Với tình trạng như hiện tại thì vấn đề được mọi người quan tâm nhất có lẽ là bao giờ chúng ta trở về cuộc sống ‘bình thường mới’. Và liệu con virus nó có biến mất không hay vẫn cứ ‘trường tồn với thời gian’, buộc chúng ta phải sống chung với nó.
Sau gần 2 năm ‘tung hoành ngang dọc’ khắp phố lớn ngõ nhỏ, từ nước giàu tới nước nghèo, nCoV thực sự đang trở thành ‘cơn ác mộng’, là ‘nỗi ám ảnh’ chung của toàn cầu. Vậy, tương lai của đại dịch này rồi sẽ thế nào đây?
Để giải đáp thắc mắc này, các chuyên gia đã có buổi chia sẻ với giới báo chí. Họ dự đoán về ‘vận mệnh’ của chúng ta, của virus corona trong thời gian sắp tới. Cụ thể thế nào, mời mọi người theo dõi.
‘Virus sẽ không bao giờ biến mất’
Đó là nhận định của bà Catherine O'Neal – GĐ TT Y tế Our Lady of the Lake (bang Louisiana, Mỹ). Điều này được đánh giá dựa trên tình hình thực tế. nCoV đã xuất hiện hơn 20 tháng qua với nhiều biến chủng, nhất là Delta với khả năng siêu lây nhiễm khiến số ca mắc tăng cao. Nó cũng là ‘thủ phạm’ khiến những quốc gia từng ngăn chặn dịch thành công như Úc phải lao đao. Đến giờ này, người dân khắp thế giới đang dần thay đổi cách nghĩ về căn bệnh mà nhiều cơ quan y tế công cộng từng tin rằng họ có thể ‘chinh phục’.
Tiêm vắc xin là biện pháp được áp dụng khắp thế giới. Ảnh: Internet
Các nhà virus học và dịch tễ học tin rằng: Trong tương lai, ‘cô vít’ có thể trở thành căn bệnh thông thường như cảm lạnh hoặc cảm cúm.
Thế nhưng, con người sẽ cần rất nhiều thời gian để đạt tới mức độ này. Bởi, sự lây nhiễm của biến chủng Delta hiện tại khiến giường bệnh trong các bệnh viện một lần nữa bị lấp đầy. Điều đó cho thấy con đường để nCoV trở thành bệnh thông thường khó khăn tới mức nào.
Hiện, các nhà khoa học đang cố gắng tìm hiểu xem biến chủng mới của nCoV có xu hướng dễ lây lan hơn hay khiến người qua đời nhiều hơn. Đồng thời, họ cũng đang cố gắng tìm hiểu cách mà đại dịch sẽ kết thúc trong tương lai.
Tương lai vẫn còn nhiều điều khó nói song viễn cảnh tươi sáng nhất không phải là xóa sổ virus. Thay vào đó, người ta kỳ vọng nó sẽ trở thành bệnh thông thường như cảm lạnh, cảm cúm chứ không phải nguyên nhân gây ra hàng loạt ca nhập viện và qua đời.
Khi ấy, nCoV đơn giản chỉ là căn bệnh nằm trong danh sách điều trị ho, sốt hay khó thở của bác sĩ. Nó cũng có thể trở thành một loại bệnh mà con người phải tiêm chủng thường xuyên.
Một trong những lý do khiến các nhà khoa học tin vào điều này là vì virus SARS-CoV-2 không phải virus corona đầu tiên xuất hiện trên trái đất. Trong quá khứ đã từng có tới 4 chủng virus corona khác gây cảm lạnh thông thường ở người.
Nhà nghiên cứu Stanley Perlman (ĐH Iowa) cho hay: Virus này đã bắt đầu lây lan từ lâu và các nhà khoa học không biết chúng tiến hóa thế nào. Dẫu vậy, theo GĐ Viện Y tế Toàn cầu Adolfo Garcia-Sastre nhận định: thời điểm nCoV trở thành một loại bệnh thông thường, thậm chí trạng thái này được thiết lập ổn định hay không còn phụ thuộc vào tốc độ, số lượng người được tiêm chủng.
Theo cách này hay cách khác, nhiều người sẽ bị nhiễm nhưng có thể ít khiến người bệnh qua đời hơn cúm
TS. Garcia-Sastre cho rằng: Trong tương lai, số người qua đời vì nCoV có thể còn thấp hơn so với bệnh cúm – căn bệnh cướp đi sinh mệnh của nửa triệu người mỗi năm trên toàn cầu. Lý do là vì vắc xin nCoV được sử dụng rộng rãi nhất tốt hơn vắc xin cúm.
