Ẩn tinh hoàn (cryptorchidism) là một tình trạng bẩm sinh ở nam giới, trong đó một hoặc cả hai tinh hoàn không di chuyển xuống bìu trước hoặc ngay sau khi sinh. Thông thường, trong quá trình phát triển của thai nhi, tinh hoàn được hình thành trong ổ bụng và dần dần di chuyển xuống bìu qua ống bẹn vào khoảng tháng thứ 7 đến tháng thứ 9 của thai kỳ. Khi quá trình này không xảy ra hoàn toàn, tinh hoàn có thể nằm lại trong ổ bụng, ống bẹn, hoặc ở một vị trí bất thường khác thay vì trong bìu.

hình ảnh

Một số đặc điểm chính của ẩn tinh hoàn:

  • Phân loại: Có thể là ẩn tinh hoàn một bên (unilateral - chỉ một tinh hoàn bị ảnh hưởng) hoặc hai bên (bilateral - cả hai tinh hoàn đều bị ảnh hưởng).
  • Triệu chứng: Thường được phát hiện khi bìu trống hoặc không sờ thấy tinh hoàn ở một hoặc cả hai bên. Ở trẻ sơ sinh, tình trạng này có thể được bác sĩ nhận biết qua thăm khám.
  • Nguyên nhân: Chưa rõ ràng hoàn toàn, nhưng có thể liên quan đến yếu tố di truyền, rối loạn nội tiết, hoặc bất thường trong quá trình phát triển thai nhi.

Biến chứng tiềm ẩn:

  1. Vô sinh: Như đã đề cập trước đó, nhiệt độ cao trong ổ bụng có thể ảnh hưởng đến khả năng sản xuất tinh trùng.
  2. Ung thư tinh hoàn: Người bị ẩn tinh hoàn có nguy cơ cao hơn mắc ung thư tinh hoàn, dù nguy cơ này vẫn tương đối thấp.
  3. Xoắn tinh hoàn hoặc thoát vị bẹn: Do vị trí bất thường của tinh hoàn.

Chẩn đoán và điều trị:

  • Chẩn đoán: Thường qua thăm khám lâm sàng, đôi khi cần siêu âm để xác định vị trí tinh hoàn.
  • Điều trị: Phương pháp phổ biến nhất là phẫu thuật (orchiopexy) để đưa tinh hoàn xuống bìu, thường được khuyến cáo thực hiện trước 1-2 tuổi để giảm thiểu nguy cơ biến chứng. Trong một số trường hợp hiếm, nếu tinh hoàn không phát triển hoặc bị tổn thương nghiêm trọng, có thể cần cắt bỏ (orchiectomy).

Tình trạng này khá phổ biến, xảy ra ở khoảng 2-5% trẻ sơ sinh nam đủ tháng và tỷ lệ cao hơn ở trẻ sinh non. Nhiều trường hợp tinh hoàn có thể tự di chuyển xuống bìu trong vài tháng đầu đời mà không cần can thiệp.

Bệnh ẩn tinh hoàn có gây vô sinh không?

Ẩn tinh hoàn nếu không được điều trị kịp thời có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. Lý do là vì tinh hoàn cần ở trong bìu, nơi nhiệt độ thấp hơn so với nhiệt độ cơ thể, để sản xuất tinh trùng một cách bình thường. Khi tinh hoàn nằm trong ổ bụng hoặc ống bẹn, nhiệt độ cao hơn có thể làm tổn thương tế bào sinh tinh, dẫn đến giảm chất lượng hoặc số lượng tinh trùng, thậm chí gây vô sinh trong một số trường hợp.

Tuy nhiên, không phải mọi trường hợp ẩn tinh hoàn đều dẫn đến vô sinh. Nếu chỉ một bên tinh hoàn bị ẩn và bên còn lại phát triển bình thường, khả năng sinh sản vẫn có thể được duy trì. Ngoài ra, nếu tình trạng được phát hiện sớm (thường trong vòng 6-12 tháng đầu đời) và phẫu thuật (orchiopexy) được thực hiện để đưa tinh hoàn xuống bìu, nguy cơ vô sinh có thể giảm đáng kể.

Các yếu tố khác như mức độ tổn thương tinh hoàn, thời gian tinh hoàn ở vị trí bất thường, và các vấn đề sức khỏe đi kèm cũng ảnh hưởng đến kết quả. Vì vậy, nếu bạn hoặc người thân gặp tình trạng này, nên tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa tiết niệu hoặc nam khoa để được đánh giá cụ thể và điều trị kịp thời.