...
Một chủ cơ sở làm mắm cá sơn chia sẻ: “Nghề làm mắm bén duyên với chúng tôi từ khi nào không hay, vì trong thời gian đầu, chúng tôi cũng như bà con miệt biển nơi đây chủ yếu tận dụng nguồn cá sơn tự nhiên để làm mắm ăn trong gia đình hoặc để biếu. Về sau, nhiều người ăn khen mắm cá sơn ngon và có người hỏi mua làm quà quê. Từ đó, chúng tôi gắn bó với nghề làm mắm cá sơn này, hàng năm, chúng tôi bán được hơn 10 tấn mắm, thời điểm cận Tết lượng tiêu thụ rất nhiều nên làm không đủ bán”.
Hiện nay, mắm cá sơn không còn xa lạ với người Cà Mau, kể cả những thực khách phương xa. Có dịp về Cà Mau, thực khách dễ dàng mua được mắm cá sơn để làm quà cho người thân, bạn bè, vì mắm được bày bán dọc theo tuyến đường Quốc lộ 1A từ Năm Căn về thành phố Cà Mau. Dù “nghe nói Cà Mau xa lắm, ở cuối cùng bản đồ Việt Nam”, nhưng “ngại chi đường xa không tới”, về để nghe những điệu hát lưu luyến bao nghĩa tình của người dân xứ biển, về để thưởng thức và nhớ hoài món ngon từ miệt biển - mắm cá sơn.
Liên hệ: Bé Ba – số điện thoại 0947. 587.287 (zalo)
Địa chỉ mail: tbba02cm@gmail.com
Địa chỉ nhà: Nguyễn Trãi, Phường 9, Thành phố Cà Mau