Sau này, vẫn sẽ có người nhiễm bệnh. Ảnh minh họa, nguồn: Internet
Tuy nhiên, các bác sĩ nhận định: nCoV vẫn có thể gây hậu quả nghiêm trọng với nhóm người có hệ miễn dịch kém như người già, người bị bệnh nền, ung thư…
Không chỉ thế, việc triển khai vắc xin chậm cũng khiến thế giới có nguy cơ phải đối mặt với các biến chủng mới. Và khi đó, rất khó để xem đại dịch như một căn bệnh thông thường trong tương lai gần.
Tới nay, mới chỉ có khoảng 2,3 tỷ trong số 7,8 tỷ dân số trên thế giới được tiêm chủng. Do đó, việc triển khai vắc xin dường như vẫn còn là một hành trình dài.
Nhà virus học Angela Rasmussen (Tổ chức Vaccine và Bệnh truyền nhiễm thuộc Đại học Saskatchewan, Canada) cho hay: Nguy cơ lây nhiễm với những người chưa tiêm vắc xin đang gia tăng khi mà ngày càng có nhiều người được được tiêm vắc xin hơn. Lúc này, virus sẽ tìm kiếm mục tiêu dễ bị tấn công còn lại.
‘Nhiều người rồi sẽ bị nhiễm theo cách này hay cách khác’, ông nhận định.
Vào tuần trước, Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC) cho hay: những người chưa tiêm vắc xin thì nguy cơ nhập viện cao gấp 10 lần, nguy cơ qua đời gấp 11 lần những người đã tiêm. Do đó, việc tiêm chủng là biện pháp an toàn nhất để tránh mất mát do đại dịch.
Tổng GĐ Viện Nghiên cứu Scripps ở La Jolla, bang California của Mỹ cho hay: Delta là biến chủng mạnh tới mức khó có biến chủng nào có thể cạnh tranh được với nó. Song, virus vẫn đang biến đổi mỗi ngày và sản sinh ra những biến chủng mới. Gần đây, một biến chủng được phát hiện ở Nam Phi là C.1.2 với sự thay đổi gen nhiều đến mức có thể đại diện cho một dòng virus mới.
Một số nhà khoa học cũng tin rằng: Trong tương lai có thể xuất hiện biến chủng với khả năng xuyên thủng lớp bảo vệ của các loại vắc xin hiện nay. ‘Những biến chủng tiếp theo sẽ được sản sinh ngay trong 2 – 3 tỷ người đã được tiêm chủng. Chúng rất có thể là những biến chủng phá vỡ khả năng miễn dịch của vắc xin’, nhà dịch tễ học Salim Abdool Karim (GĐ Trung tâm Nghiên cứu Chương trình AIDS ở Nam Phi) nhận định.
Tuy nhiên, TS. Roberto Burioni (Đại học Vita-Salute San Raffaele ở Milan) lại cho rằng: nếu virus tiến hóa để vượt qua vắc xin thì nó sẽ trở nên ít lây nhiễm hoặc khiến người bệnh qua đời hơn. ‘Rất có thể virus sẽ phải trả giá’, ông nói.
Điều này không phải không có căn cứ. Bởi nó đã từng xảy ra với HIV vào những năm 1990. Khi ấy, virus đã đột biến và có khả năng kháng lại một số loại thuốc kháng virus. Tuy nhiên, nhà khoa học phát hiện ra khả năng tạo ra bản sao của virus bị chậm lại.
Chỉ có điều, ngay cả khi nCoV không đột biến để né tránh vắc xin hiện nay thì sự tiến hóa dần dần của nó cũng có thể làm hao mòn khả năng miễn dịch của vắc xin theo thời gian. Do đó, con người có thể bị tái nhiễm và cần tiêm nhắc lại.
TS. Abdool Karim dự đoán rằng: Trong 2 – 3 năm tới, nhiều biến chủng sẽ xuất hiện và các nhà chức trách sẽ phải chạy đua để tiêm mũi tăng cường cho người dân. ‘Chúng ta sẽ chơi trò mèo vờn chuột với virus’, ông nhấn mạnh.
Đây là những thông tin mình thấy báo chí đã đăng tải. Đúng là chuyện tương lai chẳng nói trước được điều gì. Cũng mong dự đoán của các chuyên gia thành hiện thực. Chứ cứ như hiện tại thì quá khổ rồi.
Nguồn: Tổng hợp