- Một nghiên cứu gần đây cho thấy những người tiêu thụ nhiều loại axit amin nhất định có nhiều khả năng mắc bệnh tiểu đường tuýp 2.
- Nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 không liên quan đáng kể đến axit amin trong chế độ ăn uống sau khi tính đến yếu tố về lối sống và nhân khẩu học. Do đó, có vẻ như điều này cần được phân tích sâu hơn.
- Thực phẩm chứa nhiều axit amin chuỗi nhánh gồm có thịt bò, thịt gà và thịt lợn.
Có khoảng 38 triệu người Mỹ đang sống chung với bệnh tiểu đường, với 90–95% trong số đó là bệnh tiểu đường tuýp 2.
Vì các axit amin có trong thực phẩm có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc bệnh mãn tính nên một số nhà nghiên cứu đã chuyển sang nghiên cứu sâu hơn về mối liên hệ này.
Một nghiên cứu mới đây được công bố trên trang BMC Public Health cho thấy tỷ lệ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 cao hơn ở những người có chế độ ăn chứa nhiều axit amin.
Các nhà nghiên cứu đã phân tích dữ liệu về mức tiêu thụ thực phẩm từ Nghiên cứu đoàn hệ RaNCD, dữ liệu này được đưa vào Nghiên cứu dịch tễ học triển vọng ở đoàn hệ IrAN (PERSIAN).
Họ xem xét thông tin từ những người trong độ tuổi từ 35 đến 65 ở nhiều giai đoạn khác nhau, tập trung vào những người mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 trong thời gian theo dõi 6 năm.
Họ thu thập thông tin từ Bảng câu hỏi tần suất thực phẩm của Iran, phân tích tần suất tiêu thụ và khẩu phần ăn của 125 loại thực phẩm khác nhau. Các nhà nghiên cứu cũng tính đến các yếu tố khác như tuổi tác, giới tính, thói quen hút thuốc và mức độ hoạt động thể chất.
Theo kết quả, việc tiêu thụ nhiều hơn một số axit amin nhất định có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2. Chúng bao gồm các axit amin thiết yếu, có chứa lưu huỳnh, có tính kiềm và có chuỗi phân nhánh.
Việc tiêu thụ nhiều loại axit amin nhất định có liên quan đến tỷ lệ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 cao hơn.
Nguồn ảnh minh họa: Internet
Mối Liên Hệ Giữa Bệnh Tiểu Đường Tuýp 2 và Axit Amin
Nhiều nghiên cứu đã báo cáo về mối liên hệ giữa giữa tình trạng kháng insulin, bệnh tiểu đường tuýp 2 với một số axit amin cụ thể.
Một chuyên gia về nội khoa (nội tiết) tại Trường Y Yale – Tiến sĩ Mireille Serlie, người không tham gia vào nghiên cứu, đã thông báo với Medical News Today rằng:
“Đặc biệt, các axit amin chuỗi nhánh (BCAA) valine, leucine và isoleucine gần đây đã được xem xét kỹ lưỡng vì khả năng chúng có liên quan đến tình trạng kháng insulin và bệnh tiểu đường tuýp 2.”
Tuy nhiên, bà ấy đã cảnh báo rằng kết quả đôi khi trái ngược nhau và mối liên hệ nhân quả (trực tiếp) chưa được chứng minh ở người.
Ngoài ra, cũng cần đề cập rằng tình trạng kháng insulin có thể ảnh hưởng đến mức BCAA. Do đó, nồng độ BCAA dường như ảnh hưởng đến độ nhạy insulin, điều này càng khiến các nghiên cứu liên quan trở nên khó giải thích hơn.
Tiến sĩ Serlie nói với chúng tôi: “Nồng độ BCAA ở mỗi cá nhân chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố, bao gồm mức độ tổng hợp và phân hủy protein cũng như tổng lượng thức ăn mà họ tiêu thụ.”
“Một yếu tố khác không phải lúc nào cũng được đề cập trong nghiên cứu lâm sàng là nguồn protein, có thể là động vật hoặc thực vật. Liệu bản thân BCAA hay chất chuyển hóa của chúng có ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa glucose hay không vẫn còn là một vấn đề tranh luận. Do đó, mối liên hệ giữa BCAA, tình trạng kháng insulin và tỷ lệ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 ở người vẫn chưa được giải thích ở góc độ phân tử.”
— Tiến sĩ Mireille Serlie
Hơn nữa, sau khi kiểm soát nhân khẩu học và lối sống, nghiên cứu đã không phát hiện được mối tương quan phi tuyến tính đáng kể giữa việc tiêu thụ axit amin và tỷ lệ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2. Điều này cho thấy mối liên quan giữa việc tiêu thụ axit amin và nguy cơ mắc bệnh chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác.
Tiến sĩ Absalon Gutierrez thuộc Khoa Nội tiết, Tiểu đường và Chuyển hóa của UTHealth Houston, người không tham gia vào nghiên cứu này, đã chỉ ra rằng:
“Nhân khẩu học (tất cả đối tượng là người Iran) và nơi cư trú (thành thị so với nông thôn) có thể đóng một vai trò trong những phát hiện này. Ngoài ra, nghiên cứu đã sử dụng bảng câu hỏi yêu cầu người tham gia nhớ lại lượng thức ăn mà họ đã tiêu thụ, điều này có khả năng xảy ra sai sót.”
Nguồn ảnh minh họa: Internet
Những Loại Thực Phẩm Nào Chứa Nhiều Axit Amin?
Sữa, thịt đỏ và gia cầm là những thực phẩm chứa nhiều axit amin chuỗi nhánh. Theo Tiến sĩ Serlie, phần lớn lượng tiêu thụ BCAA đến từ thịt lợn, thịt bò và thịt gia cầm, theo tiết lộ trong một cuộc điều tra dịch tễ học toàn diện.
Tiến sĩ Serlie nhấn mạnh: “Sức khỏe trao đổi chất có thể được cải thiện bằng cách giảm BCAA, mặc dù điều này chưa được chứng minh. Trong khi các nghiên cứu cho thấy giải pháp điều trị bằng chế độ ăn kiêng, tập thể dục và giảm cân có tác dụng, thì một số nghiên cứu khác lại không tìm thấy sự thay đổi nào về BCAA. Tuy nhiên, giảm ăn thịt và tuân thủ lối sống lành mạnh nói chung sẽ có lợi cho sức khỏe tổng thể.”
Cũng cần lưu ý rằng axit amin chuỗi nhánh (BCAA) là loại axit amin “thiết yếu”, nghĩa là cơ thể bạn không thể tự sản xuất nên chúng phải được hấp thụ từ thực phẩm.
BCAA có trong nhiều loại thực phẩm bao gồm thịt bò, thịt gà, trứng, cá, các loại hạt và ngũ cốc. Theo Tiến sĩ Gutierrez, nhiều loại thực phẩm này còn chứa các axit amin thiết yếu khác.
Ellen Liskov, chuyên gia chăm sóc và giáo dục bệnh tiểu đường được chứng nhận tại Bệnh viện Yale New Haven, người không tham gia vào nghiên cứu mới nhất, đã khuyến nghị những điều sau để tối đa hóa lợi ích của axit amin trong khi vẫn nhất quán với các bằng chứng hiện có:
- bổ sung các loại đậu, hạt và cá vào bữa ăn hàng ngày thường xuyên hơn thay vì thịt, đặc biệt là thịt đỏ
- tiêu thụ sữa ở mức độ vừa phải
- tránh bổ sung thêm axit amin từ thực phẩm chức năng
- tiêu thụ đủ bữa ăn giàu protein để đáp ứng nhu cầu axit amin hàng ngày
- hãy tìm kiếm lời khuyên của một chuyên gia dinh dưỡng được chứng nhận để có được đánh giá và khuyến nghị phù hợp về thói quen ăn uống của bạn
Nguồn ảnh minh họa: Internet
Hạn Chế Của Nghiên Cứu Về Chế Độ Ăn Uống
Điều quan trọng cần nhấn mạnh là nghiên cứu này có nhiều hạn chế quan trọng và nhiều mối quan tâm vẫn chưa được giải đáp.
Tiến sĩ Janet O’Mahony, bác sĩ nội khoa công tác tại vùng Baltimore, người không tham gia vào nghiên cứu này, nói rằng: “Việc tiến hành các nghiên cứu về chế độ ăn uống là một thử thách vì rất khó để kiểm soát toàn bộ chế độ ăn uống của một người.”
Bà chỉ ra rằng: “Các protein phức tạp có trong thực phẩm như thịt, trứng và sữa không phải là axit amin mà là chất béo và đường đi kèm với chúng. Có phải chính axit amin là nguyên nhân gây ra vấn đề khi mọi người cho rằng thịt không tốt cho sức khỏe của họ? Thay vào đó có phải là chất béo bão hòa có trong thịt không? Hoặc do thứ gì đó khác mà chúng ta ăn cùng với nó?”
Tiến sĩ O’Mahony nói thêm: “Liệu nồng độ BBCA cao có tạo ra tình trạng kháng insulin nếu chúng được tìm thấy trong máu của bệnh nhân kháng insulin không? Mặt khác, tình trạng kháng insulin có dẫn đến nồng độ BBCA trong máu tăng cao không? Một khả năng khác khiến nồng độ BBCA trong máu tăng cao là do cấu tạo gen của một người. Hoặc những axit amin này có thể được tạo ra bởi vi khuẩn đường ruột của một người và sau đó chúng được hấp thụ vào máu.”
Bà lưu ý thêm: “Đây là một nghiên cứu quan sát. Vì vậy, họ phát hiện ra rằng bệnh tiểu đường có liên quan đến những người tiêu thụ nhiều BBCA. Mối tương quan không chứng minh được mối quan hệ nhân quả. Bạn không thể kết luận rằng cái này trực tiếp gây ra cái kia.”
Ngoài ra, có thể có những phương pháp nghiên cứu hiệu quả hơn để cân nhắc.
Tiến sĩ O’Mahony giải thích: “Bạn có thể nghiên cứu vấn đề này tốt hơn trên loài chuột, vì bạn có thể cho chúng tiêu thụ những loại axit amin mà bạn muốn. Mô hình thử nghiệm này vẫn còn phức tạp và kết quả cho ra khá mâu thuẫn. Biểu hiện kháng insulin ở chuột có thể cần sự kết hợp giữa chế độ ăn nhiều chất béo và chế độ ăn nhiều BCAA. Đây không rõ ràng là mối liên hệ nhân quả.”
Có thể bạn quan tâm: 10 Siêu Thực Phẩm Giàu Vitamin Cho Người Bệnh Tiểu Đường Tuýp 2
Bài viết được dịch từ www.medicalnewstoday.com
Dịch giả Trinh Lê
https://anchay.vn/kien-thuc-an-chay/thit-sua-va-nguy-co-tieu-duong.html